Oproep tot respect voor elk politiek gedachtengoed

Roberto Carcassés, musicus en leider van de groep Interactivo, is woonachtig in Havana en schrijft op zijn Facebookaccount over het debat dat in Cuba plaatsvindt over de nieuwe grondwet. Roberto Carcassés: ‘Ik denk dat een van de belangrijkste elementen in de nieuwe grondwet moet zijn, dat alle vormen van politiek gedachtengoed gegarandeerd zullen zijn.’

De muziekggroep Interactivo met rechts pianist Roberto Carcassés

Carcassés herinnert aan de oproep van de Cubaanse autoriteiten en de Nationale Assemblee waarin zij de Cubanen vroegen naar hun mening over de nieuwe grondwet. ‘Ik had nooit kunnen denken dat ik in mijn leven nog die mogelijkheid zou krijgen, gezien het grote aantal mensen dat geboren wordt en sterft zonder deze kans.’ Zijn vrienden en bekenden vertelden hem echter dat zijn mening van geen belang zou zijn, want de regering ‘zal zoals altijd, doen wat ze wil’. (…) ’Maar ik vertegenwoordig hier niemand anders dan mezelf. Ik zou denken en willen dat iedereen zichzelf kan vertegenwoordigen en kan leven in vrijheid, verantwoordelijkheid en met een gezond verstand,’ voegde hij eraan toe.

Verraad
De musicus ging in op het controversiële begrip ‘verraad aan het vaderland’ in de tekst van de ontwerpgrondwet. ‘Geen enkele Cubaan die de oprechte bedoeling heeft om zijn land met vreedzame middelen, met redenen en goede daden te verbeteren, kan worden beschouwd als een verrader van zijn land, zelfs als hij het niet eens is met het socialisme als systeem,’ aldus Carcassés. ‘Als dit begrip in de grondwet wordt opgenomen, kan iedereen als een verrader worden beschouwd die een systeem wil consolideren dat al zijn economische ondoelmatigheid heeft bewezen en, op zijn zachtst gezegd, ideologisch discutabel is’. Carcassés geeft toe dat het Cubaanse socialistisch proces gunstige gevolgen had voor Cuba, maar ‘de ideologische starheid, de onderdrukking en het slechte economische beheer van het socialistische programma, ontgoochelden vanaf het allereerste begin veel mensen en zij staakten het gesprek over ideeën met hun leiders.’ Om die reden, zegt de musicus, moeten zij die geëmigreerd zijn en de bewoners van het eiland ‘dezelfde rechten hebben als degenen die het huidige project van de Revolutie verdedigen. We maken allemaal deel uit van wat wordt omschreven wordt als het volk van Cuba en ik geloof dat we op een punt zijn beland waar ieder van ons de dialoog kan voeren en naar de ander kan luisteren, ook naar degene die niet denkt zoals ik, maar mij met respect behandelt en van wie ik iets kan leren.’

Robertico Carcassés

Investeringen
Over de economische situatie van het eiland, zegt hij dat Cubanen de eersten zijn die er belang bij hebben ‘een land achter te laten waar ze trots op zijn en waar ze niet weg willen.’ Daarom moeten buitenlandse investeringen worden bevorderd, maar moeten ook ‘investeringen van Cubanen in hun eigen land, in kleine, middelgrote en grote bedrijven, afhankelijk van het kapitaal dat ze hebben, bevorderd en ondersteund worden’. (…) ‘Op economisch gebied moet van alles gebeuren. Er is hier geen cement, er zijn geen spijkers, geen vloerkleden, geen transport, enz. Cubanen, ongeacht van waar ze komen of waar ze zich bevinden en wat ze denken, zullen het meest geïnteresseerd zijn om hun creativiteit en middelen in te zetten, zodat ieder van ons zich kan ontwikkelen in overeenstemming met zijn kwaliteiten en in het bezit van echte economische en politieke macht om onze dromen te realiseren, in solidariteit en met een sociaal geweten.‘

Sancties
Robertico Carcassés werd in september 2013 voor onbepaalde tijd uit de officiële muzieksector verwijderd als represaille voor de politieke kritiek die hij tijdens een rechtstreekse televisie-uitzending uitte over het gebrek aan vrije verkiezingen en de achterstelling van dissidenten in Cuba. Ook eiste hij ‘vrijheid van informatie’. Hij bepleitte de vrijlating van de helden van de Cuban Five, maar ook van dissidenten. ‘Militanten van de partij of dissidenten, alle Cubanen hebben dezelfde rechten,’ zei hij toen tegen de president.

Bron
* Diario de Cuba, 9 november 2018

Linken
* Zie deze Cubaweblog van 14 september 2013: Oproep via Cubaanse staatstelevisie voor meer vrijheid
* YouTube: De 30 seconden televisie met kritiek van Robertico Carcassés.

Optreden Laura Pausini leidt tot polemiek

Dinsdagavond vulde het stadion Ciudad Deportiva in Havana zich voor een concert van Gente de Zona en de Italiaanse zangeres Laura Pausini. Ondanks een enorme stortbui of palo de aqua zoals Cubanen zeggen, kon de avond voor de fans niet stuk. In het publiek stonden ook president Diaz-Canel en zijn vrouw. Pausini’s eerste optreden in Cuba was spectaculair hoewel een eerdere foto van haar gewikkeld in de Cubaanse vlag, bij veel Cubanen ergernis had gewekt. Gente de Zona trad een week geleden nog op in de Amsterdamse Melkweg.

