De mensenrechtenactivisten met wie Obama tijdens zijn bezoek aan Cuba achter gesloten deuren sprak, maken na 12 maanden ook de balans op van zijn bezoek.

Obama’s ontmoeting met dissidenten
Voor Dagoberto Valdés, directeur van het onafhankelijke tijdschrift Convivencia, was het belangrijkste resultaat van dit bezoek dat aangetoond werd dat ‘de vijand’ zoals gewoonlijk omschreven in het jargon van het regiem, bereid was een witte roos aan te bieden, zoals Obama liet zien tijdens zijn toespraak in het theater van Havana. Deze toespraak, rechtstreeks uitgezonden door de staatstelevisie, wordt door velen, aldus Valdés, als het beste onderdeel van de presidentiële reis gezien. Maar hij erkent dat ‘de situatie, jammer genoeg, een jaar later is verslechterd.’ Hij wijst op de repressie, de terugkeer van de aanvallen op de VS in het officiële jargon vol verbale confrontaties. De politieke opposant Manuel Cuesta Morúa was ook aanwezig in de Amerikaanse ambassade in Havana vorig jaar. Hij wijst erop dat met de komst van de Democratische Obama het ook duidelijk werd dat ‘onze problemen van ons zelf zijn en dat ze niet worden veroorzaakt door de VS. Obama hielp ons bij het onschadelijk maken van de historische spanning tussen nationalisme en democratie.’
Nul
Maar de dissidente Martha Beatriz Roque, die tijdens het bezoek van Obama in het buitenland was, noemt het effect van de reis van Obama ‘nul’. ‘Hij liet ons achter met hoop’, maar ‘ hij maakte een einde aan de natte- voeten/droge-voeten-politiek’. De voormalig politieke gevangene uit de periode van de Zwarte Lente (2003), denkt dat men niet met dankbaarheid aan het bezoek terugdenkt. ‘Iedereen was vol verwachting en erg gelukkig maar het beeld is na een jaar compleet veranderd.’
Van buiten?
Columniste Miriam Celaya gelooft dat hoe men ook over Obama’s bezoek denkt ‘één ding niet ontkend kan worden en dat is dat hij als geen enkele Amerikaanse president die hem de laatste 50 jaar voorging, het Cubabeleid tekende.’ Celaya zegt dat hij ‘een einde maakte aan het uitzonderlijke karakter van de Cubaanse kwestie ‘door de buitenlandse vijand van het regime weg te nemen.’ Daarbij zijn rekeningen vereffend want ‘het opheffen van het droge-voeten-natte voetenbeleid maakte deel uit van het uitzonderlijke migratiebeleid voor Cubanen die naar de VS wilden.’ Voor Celaya is het duidelijk dat ‘de hooggespannen verwachtingen inmiddels volledig in rook zijn opgegaan. Velen zien Obama als geliefd en gehaat tegelijk. Dat is een houding die het idee versterkt dat de oplossingen in de VS zijn te vinden en van buiten moeten komen,’ aldus de onafhankelijk journaliste.
Integer
De leider van de Patriottische Unie van Cuba / Unión Patriótica de Cuba (Unpacu), José Daniel Ferrer, meent dat ‘Obama al het mogelijke heeft gedaan de bevolking te helpen in de crisis waarin zij door het Castrobeleid is terechtgekomen, ‘maar het regime sloot alle deuren.’ Hij riep als scheidend Amerikaans president Raúl Castro op ‘zich open te stellen voor zijn bevolking en toe te staan dat het volk meer ruimte zou krijgen’, maar in plaats daarvan bleven de autoriteiten verschanst in hun oude positie waar bij alles wordt gecontroleerd en er niets gedaan wordt dat de totale controle die zij over de samenleving uitoefenen, in gevaar brengt.’ ¿Qué bolá, Cuba?’*, twitterde Obama toen zijn vliegtuig op het punt stond te landen in Havana. ‘Waar ga je heen?’ Vandaag de dag zijn er op deze vraag meer dan ooit onzekerheden dan antwoorden.
Bron
* Luz Escobar, website 14ymedio, 19 maart 2017
Noot
* Cubaanse uitdrukking. Synoniemen voor deze volkstaal zijn: ‘Waar ga je naar toe?’ of ‘Wat ga je doen?’ Het kan ook een roep van herkenning zijn, wanneer een Cubaan een bekende op straat tegenkomt: ‘Que bola, asere?’