José Conrado: ‘Kerk moet mensen leiden naar nieuwe wegen’

De katholieke priester José Conrado Rodríguez ontving onlangs een onderscheiding van het Patmos Instituut, een instelling van de Cubaanse baptistengemeenschap. De priester zei dat hij in zijn leven een weg was gegaan waarin hij veel vriendschap ervoer van protestantse broeders. Conrado Rodríguez is een van de meest kritische katholieke priesters in Cuba en is vanwege zijn uitspraken meerdere malen door de Cubaanse kerkleiders tot de orde geroepen. In 1994 stuurde hij een scherpe brief aan Fidel Castro over de situatie in Cuba. En in 2009 ontving president Raúl Castro een brief van hem waarin hij aandrong op meer ruimte voor debatten en waarin hij diepgaande veranderingen eiste. De kritische webkrant 14ymedio interviewde hem over de perspectieven van geloof en kerk in Cuba en zijn wens tot oecumenische samenwerking.

José Conrado Rodríguez ontvangt de prijs van het Instituto Patmos

Enkele weken geleden bezocht paus Franciscus Cuba. Wat vond u het belangrijkste van zijn bezoek aan Cuba?
Het was een bijzondere ervaring voor ons, katholieken en Cubanen in het algemeen. Franciscus deed een oproep tot een meer betrokken levensstijl, trouw aan gerechtigheid en vrede, maar hij nodigde ons ook uit te leven in barmhartigheid. Hij riep ons op om te zien naar hen die lijden, die hopen op een vriendschappelijke handdruk, een beetje moed. Hij heeft die houding ook zelf getoond, dicht bij de behoeftigen, de armsten, de ouderen en de kinderen.

De katholieke kerk van Cuba maakt veranderingen door nu er een einde komt aan het werk van de aartsbisschop van Havana, Jaime Ortega y Alamino. Hoe zou u deze nieuwe etappe willen omschrijven?
De tijd die nu komt eist van ons een intensievere betrokkenheid aan de kant van de mensen, een groter compromis met het volk en aan de zijde van het volk. Ik zeg u dat het om momenten van een nieuwe gevoeligheid gaat. om te luisteren naar de roep van onze mensen die zulke moeilijke tijden hebben doorgemaakt. Het volk is in al die jaren geconfronteerd met veel problemen en de kerk heeft de verantwoordelijkheid het volk te begeleiden op nieuwe wegen. Het ontbreekt aan een nieuwe inspiratie, het vermogen om naar nieuwe wegen van hoop te zoeken die de verantwoordelijkheid van iedereen zichtbaar maakt om een nieuw Cuba te bereiken.

U heeft lange tijd gewerkt in de buurten en arme wijken van Santiago de Cuba, maar werkt nu in Trinidad, een stad die welvarender is vanwege het toerisme. Welke verschillen zijn er tussen deze gemeenschap en die in Santiago?
Maar ook in Trinidad is er veel armoede, vooral op het platteland. Het is een streek met grote tegenstellingen. Er zijn mensen die kunnen overleven met wat ruimere inkomsten maar er zijn ook veel noden. Dat heeft geleid tot een groter materialisme onder de mensen, men slaagt er een beetje in de materiële problemen op te lossen, maar vergeet daardoor vaak de spirituele dimensie van het leven en de betrokkenheid bij anderen.

José Conrado in zijn eerdere parochie in Santiago

Nu ontving u een prijs van het Instituto Patmos, een instelling van de baptisten. Is het mogelijk de verschillende religies met elkaar te verzoenen ten gunste van het welzijn van Cuba?
Daar twijfel ik niet aan wanneer men een liefdevolle houding toont. De liefde sluit niet uit, de liefde sluit in. De liefde overstijgt de grenzen en haalt de muren neer die mensen van elkaar scheiden.

Hoe waardeert u deze onderscheiding?
Het geeft me veel voldoening dat personen van andere religieuze groepen mijn optreden positief waarderen, maar nog meer de bijdrage aan het denken in Cuba.

Wat zijn de belangrijkste uitdagingen voor de katholieke kerk in Cuba nu?
De uitdaging is strijden voor gerechtigheid, de solidariteit met die personen van wie de rechten worden geschonden of die een zware last torsen vanwege een moeilijk leven. Wij moeten naar wegen zoeken waardoor deze personen zich kunnen verwerkelijken door zelf beslissingen te nemen en zonder de anderen te vergeten. Deze dimensie van liefde behoort deel uit te maken van het leven van de christen.

Wat voor werk doet u in uw parochie?
Wij helpen kinderen die ver van de school wonen en bieden hun een maaltijd aan. Veel schoolgebouwen op het platteland zijn gesloten om economisch redenen en daarom zijn de kinderen geconcentreerd in de wat grotere dorpen. Ze zijn dan ver van huis en tussen de middag naar huis gaan om te eten, betekent dat ze niet aan de lessen ’s middags kunnen deelnemen. Ook bezoeken we de zieken. Steun aan gevangenen en hun gezinnen is deel van mijn werk. We zijn op die plekken waar het menselijk wezen wordt geminacht, lijdt aan onrecht en er niet naar hem of haar wordt geluisterd. Het werk van een pastor betekent begeleiden, luisteren, aandacht schenken en er voor de mensen zijn.

Bron
* Luz Escobar op de website 14ymedio, 8 november 2015