Buiten verzamelden zich handelaren of cuentapropistas met popcorn, snoep en fluitjes. Er werden ballonnen en T-shirts met afbeeldingen van Pausini verkocht en een enkele vlag. Ook waren er toeristen die het concert bijwoonden. Zij moesten tot 22 uur wachten toen het concert – een uur te laat –  begon. Het concert begon pas toen de televisie-uitzending van het wereldkampioenschap voetbal voorbij was. Miguel Díaz-Canel woonde het concert ook bij met zijn vrouw Lis Cuesta Peraza, tot nu toe een ongewone activiteit voor een Cubaanse president. Zijn voorgangers waren alleen te zien bij politieke evenementen en officiële culturele plechtigheden zoals die van de jeugdtheatergroep La Colmenita of het Nationale Ballet. De aanwezigheid van president Diaz-Canel bracht voorzanger Alexander Delgado, tot een verzoek aan het publiek om ‘applaus voor onze president Díaz-Canel’.

Succesnummers
Terwijl het publiek zich wapende tegen de regen met paraplu’s en regenjacks, openden Alexander Delgado en Randy Malcom het concert met het beroemde nummer Bailando, gecomponeerd door de Cubaan Descemer Bueno, tot wiens succes Gente de Zona heeft bijgedragen samen met de Spaanse Enrique Iglesias. Andere klassiekers, zoals La Gozadera en Traidora, opgenomen met de Puertoricaan Marc Anthony, werden ook opgevoerd. Pausini zong een aantal van haar liedjes zoals La soledad en Se fue, nummers waarmee zij in de jaren negentig bekendheid vergaarde. Rond één uur ’ s-nachts zong zij als afscheidsnummers Nadie ha dicho en Amores estraños, die door de toeschouwers werden meegezongen.

Gente de Zona en Pausini

Budget
Degenen die het concert niet hebben kunnen meemaken, hetzij vanwege de regen, hetzij omdat ze in andere provincies woonden, betreuren het dat de nationale televisie de uitzending niet live heeft uitgezonden, zoals bij andere gelegenheden met culturele evenementen gebeurt. ‘We kregen geen budget toegewezen om de activiteit te dekken”, vertelde een cameraman van het Cubaans Instituut voor Radio en Televisie (ICRT) aan 14ymedio, die anonimiteit verkiest. Voor Jorge Martínez, een inwoner van de gemeente Cerro, was het concert ‘prima, maar het duurde lang voor Laura op het podium verscheen en ik moest om 23.00 uur vertrekken omdat ik met mijn dochters was die slaap kregen’. Onder de aanwezigen waren ook Heidi Llerena en haar vrienden, een groep jonge middelbare scholieren, die urenlang de regen weerstonden en bleven tot de muziek ophield. ‘We komen helemaal uit Matanzas voor deze gelegenheid en zelfs een orkaan had ons niet weg kunnen jagen,’ vertelt ze na het laatste nummer.

Laura Pausini, gestoken in de Cubaanse vlag

Kritiek
Cubanen in de diaspora kritiseerden het optreden van Pausini, die volgens Omer Pardilla, oud-manager van Celia Cruz, ‘Havana een concert bood georganiseerd door de Cubaanse dictatuur en de elite van deze dictatuur.’ Hij kritiseerde eerder verschenen foto’s van Pausini, gewikkeld in de Cubaanse vlag en zei ‘alle respect voor deze vrouw te hebben verloren die zich wikkelt in onze vlag.’ De Cubaanse schrijfster Zoe Valdés riep de Italiaanse zangeres op zich te ontdoen van ‘deze heroïsche vlag want u verdient het niet daarin te schitteren.’

Bron
* Samenvatting van een tekst, gepubliceerd op de website 14ymedio van Marcelo Hernández, 27 juni 2018

Orisha’s terug in Cuba

Het veelgeprezen trio de Orisha’s, geliefd bij tienduizenden Cubanen keerde na 10 jaar afwezigheid terug naar het eiland. Ze sloten zondag het Havana World Music Festival af met een concert in het Parque Metropolitano dat te klein was om alle fans van de Orisha’s te herbergen. De groep wordt wel omschreven als de onbetwiste goden van de Cubaanse fusion en rap.

Orisha’s

‘Jullie weten niet hoe gelukkig we zijn. Jullie komen niet naar ons, maar wij komen jullie opzoeken,’ zei voorzanger Roldán González. Hij veroorzaakte samen met de rappers Hiram Riverí ‘Ruzzo’ en Yotuel Romero, meer dan 20 jaar geleden een revolutie in de urbanmusic met een mix van hip-hop en traditionele ritmes zoals de son en rumba. De Orisha’s hadden al voorspeld dat deze plek te klein zou zijn en hadden het concert willen verplaatsen maar tevergeefs; dit ongemak deed niets af aan de energie en de humor die de groep twee uur lang aan de dag legde, ondanks enkele kleine technische tekortkomingen. Toehoorders hadden zich verschanst op de brug van de Almendares met een bijzonder uitzicht op het podium. Anderen hadden zich al zes uur eerder bij het podium opgesteld om de muzikanten van dichtbij te zien. Zij stelden niet teleur en zowel hun hits als nieuwe nummers, inclusief van hun volgende album Gourmet, werden ten gehore gebracht. De menigte riep Hay un son en Atrevido, danste op de klanken van het recente Bembé en No hay falta nada, en schreeuwde het uit toen de eerste akkoorden van A lo cubano en 537 Cuba klonken, de laatste twee nummers zijn bijna hymnes voor de Cubanen.

