Einde bliksemcarrière van Alejandro Castro Espín?

Volgens The New Yorker wordt de politieke positie van de zoon van Raúl Castro,  Alejandro Castro Espín, bedreigd door zijn mogelijke rol bij de akoestische aanvallen, die bij Amerikaanse en  Canadese diplomaten in Havana gezondheidsprobleem veroorzaakten. Alejandro was chef van de Commissie voor Defensie en Nationale Veiligheid. Die afdeling bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken werd in maart ontmanteld.

Alejandro Castro Espìn

Volgens de reportage in The New Yorker The Mystery of the Havana Syndrome waren er toen al geruchten over een gedwongen terugtreding van Castro Espín. Hij werd eerder aangeduid als een mogelijke opvolger van zijn vader. In januari 2018 bleek dat hij niet op de kandidatenlijst van de Nationale Assemblee stond, een voorwaarde om president te worden. In april werd zijn vader opgevolgd door Miguel Díaz-Canel als president van het land. Amerikaanse ambtenaren die hem leerden kennen vanwege zijn rol bij de totstandkoming van de diplomatiek betrekkingen tussen de VS en Cuba, deelden The New Yorker mee dat hij niet langer reageerde op hun mailtjes. Zij meldden ook dat Castro Espín in ‘isolement verkeert en nog zelden in het openbaar verschijnt’. Hij zou een soort huisarrest hebben gekregen, een zogeheten plan de piyama. Deze term wordt in Cuba gebruikt wanneer een politicus in ongenade is gevallen, niet langer nuttig is voor het  regime of een te grote populariteit dreigt te verwerven.

Akoestische aanval
Een bron bij het Ministerie laat weten ‘dat hij met ons werkte en het zou verschrikkelijk zijn als hij gestopt zou zijn vanwege de verandering van het beleid van de VS’. Een voormalige bekende van Fidel Castro suggereert aan The New Yorker een ernstiger reden: ‘Alexander zou ontslagen kunnen zijn omdat hij verantwoordelijk was voor de akoestische aanvallen op personeel van de Amerikaanse en Canadese ambassade in Havana. Hij zou daar op eigen initiatief opdracht toe hebben gegeven, zonder medeweten van zijn vader. Het is de enig mogelijke verklaring voor Raúl’s besluit om hem te straffen,’ zegt de bron.

President Obama verlaat het Paleis van de Revolutie; achter hem met rode das: Alejandro Espín.

Prominent
Met de mogelijke verdwijning van Castro Espín uit de kring van Cubaanse machtigen, verdwijnt een speler die een doorslaggevende rol heeft gespeeld bij enkele fundamentele kwesties op de internationale agenda van Raúl Castro. Toen Raúl Castro in april 2015 een ontmoeting had met de Amerikaanse president Barack Obama tijdens een historische bijeenkomst in Panama, maakte Castro Espín deel uit van de kleine groep die in de ruimte bleef waar de twee met elkaar spraken. Hij speelde een onzichtbare hofdrol tijdens de 18-maanden durende geheime onderhandelingen tussen beide landen en de aankondiging van de détente op 17 december 2014, toen zijn vader en Obama het begin van de dooi aankondigden. Onderdeel van de onderhandelingen was de vrijlating van de zogeheten Cuban Five, de Cubaanse spionnen die in de VS gevangen zaten. Hij was ook de eerste die in militair uniform, drie van deze spionnen veroordeeld tot lange gevangenisstraffen in de Verenigde Staten, bij terugkeer in Havana op het vliegveld begroette. Toen Raúl Castro paus Franciscus ontmoette in het Vaticaan, stond zijn zoon dicht bij hen.

Alejandro signeert een van zijn boeken.

Rusland
Daarnaast had Alejandro in 2017 een ontmoeting met de secretaris van de Russische Veiligheidsraad, Nikolai Pátrushev, om de samenwerking op het gebied van computer-beveiliging te bespreken. In 2014 heeft Castro Espín in Moskou een ‘memorandum van samenwerking’ voor de twee inlichtingendiensten van Rusland en Cuba ondertekend.

Bron
* Diario de Cuba, 12 november 2018

Link
* Adam Entous, The New Yorker, 9 november 2018: Exploding mojito’s, the first sonic attacks targeting diplomats in Cuba may have taken place thirty years ago.

27ste veroordeling Amerikaans embargo tegen Cuba

De Cubaanse delegatie in de VN; in het midden de Minister van Buitenlandse Zaken, Bruno Rodríguez.

Voor de 27ste maal heeft de Algemene Vergadering van de VN een resolutie aangenomen waarin de VS worden opgeroepen een einde te maken aan het al ruim 50 jaar bestaande embargo tegen Cuba. Er waren 189 landen die de resolutie steunden; de VS en Israël stemden tegen. Oekraïne en Moldavië namen niet deel aan de stemming. De Algemene Vergadering verwierp een Amerikaanse verzoek om Cuba te bekritiseren wegens schendingen van de mensenrechten. De resolutie, die elk jaar voorgelegd wordt, is niet dwingend.

