Eind 2012 begon de Venezolaanse journalist David Placer zijn onderzoek naar de verwevenheid van de voormalige Venezolaanse president Hugo Chávez met de magische wereld van hekserij en de Cubaanse santeria. Geruchten over Chávez die zich zou omringen door tovenaars en santeriapriesters uit Cuba, deden al veel langer de ronde. De oppositie, zijn ex-vrienden en ex-ministers beweerden dat Chávez deze spirituele loopbaan was begonnen om de politieke macht te behouden en om de burgers en zijn kiezers te betoveren.

Op 24 februari 2012 gaat Hugo Chávez opnieuw naar Cuba voor een chemobehandeling
Maar de werkelijkheid bleek nog waanzinniger dan de geruchtenstroom. Placer sprak met 60 intimi van Hugo Chávez; zijn minnaressen, ministers, vrienden, medewerkers uit het leger en zelfs getuigen uit de hoogste kringen van Chávez’ hiërarchie. Nu is het boek verschenen Los brujas de Chávez / De heksen van Chávez, magie als voortzetting van de politiek, verschenen. Behalve de gesprekken met intimi van Chávez, bevat het boek ook foto’s van de vertrekken in het presidentieel paleis waar de seances plaatsvonden en is een brief opgenomen waarin een heks de dood van Chávez voorspelt. Placer reisde het halve land door en bezocht de bronnen waar Chávez baadde om verlost te worden van zijn negatieve energie en hij sprak met de heksen die hem geselden en de priesters die hem deden terugkeren naar zijn katholieke wortels.

Santeria-altaar in Venezuela met de beeltenis van Chávez en andere heiligen
Cubaanse invasie
Evenals de Venezolaanse artsen en militairen die zich verzetten tegen de invasie van Cubaanse collega’s in hun land, begonnen ook de Venezolaanse santeriapriesters of babalawos te klagen over het feit dat Cubaanse santeros hun werk afpakten. De spirituele neigingen van Hugo Chávez hadden ook gevolgen voor het land. Chávez begon zijn spirituele loopbaan met het kaartlezen toen hij de samenzwering ging voorbereiden die uiteindelijk leidde tot de mislukte staatsgreep van 1992. Cristina Marksman, zijn eerste priesteres, had hem voorspeld dat hij voor zijn 60ste zou overlijden én dat hij president zou worden. Als toenmalige leider van de militaire staatsgreep verspreidde Chávez die voorspellingen onder zijn intimi, zijn geliefde, zijn vrienden en de samenzweerders die bij zijn couppoging betrokken waren. Zij waren er getuige van hoe het leven van de president sinds die tijd getekend werd door die voorspellingen. Maar als je 30 jaar bent is de dood veraf. Toen de kanker zich openbaarde in het leven van de president, herinnerden zowel zijn geliefde, vrienden en compañeros zich de voorspelling van Marksman.

Salon in het presidentieel paleis waar de seances plaatsvonden
Leger van santeriapriesters
De bijgelovige Chávez raadpleegde vanaf dat moment elke keer als hij een belangrijke reis maakte of een belangrijke afspraak had, de kaarten. Later begon hij de geesten op te roepen van bevrijders als Bolívar, Zamora en Maisanta, zijn revolutionaire overgrootvader. Hij bezocht de berg Sorte* en zocht de hulp van inheemse sjamanen. In de eerste jaren van zijn presidentschap ging Chávez ook steeds vaker naar Cuba. Ook hoge militairen en ministers vergaderden in Cuba. De politieke toenadering en de culturele uitwisseling leidden tot een toestroom van santeriapriesters in Venezolaanse staatsbedrijven, ministeries, provinciebesturen en in de hogere regionen van de strijdkrachten. Zo’n invasie had geen ander doel dan de controle van de politieke besluitvorming in Venezuela. Raúl Baduel, voormalige persoonlijke vriend en later gevangene van Chávez en ex-Minister van Defensie heeft daar geen twijfel over: ‘Het was een plan van Fidel Castro, die gebruikmakend van het bijgelovige karakter van Chávez, de hoogste sferen van de macht volpropte met deze raadgevers die de decisionmakers moesten controleren en hun chefs in Cuba moesten informeren.’

Chávez met zijn geliefde (links) en zijn heks in het midden
Lijk van Simón Bolívar
Toen steeds meer medewerkers van de Cubaanse geheime dienst naar Venezuela kwamen, aldus de voormalige Minister van Defensie, die gevangen zat in de gevangenis van Ramo Verde, nam ook de invloed van de santeria in het land fors toe. De religie van een minderheid kreeg steeds meer invloed in alle sectoren van de samenleving, maar vooral onder de volgelingen van het Chávez en de mannen aan de top Het chavisme stortte zich ongeremd in de wereld van de magie en de santeria. Hoogtepunt was de opgraving van het lijk van Simón Bolívar. Op dat moment verdubbelde ook de diefstal van stoffelijke resten op kerkhoven in Venezuela. Rituele priesters maken gebruik van menselijke botten om de gunsten van de doden af te smeken. Maar de groei van deze religie betekende ook de neergang van het chavisme en Chávez. De president werd ziek en velen zagen zijn dood op 5 maart 2013 als de wraak van Bolívar of van andere orisha’s / heiligen omdat het heilige graf van De Bevrijder / El Libertador Bolivar was ontheiligd. De cultus rond Bolívar is in Venezuela een andere pseudoreligie.

Kapel van de Heilige Hugo Chávez in Caracas
Voortleven
Chávez is dood maar zijn geest leeft voort, aldus de chavistas en Nicolás Maduro, die het bijgelovige karakter van zijn politieke vader erfde. Chávez houdt hen in de gaten en volgt hun stappen. Misschien leeft hij nog en klampt zich vast aan de macht voor de allerlaatste magische ingreep want heksen, santeros, spiritisten en politici zijn lichtgelovig en bijgelovig en blijven invloed hebben in Venezuela.
Bron
* Huffington Post, 20 mei 2016
Link
* Video over de kapel van Hugo Chávez: tussen de aanbidding en de polemiek, 5 minuten 37.
O.a. een gesprek met de kosteres van de kapel Elizabeth: ‘Wij missen onze Commandante Santo Hugo Chávez zeer. Alle dagen vragen we hem en God dat zij Maduro helpen.’
Noot
* De berg Montaña de Sorte in Venezuela is een religieus-spiritueel heiligdom waar de rivieren Yaracuy, Chorro en Charay ontspringen. Vooral op Mariafeesten trekt deze plaats in het tropisch regenwoud van Venezuela veel pelgrims.