Havana beperkte speelruimte van Obama

Gisteren publiceerde deze Cubaweblog reacties van Cuba-specialisten op de overwinning van de Republikeinen in beide Kamers van het Amerikaanse Congres. De meesten zeiden dat met die politieke aardverschuiving geen einde komt aan de langzame verbetering van de relaties tussen Cuba en de VS (ebolapolitiek). Juan Antonio Blanco van Infolatam is veel minder optimistisch hoewel ook hij meent dat het onwaarschijnlijk is dat Obama geen betekenisvolle stap richting Havana zal zetten. Maar Havana trapt op de rem.

Juan Antonio Blanco, medewerker van Infolatam

Juan Antonio Blanco, medewerker van Infolatam

De overwinning van de Republikeinen betekende een nederlaag voor de Democratische kandidaat voor het gouverneurschap van Florida en voor de federale vertegenwoordiger van District 26 in Miami. Beiden hadden gepleit voor meer flexibiliteit met het embargo tegen Cuba. Het aantal Cubaans-Amerikaanse vertegenwoordigers op nationaal niveau in beide Kamers groeide. Dat zijn de feiten. En op basis hiervan – niet op basis van krantencommentaren, brieven van illustere persoonlijkheden, noch debatten of prestigieuze academische fora – moeten we ons afvragen wat ons te wachten staat. Wat betekent de nieuwe politieke realiteit in de VS voor de bilaterale relatie met Cuba?

Intrekken embargowetgeving
Voor de VS was intrekking of aanpassing van de Wet op het Embargo (1996) ook voor de verkiezingen al niet realistisch omdat deze een brede en niet-bestaande meerderheid in het Congres vooronderstelt. Dat president Obama op dit moment gebruik zal maken van zijn uitvoerende bevoegdheden om het embargo te flexibiliseren en Cuba te verwijderen van de lijst van terroristische staten, zal nu veel meer inspanningen vragen en is daarom weinig waarschijnlijk voor het Witte Huis.

Raul: 'De enige reden dat je nog gevangen zit, Alan, is het feti dat de Amerikaanse predient dat niet wil.' Alan Gross: 'ik wist niet dat president Obama me gearresteerd had"'

Raúl: ‘De enige reden dat je nog niet weg bent, Alan, is omdat de Amerikaanse regering dat niet wilde.’
Alan Gross: ‘Ik wist niet dat president Obama me gearresteerd had.’

Obama’s uitvoerende bevoegdheid
Het in een feit dat het politieke kapitaal van de president zeer gering is en dat hij zeer selectief en strategisch van zijn uitvoerende bevoegdheden gebruik zal maken. Hij zal enkele besluiten doorvoeren over de migratie in eigen land in een poging de stemmen van de Spaanse-Amerikanen voor de  verkiezingen in 2016 terug te winnen. En wellicht zal hij de mogelijkheid onderzoeken om – als de tegenpartij dit mogelijk maakt – een strategisch akkoord met Iran te sluiten over het nucleair programma en hij zal samenwerking zoeken bij zijn strijd tegen ISIS. Het is daarom onwaarschijnlijk dat hij eenzijdige stappen zal zetten rond de relatie tussen de VS en Cuba, zeker zolang de Amerikaanse staatsburger Alan Gross in gevangenschap blijft. Voor Obama is de uitruil van Alan Gross tegen enkele Cubaanse spionnen in Amerikaanse gevangenissen, politiek onbetaalbaar want deze arresten passeerden in hoger beroepen allerlei rechters tot aan het Hooggerechtshof in de VS. Een presidentiële amnestie voor de drie nog overgebleven Cuban Five zou een slag in het gezicht betekenen van het huidige Congres maar ook voor de rechterlijke macht. Obama wil geen conflict met hen over een zo’n irrelevant thema, zeker vergeleken met andere interne zaken  zoals het rassenconflict in Ferguson of de mogelijke heropening van het debat over de  gezondheidszorg (Obamacare)

Bilboard in Cuba voor de vrijlating van Cubaanse spionnen

Bilboard in Cuba voor de vrijlating van Cubaanse spionnen

Eenzijdige versoepeling
In het geval van Cuba is de inschatting complex. Voor een deel is het politiek landschap in de VS in het geval van Cuba veranderd door de gegroeide invloed van personen en instituties die een eenzijdige versoepeling van het embargo tegen Cuba wensen. Voor een deel verwoord door gerespecteerde idealisten, cynische opportunisten en zelfs door toedoen van personen die daardoor door Havana zijn ingezet hun invloed in die richting van een eenzijdige verandering aan te wenden. De vraag is of de gebroeders Castro noodzakelijkerwijs hetzelfde willen. Die geven er blijk van niet altijd geïnteresseerd te zijn in een uiteindelijk succes van de inspanningen van hun sympathisanten. Integendeel, want dan zouden ze de ontwikkelingswerker Alan Gross niet hebben aangehouden en tot 15 jaar gevangenisstraf veroordeeld hebben (enkele terroristen in Duitsland kregen een lagere straf). Zijn veronderstelde misdaad was de schenking aan een kleine groep joodse burgers in Havana – die geen politieke activisten noch dissidenten waren – van satelliettelefoons, laptops en routers waarmee men vrij het internet op kan en waarvan het gebruik door geen enkele internationale wet is verboden. Het valt moeilijk te geloven dat analisten in de VS en hun sympathisanten Raúl en Fidel Castro niet hebben laten weten dat een uitruil van Cubaanse spionnen in de VS tegen Gross net zo weinig kans van slagen zou hebben als de actie die destijds in de Sovjet-Unie op gang kwam voor de vrijlating van het echtpaar Rosenberg.

Obama schudt Raúl Castro de hand

Obama schudt Raúl Castro de hand

Vredesoffensief Obama afgeremd
De aanhouding en veroordeling van Gross was een uitgekiende aanleiding, die is gebruikt om een rem te zetten op het vredesoffensief van president Obama in de eerste maanden van zijn mandaat, toen hij ook nog over de mogelijkheden beschikte om in beide Kamers van het Congres daar steun voor te krijgen. Het voortduren van de gevangenschap van Gross ondanks zijn kwetsbare gezondheid, is een duidelijk signaal dat er geen belangstelling bestaat in Havana om een betekenisvolle relatie met de VS op te zetten, zelfs niet op een moment dat de olieprijs in het land van de mecenas Venezuela zakt en de rebellie in dit land om zich heen grijpt. Spreken van normalisering van de bilaterale relaties op een moment dat men alles in het werk stelt deze te voorkomen, is eigen aan de Orwelliaanse double speak van de Castro. De nederlaag van een totalitaire staat hoeft niet altijd een overwinning op het militair apparaat te zijn. Essentieel is de vernietiging van alle voorgefabriceerde opvattingen. Soms maakt de werkelijkheid een einde aan de verleidingen van de propaganda maar de makers zullen altijd een rechtvaardiging vinden voor hun standpunt. Dit zal hier geen uitzondering zijn.

Bron
* Juan Antonio Blanco schreef dit artikel op 13 november 2014 voor Infolatam, Informatie en Analyse Latijns-Amerika.
Link
* Facebook van Juan Antonio Blanco

 

 

Plaats een reactie