Bron
* Diverse persbureaus

Geen Cubaanse geneesmiddelen voor Amerikaanse longkankerpatiënten

Amerikaanse longkankerpatiënten die naar Cuba reizen vanwege medicijnen die daar beschikbaar zijn, moeten sinds het aantreden van Trump grote moeite doen om aan die medicijnen te geraken. De Cubaanse vaccins voorkomen longkanker niet, maar versterken het immuunsysteem van het lichaam van de patiënt. Hoe effectief ze werkelijk zijn, is onbekend.

‘Ik ben er niet op uit om de wet te overtreden’, zei George Keays zondag jl. in het televisieprogramma Today on Sunday. ‘Maar ik wil evenmin sterven. Mensen met Fase IV-kanker, zoals ik, zouden alles moeten kunnen doen om in leven te blijven, met de middelen waarvan zij denken dat deze werken. Het laatste wat ze nodig hebben, is een regering die je bestookt met achterhaalde regelgeving en die je onthoudt de middelen te gebruiken die hier beschikbaar zijn en te sterven.’

Voorraad
Veel patiënten keren naar de VS terug met het vaccin in flacons, maar ze geven deze medicatie niet aan bij de douane. Een andere patiënt, Larry, die zijn achternaam niet noemde bij VS Today, is twee keer in Cuba geweest voor injecties, maar weigerde dit aan zijn Amerikaanse arts te vertellen. ‘Ik wil hem niet compromitteren want hij heeft nu een patiënt die een geneesmiddel gebruikt dat niet is goedgekeurd door de FDA,’ zegt Larry over de relatie met zijn arts. ‘Hij zou bang kunnen zijn te worden vervolgd of hij zou mij niet langer willen behandelen.’ Nancy Kelly, 71, is bezorgd over haar vaccinvoorraad, die in oktober van dit jaar opraakt. ‘Het was belangrijk om nog naar Cuba te gaan voordat de beperkingen van Trump van kracht werden,’ zegt ze. ‘Met de nieuwe beperkingen zou ik via een derde land moeten reizen. Het probleem is dat het vaccin gekoeld moet worden, dus een lange vlucht zou dan een probleem zijn.’

People-to-people
De people-to-people visumoptie, die in het Obama-tijdperk ontstond, stond individuen toe om alleen naar Cuba te reizen, maar deze mogelijkheid werd in november vorig jaar door Trump ingetrokken. Om Cuba te bezoeken moet een bezoeker nu met een georganiseerde groep of met een gids reizen. Er zijn uitzonderingen op de regel, voor degenen die hulp of onderzoek verlenen, maar mensen in beide categorieën moeten een volledige lijst van activiteiten voor hun verblijf presenteren.

Bron
* Newsweek, Kelly Wynne, 14 oktober 2018

Linken
* USA Today publiceerde op 10 januari 2018 een uitgebreide reportage over dit onderwerp: ‘Cuba has a lung cancer vaccine. Many U.S. patients can’t get it without breaking the law.’
* Fact Check: Does Cuba Have a Cancer Vaccine That Has Already Cured Thousands? 27 juli 2017

Díaz-Canel koestert in VS nostalgie naar Fidel en Obama

President Miguel Díaz-Canel keerde gisteren terug in Havana na een bezoek van een week aan New York. Volgens de website Diario de Cuba was het een bezoek vol nostalgie ‘alsof Fidel Castro de reis maakte, in plaats van hem.’ De officiële website Cubadebate kopte: ‘Fidel keerde terug naar de Algemene Vergadering.’ Hier volgt het commentaar van Diario de Cuba.

Miguel Díaz-Canel spreekt met de pers na zijn aankomst in New York

De partijkrant Granma herinnert tijdens het bezoek van Díaz-Canel aan de wijk Harlem aan een soortgelijke ontmoeting 58 jaar geleden toen ‘Comandante en jefe Fidel Castro en de Cubaanse delegatie van destijds bij de eenvoudige bewoners bescherming en beschutting vonden.’ Het officiële Cuba ziet de werkelijkheid blijkbaar als een gestold verleden waarin de commandant leeft en de wijk Harlem na een halve eeuw niks is veranderd. Maar er is ook de recentere nostalgie, die van nauwelijks enkele jaren geleden.

Contacten met VS
Een uitnodiging van de Verenigde Naties is de enige mogelijkheid voor de castristische leiders van het land de VS te bezoeken. De VN is vaker een voorwendsel om door middel van veel ontmoetingen en contacten je aanwezigheid op Amerikaanse bodem te bewijzen. Díaz-Canel ontmoette leden van het Congres en andere vertegenwoordigers van de VS, zakenlieden in de technologiesector, exporteurs van landbouwproducten, ondernemers en directieleden verbonden aan vliegmaatschappijen, kunstenaars en culturele hoogwaardigheidsbekleders… Gevangen door nostalgie, niet die van Harlem uit de vorige eeuw of van een passerende Comandante, maar door de periode dat de relaties tussen Cuba en de VS tot grote bloei leken te komen.

