Staatscontrole en censuur bedreigen Pakket

Vanaf deze week zullen de Cubaanse consumenten van het Pakket / Paquete Semanal een deel van hun audiovisueel informatiepakket moeten missen. Eén van de belangrijkste leveranciers in Havana, CrazyBoy, heeft zichzelf zelfcensuur opgelegd. Materiaal dat afgetapt is van schotelantennes (schotelantennes zijn verboden in Cuba, redactie) verdwijnt uit het wekelijkse Pakket. Een andere producent Omega liet in een brief aan de verspreiders van het Pakket weten dat materiaal met termen als dissident voortaan taboe is. Omega verzocht de ontvangers van de brief de inhoud niet te verspreiden, maar de website Cubanet deed dit toch.

Reclame voor Paquete en videospelletjes

El Paquete / Het Pakket is een particulier initiatief waarbij een informatie- en amusementsaanbod wekelijks via de zwarte markt met usb-sticks aan de Cubaanse consument wordt aangeboden. CrazyBoy zegt de nieuwe voorwaarden geaccepteerd te hebben ‘om door te kunnen gaan met de levering van een kwalitatief product binnen de toegestane kaders.’ Het Pakket vermeed al langer politieke thema’s in het aanbod en ook pornografie was verboden. In september maakte een documentaire deel uit van het Pakket, getiteld Communisme, de geschiedenis van een desillusie. De Cubaanse staatsveiligheid kwam in actie en CrazyBoy en zijn vader werden een weekend gevangen gezet. De strengere regelgeving zou een gevolg kunnen zijn van deze ‘ongewenste documentaire’.

Mega Noticiero werd al eerder uit het Pakket verwijderd vanwege kritiek op de situatie in Cuba. Presentatrice Maria Elvira Salazar kan echter in Cuba rekenen op trouwe kijkers.

Journaals
Het Pakket bevat ook nieuwsjournaals van buitenlandse televisiekanalen, zoals Mega Noticiero, gepresenteerd door de van oorsprong Cubaanse presentatrice María Elvira Salazar. Zij werd al eerder gecensureerd. Verwacht wordt dat vooral het aanbod in de sectie Shows van het Pakket sterk zal teruglopen. De programma’s van Spaans-Amerikaanse zenders – in Florida zijn dat er al 300 – bevatten vaak kritiek op de Castrobroers, dikwijls in de vorm van satire en cabaret en zijn onder Cubanen razend populair. Een schraal aanbod kan betekenen dat de Cubaanse consument CrazyBoy in de steek laat en op zoek gaat naar alternatieve producenten.

Het wekelijkse Pakket wordt via usb-sticks verder verspreid

Dissident taboe
Omega, een andere producent van het Pakket, liet zijn distributeurs via een brief weten dat materiaal met de term ‘dissident’ en ander materiaal met ‘kritiek op het systeem’ voortaan gecensureerd worden. De brief maakt gewag van een strenger optreden van de autoriteiten waarbij ‘sinds een maand mensen worden vastgezet en apparatuur in beslag wordt genomen.’ De tekst spreekt de hoop uit dat zulke situaties tot het verleden zullen behoren ‘want wij weten uit eigen ervaring hoe hard je moet vechten om een eigen computer te kunnen kopen die het materiaal kan kopiëren’. In de brief van Omega wordt de lezers op het hart gedrukt ‘de tekst ervan niet te verspreiden of te verdraaien’. (…) ‘deze tekst is geschreven voor u als klant van Omega, kenner van het thema. Andere personen zouden de tekst weleens kunnen misverstaan en berichten kunnen verspreiden die volstrekt misplaatst en fout zijn.’ Omega onderstreept dat men doorgaat met verspreiding van materiaal ‘zonder dat nieuwsberichten of kranten er deel van uitmaken’ en benadrukt dat het Pakket bestaat uit ‘puur banaal vermaak. Met politiek of zo heeft het niets te maken.’ Distributeurs als Omega en Odisea zijn in Cuba uitgegroeid tot het grootste alternatief voor Cubanen die aan de staatstelevisie willen ontsnappen. Spaans-Amerikaanse zenders als Telemundo, Univisión, AmericaTeVe konden tot nu toe rekenen op een trouw publiek in Cuba.

Bron
* Eliseo Mateo van de website Cubanet, 4 oktober 2016.

Linken
* Bericht plus video van ABC Nieuws, 21 maart 2016: The Package (El Paquete) is Highly Illegal but it’s Cuba’s Number One Employer.
* Ernesto Oroza doet op de site Torrentfreak het verhaal van de ontstaansgeschiedenis van El Paquete Semanal (Engelstalig) in Cuba.