Cubaanse moslims vieren einde ramadan

Cuba telt 10.000 moslims, dat is minder dan 0,1 % van de eilandbevolking. Ze spreken nauwelijks Arabisch en hebben geen eigen moskee, maar de Cubaanse moslims vieren in een oud gebouw met een groenwitte minaret in de wijk Oud-Havana het einde van de ramadan. Binnen zijn de wanden gedecoreerd met Arabische kalligrafie en er hangt een Palestijnse vlag. Er liggen kopieën van de Koran in het Spaans. De volgende reportage is afkomstig van het persbureau AFP.

‘Salam aleikum’, zegt Jaivere glimlachend. Hij groet alle bezoekers op deze warme zondagmiddag welkom. Hij is geboren in een katholiek gezin, maar bekeerde zich twee jaar geleden tot de islam. ‘De woorden van de Bijbel waren voor mij niet volledig en ik veranderde van godsdienst.’ Het is een ongewone keus in een land waar 70% van de bevolking een christelijk-katholieke achtergrond heeft of een mix van christendom en Afro-Cubaanse overtuigingen is toegedaan. Volgens deskundigen werd de islam in Cuba in de jaren zeventig en tachtig geïntroduceerd toen moslimstudenten uit landen als Pakistan in Cuba studeerden.

Moskee
‘Toeristen lopen vaak door deze straat en zijn verrast als ze daar een moskee tegenkomen,’ zegt Ahmed Aguelo, die zich als 17-jarige bekeerde tot de islam. Hij leidt de bijeenkomst waar elke vrijdag 200 gelovigen bijeenkomen. ‘Ik ben geen echte imam want er is hier geen opleiding voor’ zegt hij, maar ‘ik ken de grondbeginselen.’ Een paar honderd meter verder staat een bord waarop de bouw van een moskee wordt aangekondigd op een terrein van vijf hectare. De Turkse president Erdogan deed die belofte toen hij in februari 2015 Cuba bezocht. Maar de bouw is nog niet begonnen. ( Zie ook deze Cubaweblog van 11 februari 2015: Turkije wil twee moskeeën in Cuba) In juni 2015 gaven de autoriteiten wel toestemming voor de opening van deze gebedshal in het hartje van Oud-Havana. ‘We noemen het al moskee bij de ingang omdat deze ruimte als zodanig functioneert,’ zegt Rigoberto Menendez, directeur van het Arabisch Huis, de stuwende kracht achter dit project. ‘Een echte moskee zou meer ruimte hebben, maar hoofdzaak voor moslims is de mogelijkheid om samen te komen op een plaats’. Ruim 25 jaar lang hebben Cubaanse moslims om een dergelijk ruimte gesmeekt. In die tijd kwam men bijeen in particuliere woningen, zegt Pedro Lazo Torres, die zich in 1988 bekeerde en wordt gezien als Cuba’s eerste moslim. ‘Ik kan mijn godsdienst in volledige vrijheid praktiseren’.

Het breken van de vasten in de Abdallah-moskee in Oud-Havana

Tradities
In de periode van de heilige maand van de ramadan kan dat nog wel ingewikkeld zijn. Volgens de traditie eten moslims aan het einde van de vastentijd dadels, maar die zijn er in Cuba niet. ‘Alles wordt geïmporteerd. De Saoedische ambassade levert ons de dadels, traditionele kleding en ‘halal’ vlees. Met de hulp van God, redden we het,’ aldus Lazo Torres, die nu de naam Yahya draagt. Alen Garcia, een 33-jarige jongeman van Afrikaanse afkomst, zegt dat hij veel moest opgeven toen hij zich bekeerde tot de islam. ‘Ik verloor vrienden toen ik ze vertelde dat ik moslim wilde worden. Bekeren betekent ook afzien van rum, ham, feestjes en het dansen van salsa,’ zegt hij. ‘In andere woorden: afstand doen van een deel van de Cubaanse cultuur.’

Arabisch, een uitdaging
Garcia legde uit dat Arabisch-sprekende studenten uit Tsjaad, Afghanistan en Libië die studeren aan de Latijns-Amerikaanse School voor Geneeskunde, Cubaanse moslims gratis les in de taal van de Koran geven. Cubaanse moslims studeren ook Arabisch met apps die ze offline kunnen gebruiken.

De gebedshal c.q. moskee aan de Calle de los Oficios in Oud-Havana

Evolutie
Als het moment van de dag nadert waarop de vasten wordt gebroken, vult de hal zich met kinderen die uitzwermen naar de zijkant van de ruimte die voor hun moeders is gereserveerd die sluiers dragen. De man die het voedsel verdeelt, heet Leonel Diaz, maar hij gaat nu als Mohammed door het leven. Hij bekeerde zich op 73-jarige leeftijd: ‘Het is nooit te laat om een goede zaak te omhelzen.’ Yaquelin Diaz, die nu Aisha heet, woonde acht jaar in Spanje en bekeerde zich daar onder invloed van haar schoonbroer uit Pakistan. ‘Veel mensen denken dat we vanwege onze gewoonten buitenlanders zijn. Ze kunnen zich niet voorstellen dat er moslims in hun land leven. Maar de islam groeit in Cuba.’ Aisha zegt dat het enige dat ze in Cuba echt mist een winkel met religieuze kleding is. ‘Onze broeders uit Saoedi-Arabië geven die ons, maar wij willen niet leven van liefdadigheid. We hebben onze eigen winkels nodig, in onze eigen stijl. We moeten in staat worden gesteld om de islam in Cuba te bevorderen.’ Na de revolutie van 1959, werd Cuba officieel een atheïstische staat en werd het uitoefenen van godsdienstige praktijken aan banden gelegd. Na een grondwetsherziening werd Cuba in 1992 een seculiere staat. Imam Ahmed voegt er aan toe: ‘Alles kan in de loop van de tijd evolueren. Kijk naar de Verenigde Staten. Daar werden in de vorige eeuw honderden zwarten gedood. En nu is er een zwarte president.’

Bron
* AFP, 3 juli 2016