Dankbaar
Ook klonken oudere maatschappelijk betrokken nummers als El Kilo
en ¿Qué pasa, die herinneren aan de eenvoudige afkomst van de leden van de band, opgericht in Parijs in 1999 en die officieel slechts twee keer eerder op het eiland optrad. ‘We zijn zeer dankbaar voor de genegenheid van het publiek. Velen kenden ons niet, maar wat ze moeten weten is dat we de Cubaanse urban music tot het uiterste verdedigen,’ aldus Yotuel, die de jonge muzikanten vroeg om te profiteren van de ‘goudmijn’ van de Cubaanse cultuur. ‘We zingen voor de harten van alle Cubanen,’ aldus het trio dat afscheid nam van het publiek met het krachtige Nací Orishas, een lied dat het publiek alweer deed denken aan een volgend concert van deze rapgroep.

Bron
* El Nuevo Herald, Yeny Garcia, 26 maart 2018

Bizarre censuur treft clip van Buena Fe

Música Vital, het meest recente nummer van de band Buena Fe samen met de legendarische Omara Portuondo en het regguetonduo Yomil y el Dany, is gecensureerd op de nationale radio en televisie in Cuba. Niemand heeft uitgelegd waarom, maar iedereen in de muziekwereld in Cuba kent de reden. Het regguetonduo Yomil y el Dany werd al eerder gecensureerd vanwege harde teksten die kritisch zijn over het regime. Volgens de weblog La Joven Cuba (LJC), die zichzelf omschrijft als een ‘socialistisch debatproject’, schaadt deze censuur ‘de culturele instituten van het land’. De muziekgroep Buena Fe staat dicht bij het regime, bezingt de zegeningen in Cuba en benadrukt dat Cubaanse jongeren voor het land moeten kiezen en niet voor een enkeltje Miami. Daarom is de censuurmaatregel tegen Música Vital onbegrijpelijk.

Muziekgroep Buena Fe

Citaat van de website van LJC:
‘Zij die deze maatregelen nemen, doen dat anoniem. Dan hoeven ze geen verantwoording af te leggen aan de bevolking, die dit zeker zou veroordelen. De maker van het televisieprogramma, Orlando Cruzata Montero, zegt op Facebook ‘dat ons werd gezegd de videoclip van Música Vital niet te vertonen vanwege de aanwezigheid van Yomil y el Dany. Ik legde uit dat dit een clip is met ethische en esthetische waarden die aansluiten bij het cultuurbeleid van het land. Maar ik kreeg te horen dat het niet in mijn belang is om dit duo te promoten (…) en dat we dit nummer tegen de achtergrond van de uitgeoefende druk en discipline niet meer op onze playlist moesten plaatsen en het nummer Música Vital geschrapt moest worden.’

Yomil y el Dany gingen in december jl. op YouTube o.a. dieper in op de censuur waarmee ze in Cuba te maken kregen, 12 minuten.

Stomverbaasd
Israël Rojas Fiel, leider van de muziekgroep Buena Fe, reageert op de uitspraken van Cruzata en merkt op dat hij stomverbaasd is over de censuur: ‘Yomil y el Dany behoren tot het bedrijf Empresa Ignacio Piñeiro. Ze worden bijzonder gewaardeerd als artiesten en maken deel uit van de catalogus van het Instituto Cubano de la Musica / Cubaans Instituut voor Muziek. Zijn ze legaal als ze inkomsten opleveren maar is hun zang over Cuba illegaal als ze erover zingen? Krijg de kolere.’ In elk land ter wereld zouden autoriteiten enthousiast zijn als populaire artiesten over hun land zouden zingen en een clip maken die de schoonheid van het land bezingt. En het Ministerie van Toerisme of de regering zouden ter promotie een groot bedrag willen betalen. Cuba is een van de weinige landen waar artiesten dit vrijwillig doen en het is zeker het enige land waar zo’n lied zonder overleg wordt gecensureerd.

Regime vriendelijk
‘De ironie wil dat het moeilijk is om een groep te vinden die politiek gesproken dichter bij het socialistisch project van Cuba staat, dan Buena Fe. Terwijl andere groepen zich liever buiten de politiek houden om een groter publiek te bereiken en problemen te vermijden, treedt Buena Fe op de Anti-Imperialistische Tribune aan de Malecón in Havana. Dat is een politiek gebaar, maar het lijkt erop dat het optreden met de twee reggaetoners Yomil en Dany, hen zwaarder wordt aangerekend,’ aldus de website LJC.

De website La Joven Cuba noemt zichzelf een website voor socialisme en debat.

Meer censuur
Iets vergelijkbaars overkwam regisseur Juan Carlos Travieso, ook redacteur van de websitte La Joven Cuba, die de documentaire Ex-Change maakte over de culturele uitwisseling tussen Cuba en de VS. De film zou in première gaan op het recente Latijns-Amerikaanse Filmfestival in Havana maar dat werd verhinderd. Travieso gaf onlangs een commentaar op Facebook: ‘Deze week besloot het televisiekanaal van Havana een gesprek met mij over de documentaire Ex Change te schrappen. Een schande.’  Javier Otero, producent van Ex Change en directeur van Blue Night Entertainment, een ondernemer die culturele uitwisseling tussen beide landen bevordert: ’Het is beschamend dat zulke schandalige praktijken bestaan die de instellingen besmeuren en het land zoveel schade berokkenen. Het is mislukte poging om het werk van scheppende kunstenaars te verstikken.’