Raúl Castro en Machado Ventura begroetten zondag jl. Díaz-Canel en zijn vrouw hun zijn terugkeer in Cuba

Enorme veranderingen
Het lijkt erop dat het castrisme nu lijdt aan nostalgie naar Obama. De diplomatieke inspanningen van Diaz-Canel in New York waren er daarom op gericht de economische betrekkingen tussen de twee landen terug te brengen naar het niveau van die periode. Maar dat is een inschattingsfout omdat over het hoofd wordt gezien dat het regime, met de toename van het aantal schendingen van mensenrechten en de stopzetting van de sociaal-economische veranderingen, de kans heeft gemist die haar werd geboden. Het maakt dus niet uit of de leiders van het regime en de pers van het regime zich op de nostalgie richten. Het maakt niet uit of ze smachten naar Fidel in Harlem of Obama in Havana. Als ze willen dat de Cubaanse bevolking profiteert van betere betrekkingen met de VS, dan zijn er nog dezelfde taken als toen het presidentschap van Barack Obama ten einde liep: het uitvoeren van grote en enorme veranderingen in Cuba zelf.

Bron
* Diario de Cuba, 30 september 2018

 Video YouTube (2 minuut 16):
Díaz-Canel bespeelt tijdens een feestje in New York de tumbadora, de typische Cubaanse congatrom en danst met zijn echtgenote Lis Cuesta.

Cubaanse president wil zich vastberaden opstellen tegenover Trump

De relaties van Cuba met de Verenigde Staten zijn slechter aan het worden, zei de Cubaanse president Miguel Diaz-Canel zondag in zijn eerste grote televisie-interview met het Latijns-Amerikaanse televisiestation TeleSUR sinds hij in april het roer overnam van Raúl Castro. Hij pleitte voor het aannemen van een vastberaden houding tegenover president Donald Trump en zijn regering.

Interviewster Patricia Villegas in gesprek met president Diaz-Canel

Onder de voormalige Amerikaanse president Barack Obama verbeterden de relaties met Cuba aanzienlijk, maar onder Trump zijn ze opnieuw verslechterd. Hij legde reizen naar en handel met Cuba terug aan banden. ‘We houden nog steeds de weg van de dialoog open en onze houding is om op geen enkel moment de mogelijkheid van dialoog te weigeren, maar dan moet het er een tussen gelijken zijn’, zei Diaz-Canel. ‘Als de Amerikaanse regering deze afkerige houding behoudt, komt er geen dialoog’, klonk het vastberaden. ‘Aan de Amerikaanse president moet worden gevraagd of hij met Cuba wil praten, en dat kan niet vanuit een almachtige houding. We zijn niet bereid toe te geven op principes.’

Communisme
De president zei wel toe dat het Cubaanse economische en sociale model, in de context van het Amerikaanse embargo, ‘geactualiseerd’ moet worden. De Cubanen debatteren sinds midden augustus over een nieuwe grondwet. In het ontwerp van de nieuwe grondwet wordt de rol van de markt en de privé in de economie erkend. Maar hoewel de verwijzing naar de toekomstige ‘communistische samenleving’ is geschrapt, betekent dat volgens de president niet dat het communisme wordt afgezworen.

Homohuwelijk
Diaz-Canel verdedigde ook het deel van de nieuwe grondwet dat de weg opent naar de legalisering van het homohuwelijk. ‘Ik denk dat de benadering van het herkennen van het huwelijk tussen mensen, zonder beperkingen, beantwoordt aan het elimineren van alle soorten discriminatie in de samenleving’, zei hij.

Bron:
* Persbureau Belga, 17 september 2018

Linken
* Telesur, 16 september 2018: Patricia Villegas interviewt president Miguel Diaz-Canel, in een exclusief interview met Engelse vertaling. (1 uur en 29 minuten)
* Persbureau Reuters: Cuba’s president says can’t talk with Trump unless it’s as equals, 17 september 2018
* Partijkrant Granma maakte een uitgebreide Spaanstalige samenvatting van de uitspraken van Diaz-Canel bij Telesur, 16 september 2018.

‘Loyale Cubanen’ mogen deelnemen aan debat grondwet

Vorige maand deelde Ernesto Soberón, directeur Consulaire Zaken en verantwoordelijk voor het beleid voor Cubanen in het buitenland, mee dat Cubanen in de diaspora ook kunnen deelnemen aan de discussie over de nieuwe grondwet. Voorwaarde is dat zij de uitgangspunten van de revolutie steunen en dat hun bijdragen aan de discussie gericht zijn op verbetering van de socialistische grondwet. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken verspreidde een video om ‘de effectieve deelname te garanderen van de ongeveer 1.400.000 Cubanen verspreid over zo’n 120 landen’.

