Samenwerking Cuba en VS brengt moordenaar voor rechter in Havana

Marcos Yanes Gutièrrez (21), Cubaans staatsburger, schoot in 2015 in Palm Beach County (Florida) de arts Ronald Schwartz dood. De dader vluchtte naar het eiland om aan berechting te ontkomen. Tot nu toe leverde Cuba geen onderdanen aan de VS uit. Deze keer werkten aanklagers uit beide landen samen om Yanes Gutièrrez te veroordelen. Onlangs werd hij in Havana schuldig bevonden aan moord en veroordeeld tot 20 jaar gevangenisstraf. Naar verluidt is dit de eerste keer dat Amerikaanse functionarissen hun vertrouwen hebben gesteld in het Cubaanse rechtstelsel. Dat zou de deur kunnen openen voor nieuwe vervolgingen.

Yanes Gutièrrez

Yanes Gutièrrez was in juli 2015 samen met zijn vriend Saul Retana López naar het huis van dokter Schwartz gegaan om hem te vragen López zijn baan terug te geven. Toen zij begonnen te debatteren, greep Schwartz zijn revolver en schoot op López waarbij deze werd verwond. López zei dat hij toen het pistool greep en Schwartz in zijn ribbenkast schoot. Vervolgens pakte Yanes Gutièrrez het vuurwapen van Schwartz en schoot hem door het hoofd, aldus het politierapport. López werd gearresteerd en beschuldigd van een moordpoging. Yanes Gutièrrez plunderde de woning van de arts en nam o.a. juwelen en vuurwapens mee.  Daarna vluchtte Gutièrrez onmiddellijk naar Cuba. De openbare aanklager in Florida deed in 2016 tevergeefs een poging hem uit te leveren.

Opmerkelijk
Phil Peters, voorzitter van het in Virginia gevestigde Cuba Research Center, zei dat Cubaanse functionarissen hem vertelden dat ze de Amerikaanse autoriteiten de kans boden om hem op het eiland te berechten, omdat Cuba niet bereid was Yanes Gutiérrez uit te leveren. ‘Dit is de eerste keer dat de Verenigde Staten vertrouwen stellen in het Cubaanse rechtssysteem en samenwerken met Cubaanse aanklagers’, aldus Peters. Marcos Jiménez, een voormalig Amerikaanse advocaat in Miami, spreekt van een opmerkelijke en bijzondere gang van zaken omdat een Cubaanse burger voor de rechter verschijnt voor een misdaad die buiten Cuba is gepleegd. ‘Ik denk niet dat een Amerikaanse rechtbank jurisdictie zou uitoefenen over een Amerikaans staatsburger die een misdrijf heeft gepleegd in een ander land,’ zegt Marcos Jiménez. De openbare aanklagers van Palm Beach heeft misschien gedacht dat dit de enige kans was om het slachtoffer van het misdrijf op de een of andere manier recht te doen wedervaren.

Dibee werd recent dor Cuba uitgeleverd aan de VS.

Rustig slapen
De Cubaanse ambassade in Washington bevestigde maandag de veroordeling. Een uitleveringsverdrag bestaat technisch gezien wel tussen Cuba en de VS, maar is na de tientallen jaren van vijandigheid tussen beide landen, niet langer toegepast. Maar de voormalige president Barack Obama veroorzaakte een politieke dooi die begon toen hij in 2014 normalisering van de relaties met het Cuba van president Raúl Castro aankondigde. Phil Peters zegt dat deze zaak de mogelijkheid opent voor vervolging van andere criminelen die naar Cuba zijn gevlucht. ‘Ik denk dat zij vanwege deze zaak niet langer vredig kunnen gaan slapen.’ Afgelopen week werd in Havana Joseph Mahmoud Dibee (50) op een vliegtuig naar de VS gezet. Dibee, die verdacht wordt van eco-terrorisme, brandstichting en vandalisme was 12 jaar lang op de vlucht voor de autoriteiten in de VS.

Bron
* Hannah Parry van de Dailymail.Com, 21 augustus 2018

Mensenrechten geen hindernis relatie Cuba – VS

Tijdens de eerste diplomatieke gesprekken sinds een halve eeuw tussen Cuba en de Verenigde Staten afgelopen week, lagen de grootste meningsverschillen op het gebied van mensenrechten en democratie. Beide partijen lijken dat echter niet als een breekpunt op te vatten, aldus Patricia Grogg en Ivet González  van het IPS-kantoor in Havana. 

De oppositiegroep Damas de Blanco (Vrouwen in Wit)

Na een ontmoeting met dissidenten op Cuba herhaalde de Amerikaanse delegatieleider Roberta Jacobson vorige week dat democratie en mensenrechten essentiële onderwerpen zijn voor de VS in bilaterale gesprekken. Ze benadrukte dat de VS sterk van mening verschilt met Cuba op deze punten. Jacobson gaf echter ook aan dat deze kwesties herstel van de diplomatieke betrekkingen – de intentie die de presidenten van beide landen op 17 december uitspraken – niet in de weg staan. Na haar tweedaagse officiële bezoek aan Havana, wees Jacobson erop dat de nieuwe politiek van de VS ten aanzien van Cuba gericht is op meer openheid met meer rechten en vrijheden.