Israël Rojas van Buena Fe en Omara Portuondo (87)

Tijdelijk
De website LJC besluit met de constatering dat zij al eerder de vinger wezen naar ‘sectoren binnen de instellingen die de ontwikkelingen in de afgelopen tien jaar in dit land blijven negeren. Alsof er zich in Cuba geen mentaliteitsverandering voordeed, alsof er geen gemeenschappelijke opvatting bestond over de dogma’s en procedures uit het verleden, alsof besluitvormers die op deze manier te werk gingen in de populairste televisieprogramma’s niet belachelijk werden gemaakt. Het is moeilijk te zeggen wie de kunst in Cuba censureert. Het zou ons niets verbazen als het dezelfde mensen zijn die de nationale helden (Cuban Five**) weerhielden van een plek op de kandidatenlijst voor het parlement. Ze hebben zeker dezelfde mentaliteit. Wat moeten we doen om de terugkeer van oude fouten te verhinderen? Misschien gaf Israël Rojas van Buena Fe het antwoord toen hij reageerde op de censuur: ’Relax. Dit is tijdelijk’. En daar gaan we voor,’ aldus de website La Joven Cuba.

Bron
* El Joven Cuba: Wie censureerde Buena Fe?

Linken
* De gecensureerde videoclip  met artiesten als Buena Fe, Omara Portuondo, Yomil en Dany en Musica Vita (4 minuten)
* Trailer: Ex Change (1 minuut 20)
** Zie ook deze Cubaweblog van 31 januari 2018 over de Cuban Five
* Yomil y el Dany: Pa’ que me llamaste, videoclip:

 

Inbeslagname boek urbancultuur op Internationale Boekenbeurs in Havana

De Cubaanse autoriteiten hebben op de Internationale Boekenbeurs van Havana alle exemplaren van het boek Rapear una Cuba utópica van de Spaanse schrijver Alejandro Zamora Montes in beslag genomen. Dit boek kwam uit bij de Spaanse uitgever Guantanamera en bevatte gesprekken en reportages over de invloed van  de urbanmuziekcultuur in Cuba.

Omslag van Rapear una Cuba utópica

Toen de Cubaanse activist Juan Antonio Madrazo Luna de stand bezocht van de uitgeverij uit Sevilla werd hem meegedeeld dat de douane op 2 februari alle exemplaren van dit boek in beslag had genomen. Het boek is in maart 2017 in Spanje uitgekomen. Madrazo zegt dat de douane verscheen op het moment dat Zamora Montes vier exemplaren kreeg aangeboden. Zonder verdere uitleg en zonder overhandiging van papieren, werden alle exemplaren in beslag genomen. ‘Dit boek mag niet worden verspreid,’ zei een van de vrouwen die in de stand van de  uitgeverij werkte, toen de dissident Madrazo Luna haar vragen stelde. Andere aanwezigen van de uitgeverij Guantanamera reageerden afhoudend. ‘We willen geen problemen,’ was de lauwe reactie. De uitgeverij richt zich op verspreiding van werk van Cubaanse auteurs en publiceerde werk van jonge Cubaanse auteurs als Daniel Burguet en Ariel Maceo Téllez maar ook van meer ervaren schrijvers als Eduardo del Llano en Esther Suárez Durán. Daniel Pinilla, directeur van de uitgeverij Guantanamera, zei later tegen een redactielid van 14ymedio dat ‘er een administratief probleem met de douane was en dat het juist dit boek was en daarom niet kon worden gepresenteerd’. De auteur, Alejandro Zamora Montes, weigerde de website 14ymedio een reactie en zei dat hij niet in staat was om over het onderwerp te spreken.

Harde teksten
Het boek bevatte een interview met rapper Aldo van het duo Los Aldeanos, een groep die voorwerp van censuur is bij de officiële media op het eiland. Dit kan de reden zijn voor de inbeslagname. Verscheidene anonieme bronnen bij het Cubaans Instituut voor het Boek /Instituto Cubano del Libro (ICL) beamen dat. Het boek van Zamora Montes bevatte ook een kritisch interview met de musicus Silvio El Libre, de revolterende zoon van de vooraanstaande zanger Silvio Rodriguez. Het boek bevat ook muurtekeningen van de straatartiest Yulier Rodríguez, die nog recent door de politie in Havana werd gearresteerd.

Ontmaskering racisme

Op de website Cubaposible verscheen op 23 januari 2017 een uitvoerige boekbespreking van Negro Soy Yo: hip hop y la ciudadanía racial en Cuba neoliberal / Negro Soy Yo: Hip Hop and Raced Citizenship in Neoliberal Cuba. Het boek beschrijft de ontwikkeling van de hip-hop in Cuba tegen de achtergrond van de complexe raciale en sociale veranderingen op het eiland. Centraal staan Afrocubaanse jongeren die rap en hip-hop gebruiken om een nieuwe zwarte Cubaanse identiteit te ontwikkelen, mede als reactie op de marginalisering door de nieuwe markteconomie. Dat is een schril contrast met de belofte van de Revolutie die non-raciaal zou zijn en geen discriminatie zou kennen.

Volgens Madrazo is de inbeslagname vooral een klap voor de lezers  omdat ‘het boek een bescheiden presentatie is van de  betekenis van deze ondergrondse beweging van de alternatieve urbancultuur en een beeld biedt van 20 jaar hip hop cultuur in Cuba’. Volgens Madrazo is de boodschap van deze musici voor de autoriteiten ‘ongemakkelijk’. Dat maakt dat ‘rap voor hen oorlog is’, maar ‘de urbancultuur’ heeft bijgedragen aan ‘de ontmaskering van het racisme waarmee we zijn opgegroeid en hoe de angst voor de zwarte Cubaan een machtsinstrument is geworden in het huidige Cuba.’ Racisme, geweld, vervolging door de politie, drugsgebruik en het gebrek aan vrijheid zijn bekende thema’s in de urban cultuur en deze teksten bezorgen functionarissen van het Ministerie van Cultuur veelvuldig hoofdbrekens.