De nieuwe grondwet in het Cubaans parlement

De Cubaanse regering spreekt van ‘een initiatief dat zijn weerga niet kent in de geschiedenis van de revolutie’ en wijst erop dat dit een stap is in de richting van de voortzetting van de toenadering tot de diaspora, een moeizame relatie na decennia van ballingschap voor duizenden Cubanen. In heel Cuba vindt op dit moment een volksraadpleging plaats om de opvattingen van de bevolking te leren kennen over het wetsontwerp voor hervorming van de grondwet; de term communisme wordt geschrapt, particulier eigendom wordt erkend, de figuur van de premier wordt geïntroduceerd en de weg wordt geëffend voor het homohuwelijk.  Het referendum ter goedkeuring van de voorgestelde grondwetsherziening vindt plaats op 24 februari 2019. Soberón zei dat ‘hoe groter de participatie in Cuba en in het buitenland is, hoe groter het succes van dit proces zal zijn, want de opbouw van een nieuwe grondwet vereist de betrokkenheid van velen met kennis en wijsheid’, aldus het Cubaanse persbureau Prensa Latina.

Ernesto Soberón

Wantrouwen
In de Cubaanse diaspora is het voorstel van de regering door velen met argusogen ontvangen en door vertegenwoordigers van de historische ballingengroepen verworpen. Orlando Gutiérrez Boronat, voorzitter van Directorio Democrático, een organisatie in Miami die verschillende traditionele oppositieplatforms binnen en buiten Cuba groepeert, weigert zelfs de machthebbers in Cuba ‘regering’ te noemen. Orlando Gutiérrez: ‘De Magna Carta of grondwet bevat fundamentele rechten op basis waarop de Staat is georganiseerd en bedoeld om de rechten van het volk niet te beperken. Hier is sprake van het tegenovergestelde. Het is de communistische partij die de staat wil reorganiseren om haar macht te behouden,’ zegt de activist tegen een medewerker van de website 14ymedio. Voor Maruchy Alfonso, die in de Verenigde Staten woont, is het ‘onaanvaardbaar’ dat het begrip ‘vaderland’ zodanig wordt gewijzigd dat het wordt gekoppeld aan het socialisme met als enig doel de macht van de communistische partij te bestendigen. ‘Ze willen de opvattingen manipuleren van de vrije Cubanen die in het buitenland wonen. Alleen de meningen die bijdragen aan de opbouw van het socialisme zullen in aanmerking worden genomen, dus degenen onder ons die bijdragen met democratische ideeën hebben geen kans om deel te nemen,’ zegt Maruchy Alfonso. Alfonso wijst ook op de rol van Cubaanse groepen in ballingschap die het beleid van Havana steunen. Zij moeten, aldus Maruchy het proces legitimeren. In Miami werden Cubanen die het niet eens zijn met het officiële beleid al bij een openbare discussie uitgesloten van het debat.

Liu Santiesteban

Nummer paspoort
Liu Santiesteban, een mensenrechtenactiviste, wijst op het feit dat deelnemers aan de discussie het nummer van hun paspoort moeten doorgeven om  voorstellen voor grondwetshervorming in te kunnen dienen. ‘Het is ieders eigen risico omdat ze dan precies zullen weten wat iedereen denkt,’ zegt de activist, die het ook betreurt dat veel Cubanen die in de Verenigde Staten wonen niet kunnen deelnemen omdat ze niet over een duur reisdocument als een paspoort beschikken. Het Cubaanse paspoort wordt beschouwd als een van de duurste ter wereld. De Cubaanse ambassade in Washington vraagt er 400 dollar voor. Het paspoort moet elke twee jaar verlengd worden voor een bedrag van 160 dollar. Santiesteban moedigt echter alle emigranten aan om mee te doen en hun mening te geven over controversiële kwesties zoals de onherroepelijkheid van het Socialisme, het machtsmonopolie van de Communistische Partij en het gebrek aan burgerlijke vrijheden.

Bron
* Mario J. Pentón, website 14ymedio, 31 augustus 2018
Link
* Ministerie van Buitenlandse Zaken, 31 augustus 2018, inclusief video: Cubanen in het buitenland kunnen hun mening geven over het wetsontwerp voor een nieuwe grondwet.
* Website Diario de Cuba, 4 september 2018. Editorial: A constitutional ‘consultation’ for Cubans abroad – with their permission to return at stake.

