De Achilleshiel van de buitenlandse investeringen

Elke gemiddelde waarnemer van de ontwikkelingen in Cuba weet dat buitenlandse investeringen een zaak van leven dood zijn voor de Cubaanse economie. Geen enkele van de uitgevoerde hervormingen van Raúl Castro – overdracht van braakliggende gronden, de revitalisering van landbouwcoöperaties zoals de Unidades Básicas de Producción Cooperativa (UBPC), het verlenen van grotere zelfstandigheid aan staatsbedrijven – hebben bijgedragen tot economische groei. Orlando Freire Santana, journalist in Havana, constateert dat de buitenlandse investeringen, grondstoffen en nieuwe technologie door buitenlandse ondernemers zullen worden geleverd, maar de eigenlijke arbeid blijft van de Cubanen komen die niet gemotiveerd zijn om te produceren.

De website 14ymedio publiceerde ook de volledige documentatie die bezoekende buitenlandse zakenlieden kregen aangeboden bij deelname aan de pas afgesloten Internationale Beurs van Havana 2014. In de 250 pagina’s tellende documentatie komt het woord ‘socialisme’ éénmaal voor, namelijk wanneer gesproken wordt over de ineenstorting van het socialistisch kamp.

bouwvakkers4Tussen 2009 en 2013 varieerde de groei van het Bruto Nationaal Product van 1,4 tot 3%. Lage percentages als men bedenkt dat het land groeicijfers van 6% nodig heeft om te kunnen voorzien in de noodzakelijke behoeften van het land. Bijna alle specialisten wijzen één factor aan als de grootste oorzaak voor deze minimale groeicijfers, namelijk de geringe investeringen die Cuba uitvoert. Terwijl enkele Aziatische landen zoals China, Zuid-Korea en Singapore meer dan 35 tot 45% van het BNP investeren, ligt het percentage voor Latijns-Amerika op 20% en dat voor Cuba net op 13%, aldus informatie van de Cubaanse Minister van Buitenlandse Handel en Buitenlandse Investeringen, Rodrigo Malmierca, kortgeleden tijdens de Internationale Beurs van Havana FIHAV 2014. Het is duidelijk dat wij niet intern over het kapitaal beschikken om de economie te doen groeien. Daarom heeft het eiland zich tot het buitenlands kapitaal gewend en een portefeuille aangeboden met  246 mogelijkheden om in Cuba te investeren, die bijna alle sectoren van de economie betreffen. Laten we het met een parafrase op het boek van de Uruguyaanse schrijver Eduardo Galeano De aderlating van Cuba noemen.

Productieniveau is laag
Veel inspanningen om aan buitenlandse investeringen te geraken, verkeren in het tegendeel door de inconsequenties van de Cubaanse autoriteiten zelf. Een van die tegenstrijdigheden betreft het ontbreken van aanmoedigingen om het productieniveau van de werknemers te verhogen. Want de buitenlandse investeerders leveren het kapitaal, de grondstoffen en de nieuwe technologie, maar de werkkracht komt van Cubanen. En deze arbeiders zullen niet beter presteren als ze niet gevoel hebben goed beloond te worden. Neem bijvoorbeeld de bouwsector want veel van de nieuwe investeringen hebben betrekking op bouwprocessen. We weten inmiddels dat veel bouwprojecten in het land niet gereedkwamen vanwege het gebrek aan bouwvakkers.

De internationale beurs in 2013

De internationale beurs van Havana in 2013

En alle beloningssystemen ten spijt die daar zijn ingevoerd, zij hebben niet geleid tot voldoende beschikbare specialisten, werknemers en medewerkers die in deze moeilijke sector opereren willen. Integendeel, we zijn de laatste tijd getuige geweest van een uittocht van bouwvakkers naar andere minder zware sectoren waar beter wordt beloond. Bouwvakkers gingen steeds vaker werken als eigen ondernemer of cuentapropista. Loodgieters, schilders, metselaars en timmerlieden zijn voor zichzelf begonnen om een beter leven te kunnen leiden. Het is niet vreemd dat de geplande bouwplannen in het land dit jaar 20% beneden de verwachting bleven.

Verandering
Er is ook weinig aanleiding te denken dat deze situatie zal verbeteren onder invloed van de Wet op Buitenlandse Investeringen. Onze bouwvakkers zitten niet te wachten op een bedrijf – een soort uitzendkantoor van de staat – dat hen minder betaald dan het bedrag dat de buitenlandse werkgever in werkelijkheid uitbetaald aan de overheid. De Cubaanse autoriteiten moeten bedenken dat deze vorm van uitbetalen aan werknemers die bij buitenlandse ondernemingen werken, kan veranderen in een obstakel bij de handhaving van deze nieuwe wet. Er zijn twee redenen die maken dat zij op deze wijze handelen. In de eerste plaats is er het geld dat eigenlijk in handen van de werknemers moet terecht komen, maar tot nu toe in de staatskas verdwijnt. En verder blijven deze arbeiders in dienst van de staat en zijn lid van officiële vakbonden, die niet meer doen dan het doorgeven van de consignes van de machthebbers.

Bron
* Orlando Freire Santana op de website 14ymedio, 10 november 2014

In de gids voor investeerders staat  Nederland als 5e handelspartner van Cuba genoemd. pagina 21

In de gids voor investeerders wordt Nederland als 5e handelspartner van Cuba genoemd (pagina 21)!

Noot
* Op dezelfde website publiceerde Reinaldo Escobar op 5 november een artikel met de titel: ‘Portfolio vol mogelijkheden of capitulatie?’ 14ymedio publiceerde ook de documentatie die deelnemers aan de Internationale Beurs van Havana 2014 ontvingen bestaande uit een Gids voor Investeerders en de Portfolio met Mogelijkheden / Cartera de Oportunidades. Escobar stelt vast dat de documenten eerdere officiële uitspraken tegenspreken, die luiden dat de actualisering van het Cubaans model naar het socialisme zou leiden. ‘In een document van 168 pagina’s zoals de Portfolio met Mogelijkheden/Cartera de Oportunidades, komt het woord socialisme niet voor en ironisch genoeg wordt het het woord ‘socialistisch’ enkel gebruikt in een verwijzing naar ‘de ineenstorting van het socialistisch kamp.’ (pág.137). De term Revolutie komt twee keer voor als onderdeel van de naam van een document (pág.4) en als een verwijzing naar het adres van een Ministerie, gelegen aan de Plaza de la Revolución. De term vakbond – altijd controversieel wanneer kapitalisten spreken – staat enkel genoemd op pagina 152, gewijd aan de commercialisering van medische activiteiten in Cuba en de wens om ‘reisorganisaties, vakbonden en verzekeraars in het buitenland te interesseren klinieken in Cuba te gebruiken en er hun patiënten naar toe te zenden.‘

Linken
* Gids voor Investeerders (51 pgs.)
* De portfolio vol mogelijkheden / Cartera de Oportunidades (168 pgs.)
Deze porfolio bevat 246 projecten met een waarde van ruim 8 miljard dollar.
* Tekst van Reinaldo Escobar: ‘Portefeuille vol mogelijkheden of capitulatie?

Plaats een reactie