Bron
* Luz Escobar, website 14ymedio, 13 februari 2018

De miljoenen dollars die Cuba misloopt

Tienduizenden Cubanen reizen jaarlijks naar Guyana om terug te komen met goederen ter waarde van 145 miljoen dollar. Er is zoveel verkeer tussen Guyana en Cuba dat Fly Jamaica besloot een rechtstreekse lijn tussen beide landen te beginnen, aldus de Spaanse krant El Pais. Hetzelfde fenomeen zien we in Rusland waar de golf aan Cubaanse bezoekers heeft geleid tot markten met Spaanstalige opschriften. Men organiseert er excursies langs markten in Moskou, speciaal voor Cubanen. Guyana en Rusland behoren tot de kleine groep van landen die Cubanen zonder visum kunnen bezoeken.

De Cubaanse ‘importeurs’ kunnen geen handel drijven met een van de twee Cubaanse munten (CUC’s en nationale peso’s) die Cuba kent. Ze hebben hun zakken vol harde valuta als dollars en euro’s, die op die manier aan de nationale economie onttrokken worden. Mexicaanse luchtvaartmaatschappijen hebben geprobeerd om het gewicht aan bagage en het aantal pakketten te verminderen maar tevergeefs. Nu zijn er twee rijen passagiers. Eén voor mensen met alleen een koffer en de andere voor bezoekers die ventilatoren, televisiesets en auto-onderdelen meeslepen. In de belastingvrije zone Colón van Panama hoor je voortdurend Cubaanse accenten, winkels hebben speciaal Cubaans personeel in dienst genomen dat o.a. goed geïnformeerd is over de voorschriften van de Cubaanse douane. Containerbedrijven verhuren ruimte om goederen naar Havana te vervoeren; ze geven ook adviezen over de wijze waarop de artikelen moeten worden ingepakt zodat straks bij aankomst in Havana geen of nauwelijks belasting betaald hoeft te worden. De manager van de belastingvrije zone in Panama, Manuel Grimaldo, onthulde een sprekend feit: ‘Deze informele Cubaanse markt in Panama vertegenwoordigt een waarde van 100 miljoen dollar aan producten die in deze zone werden aangekocht’. Er zijn ook duizenden Cubanen die Haiti bezoeken op zoek naar handelswaar en ook zij worden met open armen ontvangen. Er zijn speciale hostels voor Cubanen geopend die tegen betaling van 10 dollar ontbijt en overnachting krijgen.

Ik ga naar Cuba. Ik hoop dat de douane me niet teveel in rekening brengt. Wens me succes!!!!!

600 miljoen dollar
Wie de aankopen in Panama en Guyana (250 miljoen dollar per jaar) voegt bij de aankopen in Haiti, Rusland en Mexico, spreekt over 600 miljoen dollar. Deze producten worden op het eiland niet in dollars, maar in nationale peso’s verkocht. Maar de verkopers moeten weer aan harde valuta zien te komen om hun volgende vliegreis naar Panama of andere landen te kunnen maken. Zo worden jaarlijks honderd miljoenen aan harde valuta aan Cuba onttrokken ten gunste van handelaren in andere landen. Daarbij speelt de smokkel vanuit de VS ook een rol. Een groot deel van de dollars die Cubaanse-Amerikanen naar hun familieleden sturen, wordt gebruikt om in Miami handelswaar te kopen die op het eiland weer kan worden omgezet in de broodnodige CUC’s. Vaak is er sprake van smokkel en worden geen invoerrechten betaald aan de staat. Douaneregels worden ontdoken en vaak kennen de Cubaanse-Amerikanen wel een douanebeambte die hen terwille wil zijn in ruil voor goederen of geld.

Vervulling basisbehoeften
De enige verantwoordelijke voor deze misstand is de staat die deze situatie  ook in stand houdt. Er is sprake van een chronisch tekort aan producten, er worden belastingen geheven tot 240% op artikelen ter verkoop en de kwaliteit van geimporteerde goederen schiet tekort. Voeg daarbij het gebrek aan een gevarieerd aanbod en de slechte smaak. Cubaanse importbedrijven hebben een geschiedenis van corruptie achter zich en hun managers verlaten regelmatig hun kantoor met goedgevulde koffertjes. Voormalige medewerkers onthullen hoe ze tienduizenden dollars aan commissies incasseerden of vakanties kregen aangeboden in ruil voor het ondertekenen van contracten. Het land moet de nationale handel organiseren zodat de harde valuta binnen de nationale economie blijven. Het is bekend dat particuliere ondernemers efficiënt zijn als het gaat om de import van goederen; zij bestuderen eerste de behoeften voordat ze goederen inkopen.

Gids voor Cubanen die in 2017 naar Guyana reizen

Er zijn nu al mensen die hun goederen via een catalogus inkopen en willen weten wat ze kopen voor ze één voet buiten Cuba hebben gezet. Zij bestellen hun producten per email en make de reis naar het buitenland als ze genoeg bestellingen hebben verzameld om de kosten te kunnen dekken en winst over te houden. Tot nu toe hebben onderdrukking en restricties deze handel niet kunnen stoppen en zolang de basisbehoeften niet worden gerealiseerd, zal dat ook niet lukken. Als de Cubaanse overheid andere resultaten wil, zou het een goed idee zijn om verschillende oplossingen te presenteren.