Amerikaanse cruises: veel toeristen, weinig inkomsten (deel 2)

Sommige jongeren in Havana gaan naar de haven en vragen de bezoekende toeristen van cruiseschepen naar de Wifi-inloggegevens van hun schip. Malcom: ‘Er lopen hier mensen rond die weten dat het cruiseschip The Royal in zicht komt, niet omdat ze het vaartuig zagen maar omdat ze via hun NanoSation of Mikrotik (draadloze routers) het Wifi signaal ontvingen.’ (…) ‘Elke toerist zal die gegevens afstaan en als je dan eenmaal ingelogd bent heb je een betere verbinding dan via het internet van Etecsa, omdat het zeer snel is en zonder censuur,’ vult hij aan. ‘Deze toeristen laten dan wel niet veel geld achter, maar wij besparen een paar peso’s die wij anders aan Etecsa, het staatsbedrijf van de communicatie, moeten betalen.’ 

De plek in de haven van Havana waar de cruiseschepen nu aanmeren.

Onlangs werd bekend gemaakt dat het Cubaanse bedrijf Aries Transporte een contract heeft getekend met het Turkse bedrijf Global Ports Holding (GPH) om de haven voor cruises uit te breiden en te verbeteren. Het aantal cruiseterminals zal worden uitgebreid van twee tot zes. Maar bij de aankondiging van dit nieuws werd niets gezegd over de verbetering van de infrastructuur en de paspoort- en douanecontrole van de schepen. De Baai van Havana kent nog veel plekken die verwaarloosd zijn en waar alleen de verroeste staketsels van werven staan. Er slingert een smal pad langs de kust waar grote toeristenbussen niet kunnen komen. De groei van het cruisetoerisme maakt dit probleem nog zichtbaarder. Deze indrukwekkende groei van het cruisetoerisme begon in 2014 toen de diplomatieke dooi tussen Washington en Havana begon. De Verenigde Staten versoepelden een aantal beperkingen, zodat Amerikaanse schepen ook een stop op het eiland konden maken en de Cubaanse autoriteiten negeerden maar al te graag de eerdere opvattingen van Fidel Castro, die de cruiseschepen demoniseerde door te zeggen dat ze alleen ‘hun afval’ achterlieten op de plaatsen waar ze passeerden.

Cruiseschip Carnival

Groei cruises
Vorig jaar ontving de haven van Havana zo’n 328.000 Amerikaanse passagiers en eind 2018 zouden dit er naar verwachting 500.000 zijn. Maar de eerste maanden van dit jaar brachten geen goed nieuws. Het rapport van de Havana Consulting Group THCG noemt het eerste semester van 2018 ‘traumatisch en verwoestend voor de Cubaanse toeristenindustrie’. Factoren die verantwoordelijk zijn voor de daling van het aantal bezoekers variëren van een afname van de belangstelling om Cuba te bezoeken, versterkt door de waarschuwingen van de Amerikaanse regering aan haar burgers, de schade veroorzaakt door het weer met inbegrip van orkanen en droogtes, en de hevige concurrentie van andere landen in het gebied, met goedkopere aanbiedingen en een betere kwaliteit van de dienstverlening. Het rapport van THCG spreekt van een stijging van het cruisetoerisme met 3%. Dat was een jaar eerder nog 12% tot 15%, aldus de econoom Emilio Morales.

Trump
De stijging van het aantal cruisepassagiers is onder andere toe te schrijven aan de door de regering van Donald Trump aangekondigde maatregel die Amerikanen verbiedt in hotels te blijven of in restaurants te eten die door de Cubaanse strijdkrachten worden geleid via het machtige militaire bedrijf Gaviota. Cruisemaatschappijen zien een nichemarkt en al meer dan een jaar hebben bedrijven als Carnival, Norwegian Cruise Line en Royal Caribbean tientallen nieuwe routes richting Cuba aan hun aanbod toegevoegd, ondermeer vanuit nieuwe havens als Tampa (Florida) en Charleston (Zuid-Carolina). Het bedrijf Royal Caribbean kwam met een groter schip voor zijn reizen naar het eiland. Het enorme Majesty of the Seas is 268 meter lang en vaart van Tampa naar Havana in 4 tot 5 nachten.

Uitgeven
Met een capaciteit voor 2.700 passagiers maakt de drijvende en glanzende stad inmiddels deel uit van de horizon van Oud Havana. Een van de reizen die de rederij organiseerde bracht Samantha, een jonge vrouw uit Indiana, voor haar eerste bezoek op het eiland. Ze is vooral geïnteresseerd in de oude stad en wil naar de boerderij Vigía, onderdeel van een tour naar de plaats waar de schrijver en Nobelprijswinnaar Ernest Hemingway woonde. Ze heeft geen plannen om naar het eiland terug te keren omdat ze liever ‘meerdere landen tegelijk’ met een cruiseschip aandoet. De opkomende particuliere sector van het eiland, zoals de eigenaren van particuliere restaurants bekend als paladares en de rbnb-verhuur, houdt niet van dit type toeristen die niets uitgeven.

Protest in Florida tegen het cruisetoerisme naar Cuba.

