Geheime dienst Cuba en DDR gebruikten gevangenen voor IKEA-producten (1)

Het controversiële contract waarbij Cubaanse gevangenen werden ingezet om meubels voor IKEA te maken, maakte deel uit van veelomvattender akkoorden, die gesloten werden door bedrijven die geleid werden door de geheime diensten van de DDR en Cuba. Behalve meubels was er ook sprake van handel in antiek, sigaren en wapens, aldus een onderzoeker in Berlijn.

Onderzoeker Jorge Luis Garcia vond in de archieven van de Oost-Duitse geheime dienst documenten over de deals en wijst erop dat Fidel Castro persoonlijk het principeakkoord goedkeurde. Garcia zegt in de krant Nuevo Herald dat hij in 2006 al een artikel publiceerde waarbij de Cubaanse productie ‘voor export naar Zweden’ al werd vermeld. Begin dit jaar plaatste hij een bericht op zijn weblog Stasi-Minint Connection. De kwestie kreeg begin mei veel aandacht toen een Duitse krant berichtte dat een IKEA-vestiging in Berlijn en een Oost-Duits bedrijf in 1987 betrokken waren bij contracten waarbij Cubaanse gevangenen werden ingezet om 45.000 tafels en 4.000 sofa’s te fabriceren. Twee jaar later viel de Berlijnse Muur, verdween de toenmalige DDR en werden de archieven van de Stasi geopend. García zegt niet zeker te weten hoeveel van de orders ook daadwerkelijk zijn uitgevoerd.

Geheime dienst
Uit een document blijkt dat er twee bedrijven bij deze transacties betrokken waren, namelijk Delta GmbH en Art and Antiquities KuA, beiden gecontroleerd door het ministerie van Binnenlandse Zaken van de DDR. De beruchte Stasi maakte deel uit van dit ministerie. Officieel waren deze bedrijven onderdeel van de staatshandelsonderneming Kommerzielle Koordinierung geleid door Stasi-officier  Alexander Schalck-Golodkowski* die in 1989 de DDR ontvluchtte. In Havana ging het om het bedrijf Emiat, een bedrijf dat onderdeel was van het Cubaanse ministerie van Binnenlandse Zaken of Minint. Ook in Cuba is de staatsveiligheidsdienst een onderdeel van dit ministerie.

In 1972 bezocht Fidel Castro voor de eerste maal de DDR en ontmoette o.a. zijn collega Honecker

Toestemming Fidel Castro
Drie medewerkers van KuA en Delta bezochten van 17 tot 26 september 1987 Cuba en overlegden daar met collega’s van Minint en Emiat. Er werden bezoeken gebracht aan productiecentra en deels maakten die deel uit van de strafinstellingen van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Het document zegt o.a. dat Emiat de productie bij deze instellingen wilde vergroten. Ook de Cubaanse minister van Handel,  Ricardo Cabrisas, ontmoette de gasten uit de DDR en hij deelde hen mee dat compañero Fidel Castro de samenwerking had toegestaan.

Link
* De weblog over de relaties tussen Cuba en de DDR

* Schalck-Golodkowski  leidde namens de DDR in 1983 de onderhandelingen met de Beierse leider Frans Jozef Strauss. De DDR kreeg daardoor de beschikking over een lening van 1 miljard Duitse Mark. Hij werd in 1986  benoemd tot lid van het Centraal Comite van de Oost-Duitse SED, maar later aangehouden omdat hij fondsen van het bureua Koko (Kommerzielle Koordinierung) zou hebben misbruikt. Daarom vluchtte hij naar het Wetsen waar hij kort werd vastgehouden maar uitendelijk kon hij zich in Beieren vestigen. KoKo en  Schalck-Golodkowski werden in 1991 onderzocht op verdenking van spionage, belastingontduiking, fraude en overtredinge van militaire wetten. Hij werd in 1996 veroordeeld tot 1 jaar voorlopige gevangenisstraf, maar vanwege zijn zwakke gezondheid werden enkele aanklachten ook weer ingetrokken. Daarna vestigde hij zich in Beieren, waar hij een bedrijf “Dr. Schalck & Co” oprichtte. In 1998 werd afgezien van verdere strafrechtelijke vervolging omdat Schalck-Golodkowski aan kanker leed.