Bron
* Cartas dese Cuba, Fernando Ravsberg, 18 januari 2018

Link
* Wikipedia: visavereisten Cubaanse burgers wereldwijd

De terugkeer van Porno para Ricardo

De controversiële rockband Porno para Ricardo is terug, met behoud van zijn signatuur en stijl: de openlijke en radicale afwijzing van alles wat tot de Cubaanse instituties behoort. In een recent interview met punkrockmuzikant Gorki Ávila, directeur van de band die nu 20 jaar bestaat, attaqueert hij met name de rol van de Asociación Hermanos Saíz. Dat is een door het regime gecontroleerd cultureel instituut voor popmuziek dat functioneert als een soort Kultuurkamer voor pop, rock en punk.

Porno para Ricardo

Volgens Gorki, die in 2003 werd gearresteerd en sindsdien op talloze manieren door het regime is belaagd, gaat de band verder met de verspreiding van songs die het regime liever niet hoort en wat velen vrezen te horen. Zonder schroom zingen wat je denkt, blijft het kenmerk van Porno para Ricardo. ‘We begonnen bijna onbedoeld dingen te creëren. De zaken die we binnen de groep deden, hadden te maken met de realiteit waar we mee te maken hadden. Sommige collega’s zeiden dat we ons gedroegen alsof we in Yuma (Cubanismo voor de Verenigde Staten) leefden met zulke oneerbiedige liederen met expliciete, sensuele taal. Voor mij waren het echter geen slechte woorden (…) Dat is de slaafse manier van denken die dit systeem in de hoofden van Cubanen plant (…) We waren heel duidelijk over wat we wilden (…) Hoewel we op een bepaalde manier meeliften met de Asociación Hermanos Saíz.’

Geen zalen
De groep heeft altijd te maken gehad met onvoldoende mogelijkheden om te kunnen optreden; Porno para Ricardo wordt door de Asociación Hermanos Saíz, dus door veel zaaleigenaren geweerd. De officiële censuur waar de artiesten mee te maken kreeg, trof veel van hun teksten en dat beleid leidde tot pure repressie van de politie tegen de musici. Gorki heeft tientallen voorbeelden als slachtoffer van repressie.

Intieme vijand
‘Wanneer heeft u ooit een beweging zien ontstaan naast de instellingen? Dat is onmogelijk. Wij wisten dat een band met de overheid ons niets zou opleveren. Als we ons zouden aansluiten bij de Asociación Hermanos Saíz zouden we kunnen optreden tijdens festivals, maar zou men ook allerlei andere shit van ons eisen. (…) Tot vandaag wisten de organisatoren van festivals ons niet uit te leggen waarom we niet konden optreden. Zelfs de voorman van de Asociación Hermanos Saíz, Alpidio Alonso, had niet de moed om ons te vertellen dat er sprake is van censuur. (…) We hadden steeds meer redenen om ons te keren tegen de duivelse mechanismen van de officiële instituten. (…) De Asociación Hermanos Saíz is de meest nabije vijand van elke kunstenaar en we hebben er vanaf het eerste moment onze intieme vijand gemaakt. Daarom is alle kunst die in dit land wordt gemaakt zo lomp. Het heeft geen enkele kracht en alles wordt gefilterd. Het trieste van alles is dat dat de kunstenaar zelf die censuur opleggen.’

Ricardo Aguila bij het betreden van de rechtzaal in 2014

Vrijlating 2005
Na zijn vrijlating uit de gevangenis in 2005 heeft Porno para Ricardo agressievere muziek tegen de regering gemaakt. Die is te horen op een nieuw product met de titel Ataque sónico / Sonische aanval, die op dit moment in Cuba wordt opgenomen. Om hun 20e verjaardag te vieren nemen de muzikanten een tweede album met elektronische elementen op in het buitenland. Gorki: ‘Met dit tweede album zullen we het 20-jarig bestaan van onze band vieren en die nemen we op in Argentinië. We willen nummers uit het oude repertoire opnemen, maar met kleine variaties omdat we geen tijd hebben gehad om ingrijpende veranderingen door te voeren. Het zal een geweldige ervaring worden (…) Wanneer we klaar zijn met de opnames zullen we optreden tijdens een concert in dit land.’ Ricardo is sinds zijn terugkeer uit de gevangenis open en radicaal gebleven ten opzichte van alles wat institutioneel en totalitair in Cuba is. ‘Het is eenvoudig een manier om zonder spijt en terughoudendheid te spreken. De prijs die wij ervoor betalen, interesseert ons niet. We hebben te maken met de intimidatie vanuit de meest pornografische instellingen, zoals de politie.’

Bron
* Cubanet, 8 januari 2018

Linken
* Zie ook op deze Cubaweblog: Stop snelrecht tegen rocker Gorki Ávila, 7 februari 2014
* Website Asociación Hermanos Saíz
* Gesprek YouTube: Cubanet met Gorki, 4.37 minuten

Amerikaanse rock en de opening in Cuba

De Cubaanse revolutie leidde vijftig jaar geleden tot een reeks sociale, economische en culturele fenomenen. Zowel de VS als Cuba sloten de toegang tot Cuba af voor allerlei concepten die voortkwamen uit de Europese en Noord-Amerikaanse cultuur. De ideologie van de Verenigde Staten en Europa was niet verenigbaar met de socialistische concepten van Fidel Castro en van hen die tijdens zijn regime culturele posten bekleedden. Dat had ook zijn effect op de muziek. Pas na publieke optredens in Havana van Audioslave, Major Lazer en de Rolling Stones veranderde dit.