Immoreel
Bovendien ziet een deel van de ballingen in deze cruises een instrument om ‘het totalitarisme te versterken’ en startte de campagne Steun de repressie niet. Zij ziet deze vorm van toerisme als ‘illegaal en immoreel.’ Ondanks alles groeit het aantal cruiseschepen dat Cuba aandoet en enkele maatschappijen hebben al nieuwe routes aangekondigd. Dat geldt o.a. voor de luxueuze onderneming Seaborn, die opent in november 2019 een route tussen Miami en San Juan, inclusief enkele nachten in Havana en stops in Cienfuegos en Santiago.

Bron
* Website 14ymedio, Marcelo Hernández, Havana, 20 augustus 2018

Noot
* Donderdag jl. wijzigde het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken het reisadvies voor Cuba. In het vorige advies werd de bezoeker aan Cuba opgeroepen tot ‘de uiterste waakzaamheid’. In het nieuwe advies wordt geadviseerd een mogelijk bezoek aan Cuba eerst te ‘heroverwegen’. De toeristensector hoopt dat de versoepeling van het reisadvies de daling van het Amerikaanse toerisme zal afremmen en het aantal Amerikaanse bezoekers per cruise zal groeien.

Samenwerking Cuba en VS brengt moordenaar voor rechter in Havana

Marcos Yanes Gutièrrez (21), Cubaans staatsburger, schoot in 2015 in Palm Beach County (Florida) de arts Ronald Schwartz dood. De dader vluchtte naar het eiland om aan berechting te ontkomen. Tot nu toe leverde Cuba geen onderdanen aan de VS uit. Deze keer werkten aanklagers uit beide landen samen om Yanes Gutièrrez te veroordelen. Onlangs werd hij in Havana schuldig bevonden aan moord en veroordeeld tot 20 jaar gevangenisstraf. Naar verluidt is dit de eerste keer dat Amerikaanse functionarissen hun vertrouwen hebben gesteld in het Cubaanse rechtstelsel. Dat zou de deur kunnen openen voor nieuwe vervolgingen.

Yanes Gutièrrez

Yanes Gutièrrez was in juli 2015 samen met zijn vriend Saul Retana López naar het huis van dokter Schwartz gegaan om hem te vragen López zijn baan terug te geven. Toen zij begonnen te debatteren, greep Schwartz zijn revolver en schoot op López waarbij deze werd verwond. López zei dat hij toen het pistool greep en Schwartz in zijn ribbenkast schoot. Vervolgens pakte Yanes Gutièrrez het vuurwapen van Schwartz en schoot hem door het hoofd, aldus het politierapport. López werd gearresteerd en beschuldigd van een moordpoging. Yanes Gutièrrez plunderde de woning van de arts en nam o.a. juwelen en vuurwapens mee.  Daarna vluchtte Gutièrrez onmiddellijk naar Cuba. De openbare aanklager in Florida deed in 2016 tevergeefs een poging hem uit te leveren.

Opmerkelijk
Phil Peters, voorzitter van het in Virginia gevestigde Cuba Research Center, zei dat Cubaanse functionarissen hem vertelden dat ze de Amerikaanse autoriteiten de kans boden om hem op het eiland te berechten, omdat Cuba niet bereid was Yanes Gutiérrez uit te leveren. ‘Dit is de eerste keer dat de Verenigde Staten vertrouwen stellen in het Cubaanse rechtssysteem en samenwerken met Cubaanse aanklagers’, aldus Peters. Marcos Jiménez, een voormalig Amerikaanse advocaat in Miami, spreekt van een opmerkelijke en bijzondere gang van zaken omdat een Cubaanse burger voor de rechter verschijnt voor een misdaad die buiten Cuba is gepleegd. ‘Ik denk niet dat een Amerikaanse rechtbank jurisdictie zou uitoefenen over een Amerikaans staatsburger die een misdrijf heeft gepleegd in een ander land,’ zegt Marcos Jiménez. De openbare aanklagers van Palm Beach heeft misschien gedacht dat dit de enige kans was om het slachtoffer van het misdrijf op de een of andere manier recht te doen wedervaren.

Dibee werd recent dor Cuba uitgeleverd aan de VS.

Rustig slapen
De Cubaanse ambassade in Washington bevestigde maandag de veroordeling. Een uitleveringsverdrag bestaat technisch gezien wel tussen Cuba en de VS, maar is na de tientallen jaren van vijandigheid tussen beide landen, niet langer toegepast. Maar de voormalige president Barack Obama veroorzaakte een politieke dooi die begon toen hij in 2014 normalisering van de relaties met het Cuba van president Raúl Castro aankondigde. Phil Peters zegt dat deze zaak de mogelijkheid opent voor vervolging van andere criminelen die naar Cuba zijn gevlucht. ‘Ik denk dat zij vanwege deze zaak niet langer vredig kunnen gaan slapen.’ Afgelopen week werd in Havana Joseph Mahmoud Dibee (50) op een vliegtuig naar de VS gezet. Dibee, die verdacht wordt van eco-terrorisme, brandstichting en vandalisme was 12 jaar lang op de vlucht voor de autoriteiten in de VS.

