Steeds meer nieuws van ‘Sputnik’ en ‘Rusland Vandaag’ in Cubaanse media

Naarmate de beschuldigingen tegen Rusland toenemen wegens manipulatie via sociale media van de Catalaanse crisis, de Amerikaanse verkiezingen en het Britse Brexit, winnen de door het Kremlin gefinancierde media steeds meer ruimte in Cuba. De staatsmedia verwijzen steeds vaker naar het staatspersbureau Sputnik en de internationale televisiezender Russia Today (RT), aldus de journaliste Yoani Sánchez van de websitekrant 14ymedio.

RT-Sputnik-logoAnalisten van de officiële media in Cuba nemen – zonder eigen onderzoek naar de waarheid – standpunten, opinies en beweringen van Sputnik en RT over zoals men ooit de Sovjetkrant Pravda en het officiële persagentschap TASS citeerde. Met graagte wordt de legitimiteit van het Westen ter discussie gesteld, de scepsis voor de democratie bevordert en worden er twijfels geuit aan de toekomst van de Europese Unie. Ook worden samenzweringstheorieën verspreid over de machten die de wereld bewegen en  wordt het vermogen van burgers om in liberale systemen beslissingen te nemen, ontkend. Ter ondersteuning worden getuigen aan het woord gelaten die de superioriteit van autoritaire regimes onderstrepen tegenover de vermeende chaos in de liberale wereld waar door urenlange debatten en de scheiding der machten, wetten tegen de groeiende onveiligheid uitblijven.

putin- July 11, 2014 - Fidel Castro, center, visits with Vladimir Putin

Op 11 juli 2014 ontmoette Putin Fidel Castro

Cultus
De huidige rol van deze Russische media staat in schril contrast met de houding van de Cubaanse regering ten opzichte van het magazine Novedades de Moscow / Moskou Nieuws en Sputnik in de jaren van de perestrojka en glasnost in de Sovjet-Unie, toen de verspreiding ervan in Cuba werd verboden. De persoonlijkheidscultus rond Vladimir Putin of Fidel Castro maakt ook deel uit van het recept van deze propagandamedia en is meer bedoeld als indoctrinatie dan als informatie. Analisten waarschuwen dat het gemiddelde publiek niet weet of het kijkt naar propaganda of informatie, een van de sleutels tot het succes van deze media, vooral in sociale netwerken. Bovendien ontbreekt het bij RT en Sputnik aan zelfs minimale kritiek op de bondgenoten van het Kremlin of vijanden van de VS. Volgens deze media is de lancering van de raketten door het regime van Kim Jong-un een eerlijk Noord-Koreaans antwoord op ‘de gezamenlijke marinemanoeuvres van de Verenigde Staten, Japan en Zuid-Korea’, terwijl de recente verkiezingen in Venezuela de ‘grootste overwinning’ van het chavisme en de ‘definitieve nederlaag’ van de oppositie vormen. De door de officiële Cubaanse media gepubliceerde informatie over de Catalaanse crisis was hoofdzakelijk gebaseerd op RT. De steun voor de separatisten bereikte zijn hoogtepunt in de dagen voorafgaand aan het illegale referendum, dat werd gepresenteerd als een democratische raadpleging. Het werd geplaatst tegenover het standpunt van de Spaanse regering, dat de grondwettelijke legitimiteit verdedigde maar door de Russische media als ‘fascistisch’ werd bestempeld, zijnde de erfenis van  dictator Francisco Franco.

rusland-A bartender cleans a bottle of rum at the retro-Soviet restaurant Nazdarovie, in Havana

Een barman maakt een fles rum schoon in restaurant Nazdarovie in Havana, een retro-Sovjet restaurant.

Cuba’s werkelijkheid
Deze officiële media van het Kremlin hebben ook een politieke agenda om de Cubaanse realiteit te beschrijven. Positieve termen als ‘groeien’, ‘ontwikkelen’ of humanistische woorden als ‘solidariteit’, ‘rechtvaardigheid’ en ‘samenwerking’ doorspekken de berichtgeving over Cuba, waarbij de vermeende verworvenheden van het Cubaanse gezondheidsstelsel, sportieve prestaties en officiële evenementen worden verheeerlijkt maar over de inefficiënte productie, politierepressie of de migratie-uittocht wordt gezwegen. Beide media verwijzen niet naar de bestaande politieke oppositie in het land en wanneer ze dat doen, spreken ze in stijl over van binnenlandse ‘vijanden’, ’contrarevolutionairen’ die worden ‘gefinancierd door de Verenigde Staten’, terwijl de regering van Raúl Castro kan vertrouwen op een breed maatschappelijk draagvlak met een bewezen diplomatieke opmars in Latijns-Amerika.

David vs Goliath
De versleten vergelijking van de kleine ‘revolutionaire’ David in het zicht van de grote ‘imperialistische’ Goliath overheerst in alle berichten die worden gepubliceerd over de betrekkingen van Washington met Havana, de diplomatieke dooi die Barack Obama nastreefde en de economische problemen die de bewoners van het eiland elke dag meemaken en die – uiteraard – absoluut de oorzaak zijn van ‘de blokkade’. Op 25 november zond RT een documentaire uit getiteld Een jaar na Castro’s dood, Cubanen blijven trouw aan zijn nalatenschap. De documentaire richt zich hoofdzakelijk op de genialiteit en het charisma van de voormalige president. De enigen die worden geïnterviewd zijn eeuwig dankbare aanhangers. Afgelopen maand mei, enkele dagen nadat Donald Trump in een toespraak in Miami aankondigde dat de relatie tussen Washington en Havana van koers zou veranderen, gaf de Cubaanse kanselier Bruno Rodriguez een interview aan RT, een van de twee mediakanalen waar hij verscheen. De andere was het televisiekanaal van de Venezolaanse chavisten TeleSUR. Drie thema’s beheersten het interview: de Amerikaanse president voert een ‘typisch Koude Oorlogsbeleid’, ’het Witte Huis schendt de rechten van het eigen volk’ en de kritiek van de bewoner van het Witte Huis richting het Plein van de Revolutie is het gevolg van de ‘dubbele maatstaven’ die deze hanteert. Ziehier de drie elementen uit het handboek van het Kremlin over Cuba.

RT-fidel-dood-25112016

RT kondigt overlijden van Fidel Castro aan op 25 november 2016

Cyberleger
Deze bevooroordeelde standpunten worden breed verspreid op sociale netwerken dankzij de cybersoldaten die op het eiland op militante wijze de inhoud van RT en Sputnik delen. Beide media werken zo ook aan de indoctrinatie van het publiek via de Cubaanse pers waardoor Moskou invloed heeft op de manier waarop Cubanen naar de buitenwereld kijken. waarnemen. In tegenstelling tot veel Europese landen waar de alarmbel klonk voor de nieuwe mediaoorlog van het voormalige KGB-hoofd, die nu president van Rusland is. En Havana leent zich graag voor de manipulaties van Putin en biedt hem een publiek van 11 miljoen Cubanen in gevangenschap.

Bron
* Yoani Sánchez, website 14ymedio, 13 december 2017

Plaats een reactie