De toenmalige generatie van rockers drong aan op een nieuwe bewustwording van de veranderingen onder Cubaanse jongeren. De Beatles, Rolling Stones, Bob Dylan, de Who, Jimi Hendrix, de Doors and Janis Joplin bezorgden veel overheidsfunctionarissen hoofdpijn en zij verboden deze muziek in Cuba. Daarnaast kondigde de Amerikaanse regering een totale boycot tegen het eiland af met de bedoeling het eiland te onderwerpen. Amerikaanse pop- en rockmuziek kon tot voor kort in Cuba enkele beluisterd worden via binnengesmokkelde cd’s of radioprogramma’s vanuit Miami. ‘In 1979 was ik op een feestje waar de Beatles werden gedraaid. De politie viel binnen, stopte de muziek en nam de plaat mee,’ vertelt Dionisio Arce, leadzanger van de Cubaanse metalband Zeus in de documentaire Hard Rock Havana.

John Lennon in park in Havana

Lennon en Audioslave
Beetje bij beetje liet het regime geleidelijk meer rockmuziek toe die de Cubanen zolang was onthouden, deels door de Cubaanse regering en deels door de VS. President Fidel Castro nodigde destijds artiesten als Billy Joel, Stephen Stills, Kris Kristofferson uit voor het concert Havana Jam (1979), toen de politieke spanning in het land wat minder werd. In 2000 leek Fidel Castro zich neer te leggen bij de invloed van allerlei buitenlandse muzikale persoonlijkheden. Hij verklaarde John  Lennon tot een ‘revolutionaire held’ en onthulde zelfs een bronzen standbeeld ter ere van Lennon in een park in de hoofdstad.

Concert Audioslave in 2005 aan de Malecón

Eerste Amerikaanse band
In 2005 was Audioslave de eerste Amerikaanse band die na de Koude Oorlog en de Cubaanse Revolutie voet aan wal zette in Cuba. Volgens Billboard kwam dit concert tot stand na gesprekken tussen het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken en Cubaanse ambtenaren over ‘culturele uitwisseling’. Vlak voor zijn tragische dood in mei jl.  noemde Chris Cornell dit optreden en de ontmoeting met de bewoners van het eiland een van de meest gedenkwaardige momenten uit zijn carrière. De band, met medewerking van de gitarist Tom Morello uit Rage Against The Machine, trad op voor 70.000 mensen bij de Anti-Imperialistische Tribune José Martí. Van geheel andere aard maar wel binnen het kader van de culturele opening, was de uitnodiging aan het adres van de voormalige tootsenist van Yes, Rick Wakeman. Hij zou persoonlijk zijn uitgenodigd door Fidel om in 2005 met zijn New English Rock Ensemble tijdens een door de Cubaanse staat georganiseerd concert op te treden.

Honger naar meer
Vandaag de dag hebben Cubanen kennis kunnen maken met legendarische kunstenaars, kregen een nieuw perspectief en hongeren naar nieuwe geluiden. Volgens een artikel in Rolling Stone over het veranderende muziekklimaat, was Major Lazer de tweede Amerikaanse act die in de open lucht in Cuba speelde. Dit concert werd georganiseerd met medewerking van het Amerikaanse Ministerie van Cultuur en de Musicabana Foundation, maar ook met de managers van het trio. Onlangs liet Diplo – voorman van Major Lazer – in een interview met de Mexicaanse krant Excélsior weten, dat zijn team, vertegenwoordigers en producenten 16 tot 18 maanden hadden gewerkt aan de planning om het de beide betrokken regeringen naar de zin te maken.

Cubaanse jongeren op de avond van het concert van de Rolling Stones, 25 maart 2016

Muziek brengt beweging
De Amerikanen zijn niet de enigen geweest die een rol speelden bij dit proces van de muzikale opening. Op 25 maart 2016 traden de Rolling Stones, 70-jarigen met de energie van 20-ers, op in het stadion Ciudad Deportiva in Havana. Mick Jagger voorspelde dat wat Bob Dylan in 1964 voorspelde The times they are chancing en waar in Cuba weinig van was te merken, nu bewaarheid werd. Eén miljoen Cubanen, van kinderen tot ouderen met de leeftijd van de zingende Britten, beleefden een uniek moment van bevrijding. Hun idolen waren eindelijk in het land met de tropische sfeer aangekomen.  De optredens van de Rolling Stones en Major Lazer zijn op dvd beschikbaar en niet alleen is daar aandacht voor het concert, maar ook voor de ontwikkelingen die daaraan vooraf gaan. Op de dvd van Major Lazer is ook aandacht voor de ontmoetingen die Diplo in Cuba had met diverse Cubanen uit de binnenlandse muziekscene. Volgens Chris Cornell (Race against the Machine) is er in Cuba behoefte aan meer. Vlak voor zijn dood zei hij tegen Associated Press: ‘Ik denk niet meer hetzelfde sinds ik in Cuba was. Ik heb begrepen wat muziek werkelijk teweeg brengt, ongeacht of je de taal begrijpt en spreekt. Het brengt je in beweging’.

Bron
* Track Record: El impacto de la música extranjera en Cuba door Hector Elí Murguía, 27 november 2017.