Bron
* Hannah Parry van de Dailymail.Com, 21 augustus 2018

Cuba-beleid van Trump schaadt ook Amerikaanse economie

Cruiseschepen en vliegtuigen uit de VS blijven toekomen in Cuba. Maar het aantal Amerikaanse reizigers is fors gedaald sinds Donald Trump zijn intrek nam in het Witte Huis. De relaties tussen beide landen zijn tot een minimum herleid. Met zijn nieuwe beleid ten aanzien van Cuba verstoorde Trump de dooi die tussen beide landen was ingezet. Maar zijn belofte van juni 2017 dat hij alle bilaterale overeenkomsten van zijn voorganger Barack Obama met de regering van Raúl Castro zou annuleren, werd niet volledig uitgevoerd. Een aantal officiële kanalen blijft open. Zo is de bilaterale commissie waarin vertegenwoordigers van beide landen de thema’s opvolgen waarrond ze samenwerken, nog steeds actief. Ze hield haar zevende bijeenkomst op 14 juni. Ook de vergaderingen over onder meer cyberveiligheid, drugshandel, terrorisme en migratie blijven plaatsvinden.

Maar Washington heeft zijn diplomatiek personeel in Havana wel aanzienlijk verminderd, met enkele mysterieuze gezondheidsincidenten als argument. Het gaf zijn burgers ook een negatief reisadvies, zette 17 Cubaanse diplomaten in Washington het land uit, en verhardde het economische en handelsembargo. ‘Een van de belangrijkste ideeën van Trump, America First, begint te botsen met de Cuba-kwestie’, zegt econoom Luis René Fernández Tabío, Amerika-kenner aan de Universiteit van Havana. Trump ‘wil Amerika opnieuw groot maken, voorrang geven, banen creëren, maar door zijn eigen beleid heeft hij de Cubaanse optie hiervoor gesloten: Cuba kan belangrijke voordelen opleveren voor de bedrijfswereld in zijn land.’

6 miljard dollar
Volgens Fernández heeft Cuba geopolitiek en economisch gezien ‘een strategische positie en een belangrijke markt.’ Twee tot vier jaar na de eventuele opheffing van de blokkade zou de handel tussen beide landen al goed kunnen zijn voor 3 tot 6 miljard dollar. Zeker staten die dicht bij het eiland liggen, zoals Florida of Texas, zouden hiervan profiteren, maar ook andere staten met economische sectoren die complementair zijn met Cuba, kunnen er hun voordeel mee doen.

Kipfilet is vaak afkomstig uit de VS

Import van landbouwproducten
Jorge Domínguez, Cuba-expert van het David Rockefeller Center for Latin American Studies (DRCLAS) van de Amerikaanse Harvard-universiteit, schreef in een artikel in het Cubaanse tijdschrift Temas, dat Cuba van 2002 tot 2015 voor 5,3 miljard dollar aan landbouwproducten importeerde uit de VS. Deze aankopen werden vooraf betaald, in contanten, en bovendien ging het om eenrichtingsverkeer aangezien Cuba door het embargo niet naar zijn noordelijke buur kan exporteren. ‘In normale handelsrelaties is zoiets onaanvaardbaar en onvoorstelbaar’, zegt Fernandez.

Kredietverbod
Toch is het voor Cuba nog altijd voordeliger bepaalde producten in de VS te kopen, omdat de Amerikaanse landbouw zwaar wordt gesubsidieerd. Niettemin bedroeg de Amerikaanse import in 2017 slechts 250 miljoen dollar. Een rapport dat eind vorig jaar werd gepubliceerd door het tijdschrift Cuba Trade en de US Agriculture Coalition for Cuba, laat zien dat het kredietverbod een van de belangrijkste redenen is waarom landbouwproducten uit de Verenigde Staten slechts een klein percentage vertegenwoordigen van de invoer in Cuba.

Langs de weg in Cuba. ‘De blokkade is de grootste genocide van de historie’.

Opheffing van het embargo
Het verklaart waarom de Amerikaanse Senaat op 28 juni een wijziging van de landbouwwet goedkeurde waardoor een uitbreiding van de promotieprogramma’s mogelijk wordt om de toegang voor Amerikaanse landbouwproducten tot de Cubaanse markt te vergroten. Volgens Fernández is een meerderheid van de Senaat bereid om nog meer voorstellen goed te keuren die in de richting gaan van de opheffing van bepaalde beperkingen van het economische en handelsembargo dat van kracht is sinds 1960 en versterkt is onder de huidige Amerikaanse regering. Vanwaar die koerswijziging? ‘Door wat er in Cuba gebeurt’, zegt Fernández, ‘door de dynamiek van de buitenlandse investeringen hier, door de voortgang van projecten zoals de Speciale Ontwikkelingszone Mariel, door de bezoeken van bedrijven die geïnteresseerd zijn in handel met Cuba.’