Geen hindernis
Ook Miriam Leiva, oprichter van oppositiegroep Damas de Blanco (Vrouwen in Wit), verwacht niet dat de Amerikaanse nadruk op mensenrechten en steun aan dissidenten een hindernis zal zijn. ‘De Cubaanse regering wist dat en heeft desondanks besloten om tafel te gaan zitten.’ Volgens Leiva is het belangrijkste voor normalisering van de relaties het openen van een direct communicatiekanaal tussen beide regeringen. ‘We bevinden ons in een nieuwe fase die nieuwe uitdagingen met zich meebrengt, maar ook nieuwe hoop en kansen voor mensen. Maar het zal niet gemakkelijk worden en we hebben nog een lange weg te gaan.’ De Cubaanse autoriteiten noemen oppositiegroepen ‘huurlingen’ die zich laten gebruiken door de Verenigde Staten. Ook zijn ze er niet gelukkig mee als Amerikaanse bezoekers op Cuba contact zoeken met tegenstanders van de regering.

Revolutie
In de jaren negentig en aan het begin van deze eeuw leidden mensenrechtenkwesties tot harde verbale confrontaties tussen Havana en Washington in de VN-Commissie voor de Mensenrechten, en sinds 2006 in de VN-Mensenrechtenraad. De Cubaanse delegatieleider Josefina Vidal zei na afloop van de eerste gesprekken dat ze voorgesteld heeft een specifieke expert-dialoog aan te gaan op een nader te bepalen datum. Tijdens die dialoog zouden de standpunten van beide landen over democratie en mensenrechten nader besproken moeten worden.

Individuele rechten
Jurist Roberto Veiga van het burgerproject Cuba Posible zegt dat bij bilaterale gesprekken over mensenrechten ook naar de geschiedenis van Cuba gekeken moet worden ‘om te voorkomen dat er verkeerde oordelen geveld worden die mogelijke oplossingen in de weg kunnen staan.’ Hij stelt dat er tijdens het proces dat leidde tot de revolutie van 1959, die later ‘socialistisch’ werd genoemd, een strijd was tussen een visie waarin de prioriteit lag bij individuele rechten die ten koste zouden gaan van sociale rechten en een visie waarin de prioriteit lag bij sociale en collectieve rechten. Het gevolg was dat het Caraïbische eiland zich nu in een situatie bevindt ‘waarin gelijkheid en sociale rechten voorrang krijgen ten koste van bepaalde vrijheden en de relaties met belangrijke landen’, zegt hij. Volgens Veiga moet de Cubanen een juiste balans vinden tussen individuele rechten en sociale gelijkheid. ‘Voor de ontwikkeling van het Cubaanse politieke systeem en de consolidatie van de burgerbeweging is het belangrijk dat hierover gesproken wordt.’

Veeleisend
De delegaties spraken afgelopen week ook over de mogelijkheden van samenwerking op het gebied van telecommunicatie, nationale veiligheid, internationale relaties, mensensmokkel, milieuvervuiling, de strijd tegen het terrorisme, waterbeheer, gezondheid en de de strijd tegen de ebola-epidemie in West-Afrika. Een datum voor een tweede ronde gesprekken is nog niet bekend. Veel Cubanen zijn sceptisch over de poging ‘vrienden te worden’ met de VS. ‘Ik denk dat beide partijen veeleisend zijn’, zegt de 37-jarige Ángel Calvo, een zelfstandige chauffeur. ‘Beide landen hebben een compleet verschillende politiek en het is het beste die te respecteren als je overeenkomsten wilt sluiten.’ Manuel Sánchez (33), die zichzelf omschrijft als ‘arbeider in de informele economie’, verwacht dat beide landen ‘betere relaties zullen aanknopen dan in het verleden.’ Maar hij denkt dat het niet ‘de goede banden zullen worden waar mensen op hopen.’

Bron
* IPS Havana, 28 januari 2015
Noot
* Obama’s Cuba Opportunity
Na 50 jaar van een perfect mislukt beleid, hebben de VS nu een politieke opening om een hervormingsgezind Cuba te helpen. Dat schrijft de Amerikaanse Cubadeskundige Philip Peters in The American Conservative. De als behoudend bekend staande Peters publiceerde dit artikel bovendien al op 16 december vorig jaar, een dag voordat de VS en Cuba hun toenadering bekend maakten. Peters: ‘Onze natie zal een sterkere, meer productieve relatie krijgen met een buur waarvan we vervreemd waren en die een nieuwe koers uitzet. En we maken een einde aan het grootste van alle embargo’s – het embargo dat wij ons zelf oplegden en op de Amerikaanse invloed in Cuba, ‘aldus Peters die voorzitter is van het Cuba Research Center in Alexandria, Virginia.