Linken
* Negotiation with the Revolution. The Politics of Cuban Music During the Special Period.
* DVD Major Lazer:  Lean on me Havana
* DVD Rolling Stones in Havana Moon

Tweespalt binnen Cubaanse ‘reguetoneros’ over houding tegenover regime

De Cubaanse muziekgroep Gente de Zona loopt de kans de pas ontvangen sleutels van de stad Miami weer in te moeten leveren. ‘Zij die zingen in Miami moeten voorzichtig zijn,’ waarschuwde de burgemeester van Miami, Tomás Regalado, in een interview met América TeVé (3 minuten). Aanleiding was een optreden van de groep waar de persoonlijke bodyguard en kleinzoon van Raúl Castro opvallend aanwezig was

Reggaetonduo Gente de Zona, Alexander Delgado (links) en Randy Martinez

Onder Cubaanse reguetoneros binnen Cuba (waartoe de groep Gente de Zona behoort) en die in de VS, ontstond een polemiek over de nauwe banden met het regime van deze muziekgroep. In een video die op sociale media circuleert, is te zien hoe Raúl Guillermo Rodríguez Castro, kleinzoon van generaal Raúl Castro, tijdens een concert van het duo Gente de Zona het podium beklimpt en uitbundig meedanst met de reguetongroep. De video zou, volgens Alexander Delgado van Gente de Zona, al een jaar eerder zijn opgenomen. Raúl Guillermo Rodríguez Castro, in het Cubaanse uitgaansleven beter bekend als ‘de kreeft’, is de persoonlijke bodyguard van Raúl Castro. Hij is de zoon van Deborah Castro, oudste dochter van Raúl en van Luis Alberto Rodríguez López-Calleja, die het economische zakenimperium GAESA van het Cubaanse leger leidt. Het ouderpaar is al enige  tijd gescheiden. Tomás Regalado, burgemeester van Miami, betreurt het gedrag van de groep: ‘Jammer genoeg zijn deze personen zich niet bewust van het feit, alhoewel we één Cuba zijn, dat wij overtuigde medestanders van de vrijheid en democratie moeten zijn.’  In januari 2016 ontving de groep uit handen van deze burgemeester de sleutels van de stad.

Waar Raúl Castro is, is ook zijn persoonlijke bodyguard Luis Alberto Rodríguez López-Calleja

Kritiek
Gente de Zona heeft meer kritiek gekregen op de kritiekloze houding van de groep tegenover de regering van het eiland en hoe zij de hele wereld bereizen terwijl men ‘een medeplichtige stilte’ bewaart over wat er in Cuba gebeurt. Een deel van de Cubaanse dissidenten en de oppositie omschrijven reguetoneros als ‘voorbeeld van de tirannie’ en personen met ‘een dubbele moraal’. De reguetonzanger Osmani García nam het op voor het zangduo: ‘Wij hebben geen mening over politiek’, sprak hij en benadrukte dat Gente de Zona‘ de sleutels, de deur en het venster van de stad verdient. Hoe gaan jullie de sleutels van Gente de Zona afnemen?’, aldus Osmani. Eerder werden de sleutels van Miami afgepakt van de voormalige Minister van Handel, de Cubaanse-Amerikaan Carlos Gutiérrez. Hij had zich uitgesproken voor de toenaderingspolitiek van president Obama tegenover Cuba.

Luis Alberto Rodríguez in actie

Linken
* Beelden van de dansende Luis Alberto Rodríguez López-Calleja en het duo Gente de Zona.

* Interview met Tomás Regalado, burgemeester van Miami, 3 minuten.

* Reguetonner Osmani Garcia verdedigt Gente de Zona, 11 minuten

Geheime politie valt Rosa María Payá lastig

Rosa María Payá is zondag bij het verlaten van een kerk in Havana door leden van de politieke politie lastig gevallen, uitgescholden en gevolgd. Zij was in gezelschap van Sayli Navarro van de mensenrechtengroep Damas de Blanco die hetzelfde overkwam.

Sayli Navarro (links) en Rosa María Payá

Rosa María Payá doet op de website Diario de Cuba verslag van de gebeurtenissen en vertelt hoe beide vrouwen merkten dat ze werden gevolgd en er foto’s van hen werden gemaakt. Zij schonken er geen aandacht aan en vervolgden hun weg naar het huis van een buurvrouw. ‘En toen wij daar weggingen, werden we door dezelfde twee personen (een man en een vrouw) opnieuw gevolgd. Ik nam mijn mobiele telefoon om een foto te nemen. Onmiddellijk probeerde de man met een oortje, mijn mobiele telefoon te pakken. De man en de vrouw riepen dat zij een politiepatrouille zouden oproepen. De vrouw begon Sayli te duwen’. Navarro en Payá liepen verder terwijl de man een politiepatrouille zocht en de vrouw voortdurend ‘vulgaire beledigingen’ riep. Ze werden echter niet staande gehouden en bereikten uiteindelijk de woning van de familie Payá waar zij de politie belden.

Klacht
María Payá:‘Thuisgekomen belde ik de politie om een klacht neer te leggen. Enkele minuten later passeerde de politie. De agenten waren goed geïnstrueerd over wat ze wel en niet moesten doen en zeggen. Ze maakten aantekeningen en zeiden ons dat de klacht op het politiebureau moest worden vastgelegd. De klacht is maandag officieel ingediend.

De woning van de familie Payá in de wijk El Cerro in Havana

Prijs Oswaldo Payá
Woensdag jl. werden in de woning van de familie Payá de prijzen uitgereikt vernoemd naar Oswaldo Payá, de overleden oppositieleider. De gelauwerden – Luis Almagro, secretaris-generaal van de OAS, Felipe Calderón, oud-president van Mexico en de Chileense oud-minister Mariana Aylwin –  konden daarbij niet aanwezig zijn omdat het regime van Raúl Castro hen geen toestemming gaf om Cuba te bezoeken en de plechtigheid bij te wonen. Ook werden genodigden van de beweging Red Latinoamericana Jóvenes por la Democracia / Latijns-Amerikaans Jongerennetwerk voor de Democratie (Juventud LAC), op het vliegveld van Havana aangehouden en uitgewezen.

Link
* Website QCosta Rica, 26 februari 2017: After Censorship and Blocked Visas, Award Ceremony in Cuba Honoring Dissident Payá Held in Secret