Amerikaanse ondernemers uitgesloten
Naarmate de houding van het Congres of van Trump zelf verandert, zal Washington zich realiseren dat Cuba geen probleem vormt voor de Amerikaanse belangen, maar net grote mogelijkheden biedt om zaken te doen, ook al lijkt dat op het eerste gezicht niet zo. ‘Het zijn net de Amerikaanse ondernemers die uitgesloten zijn van alle soorten voordelen, enkele uitzonderingen daargelaten.’ De Amerikaanse ondernemers weten dat Cuba een groeiende markt is. Ze willen hier zijn wanneer de beperkingen voor Amerikanen om Cuba te bezoeken als toerist of om andere redenen worden opgeheven, zegt Fernández.

Amerikaanse toeristen bezoeken Havana per cruise.

Minder toeristen
Voor Amerikanen is het sinds 1961 verboden naar Cuba te reizen, maar het herstel van de diplomatieke relaties in 2015 leidde tot een aanzienlijke toename van het Amerikaanse toerisme naar Cuba. De nieuwe verkoeling onder Trump heeft die trend afgezwakt. Tijdens de eerste helft van dit jaar arriveerden 82.269 Amerikaanse reizigers minder dan in dezelfde periode vorig jaar (348.713), stelt het adviesbureau The Havana Consulting Group (THCG).

Bron
* Persbureau IPS, Patricia Grogg, 6 augustus 2018

VS belemmeren visumverstrekking aan Cubanen

Cuba beschuldigt de VS van het creëren van ‘obstakels’ bij de toelating van Cubaanse burgers tot de VS. Na de crisis met de vlotvluchtelingen of balseros in de jaren negentig beloofden de VS jaarlijks 20.000 visa aan Cubanen te verstrekken. Het quotum voor 2016 en 2017 werd bereikt, maar dit jaar stagneert de visumverstrekking, aldus Yuri Gala, directeur bilaterale zaken met de Verenigde Staten van het Cubaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken.

Ambassade van de VS in Havana

In januari van dit jaar heeft Washington de consulaire dienstverlening in Havana  overgebracht naar de ambassade in Bogota en, meer recent naar die van Guyana, nadat de diplomatieke missie in Cuba tot een minimum was beperkt vanwege gezondheidsincidenten van onbekende oorsprong. Die leidden tot de evacuatie van 26 Amerikaanse functionarissen. Hoewel Washington deze incidenten aanvankelijk beschreef als akoestische aanvallen, erkende het later dat daar geen sluitende bewijzen voor zijn. Havana zou, aldus de VS, wel weten wie ze had gepleegd. Ook werd Cuba verweten het ambassadeprsoneel niet adequaat te beschermen, iets wat de Cubaanse regering ontkent. Yuri Gala herhaalde gisteren dat er ‘geen enkel bewijs of waarschijnlijke oorzaak is voor de symptomen die door de VS-medewerkers worden gemeld.’ Hij beschuldigde de regering Trump ervan ‘eenzijdige, ongegronde en politiek gemotiveerde besluiten te nemen.’ Hij betreurde ook dat Cubanen die de VS bezoeken voor zakenreizen of om hun familie te zien ‘grote bedragen moeten uitgeven om naar een land te gaan om het bijbehorende visum aan te vragen bij de ambassade van de VS’.

Veilige immigratie
Cuba en de VS hebben de bilaterale migratiekwestie geregeld via overeenkomsten die zij in 1994 en 1995 ondertekenden, waarbij Washington en Havana zich verbonden aan ‘veilige, legale en ordelijke’ immigratie en de tenuitvoerlegging van deze overeenkomsten regelmatig te evalueren. In de bilaterale overeenkomst van 1994, die werd ondertekend na de komst van een enorme golf Cubaanse vlotvluchtelingen aan Amerikaanse kusten, beloofde Washington jaarlijks 20.000 visa te verstrekken aan burgers van het eiland. Beide regeringen kondigden een nieuwe immigratieovereenkomst aan op 12 januari 2017, vlak voor Barack Obama’s presidentiële termijn verliep. Er kwam toen ook met onmiddellijke ingang een einde aan het droge voeten / natte voeten immigratiebeleid dat Cubanen automatisch verblijf in de Verenigde Staten garandeerde die voet op Amerikaanse bodem zetten. Het akkoord van 2017 voorziet ook in deportatie van Cubanen die illegaal de VS willen binnenkomen; zij worden groepsgewijs teruggestuurd naar Cuba.

Bron
* Persbureau EFE, 9 juli 2018

Linken
* Jorge Legañoa Alonso, 9 juli 2018, website Cubadebate, 9 juli 2018 Cuba cumple con rigor acuerdos migratorios suscritos con Estados Unidos
* Telesur, 9 juli 2018: The US blocking Cubans access to visa.