Criminele Cubanen in VS kunnen worden teruggestuurd

Sommigen van hen groeiden uit tot de meest gevreesde mannen in Zuid-Florida, werden onderwerp van bioscoopfilms en lang voordat Donald J. Trump de term bad hombres / slechte mensen gebruikte, bezorgden zij immigranten al een slechte naam. Veertig jaar lang waren zij pionnen in de Koude Oorlog tussen de VS en Fidel Castro: de criminelen die zich aansloten bij de massale exodus die in 1980 in de haven van Mariel plaatsvond. Zij landden aan de kusten van Florida en maakten vervolgens Miami en andere Amerikaanse steden onveilig. De VS wilden hen niet en Cuba wilde ze niet terugnemen. Met de intrekking door president Obama van het ‘natte voeten, droge voeten’- beleid, ging Cuba vorige week akkoord met het terugnemen van 500 van deze criminele Marielvluchtelingen. Dat is de andere kant van de deal tussen Obama en Raúl Castro die onmiddellijk van kracht is, aldus een publicatie van de New York Times, die hierna volgt.

mariel-1980-aankomst-miami

1980: Cubanen komen aan in Key West, Florida nadat Fidel Castro de haven van Mariel opende en Cubanen hun land konden verlaten.

Zij kwamen als jonge, vaak vrijgevochten mannen in de VS aan, nu zijn ze van middelbare leeftijd en ouder en in veel gevallen dateren hun laatste misdaden van jaren terug, maar de autoriteiten die met hen te maken hadden, hebben geen vriendelijke herinneringen aan hen. ‘Het waren straatcriminelen met slechte bedoelingen’, zegt Jim Shedd, een voormalig politieagent van de drugssectie. ‘Al binnen twee weken waren sommige van hen volleerde drugsdealers, brachten spul binnen en waren betrokken bij ripdeals.’ De exodus van Mariel vond plaats tussen april en oktober 1980 toen Fidel Castro de haven van Mariel opende voor Cubanen die weg wilden. Binnen enkele maanden vertrokken 125.000 Cubanen die konden worden opgehaald door schepen en bootjes van Cubaanse Amerikanen. De meesten van hen hielden zich aan de wet, maar de  Cubaanse leider had ook gevangenissen en psychiatrische instellingen geopend en binnen een paar jaar zaten 3.000 van de vluchtelingen in Amerikaanse gevangenissen.

film-scarface-al-pacinoBendevorming
Overspannen gemeentebestuurders in heel het land richtten taskgroepen en comités op om de Marielitos te bestuderen. Het woord werd gekoppeld aan criminelen waardoor de anderen die via deze exodus het land inkwamen werden gestigmatiseerd. Dat werd nog eens versterkt door de film Scarface, waarin Al Pacino de rol van een Marielvluchteling speelt die een koelbloedige drugslord in Miami werd. Las Vegas stelde vast dat 550 van de 2.000 vluchtelingen carrièrecriminelen werden en in Los Angeles zei men dat twee derde van de Marielimmigranten binnen twee jaar na hun komst waren gearresteerd. In Miami maakte de strijd tussen rivaliserende bendes over de macht op de cocaïnemarkt, de stad tot een van de gevaarlijkste plekken in de VS. Volgens justitie was de helft van de betrokken verdachten die daarvoor terecht zouden moeten staan daar wegens verstandelijke beperkingen niet in staat en zij waren Marielvluchtelingen. De Cubaanse regering leek bereid 2.746 van de Marielitos terug te nemenç maar dat proces verliep traag en werd uiteindelijk gestaakt. Ondertussen raakten de wachtenden op deportatie naar Cuba, betrokken bij rellen en opstanden in verschillende steden.

Vrijlating
In 2005 bepaalde het Hooggerechtshof dat de autoriteiten Marielvluchtelingen die misdaden hadden begaan maar niet door Cuba werden teruggenomen, niet voor onbepaalde tijd gevangen kon houden. Vanaf dat moment werden velen na het uitzitten van hun gevangenisstraf vrijgelaten. Bijna 250 zijn er overleden en vorig jaar juli bleken 478 van de oorspronkelijke 2.746 die gedeporteerd moesten worden, in de VS te wonen, aldus de autoriteiten van Immigration and Customs Enforcement. Maar dit zijn niet noodzakelijkerwijs degenen die zullen worden teruggebracht naar Cuba vanwege de recente deal tussen beide landen. Sommigen van hen zijn oud of ziek en de VS zijn niet geïnteresseerd hen terug te sturen, aldus een hoge ambtenaar van het Department of Homeland Security die anoniem wilde blijven. In plaats daarvan is Cuba akkoord gegaan anderen dan de Marielvluchtelingen, terug te nemen. Zij zijn later vanwege misdaden in de VS gevangen zijn gezet. De VS hebben nog geen lijst van deze Cubanen waarvan sommigen nadat ze hun straf hadden uitgezeten al weer enkele jaren in de VS wonen. Ook is onduidelijk wat er met de tienduizenden Cubanen gebeurd die eigenlijk uitgewezen hadden moeten worden maar die niet via de exodus van Mariel de VS binnenkwamen. Volgens de overeenkomst wordt hun situatie van geval tot geval bekeken.

mariel-april-1980-boot-verlaat-mariel-cubaanse-beambte-216passagiers

April 1980: een schip met 216 passagiers verlaat de haven van Mariel, rechts een Cubaanse ambtenaar.

Gevaren
Siro del Castillo, een mensenrechtenactivist die de Marielitos destijds bijstond in hun gevangenschap, zegt dat een deel van hen niet buitengewoon gevaarlijk is. Zij hadden de pech in hechtenis te zitten juist op het moment dat de originele lijst met namen werd opgesteld. Maar ‘sommigen van deze mensen zijn hard-corecriminelen geweest. Ik ben er zeker van dat er mensen op die lijst staan die 30, 35 jaar gevangen zaten en nu kunnen worden uitgewezen.’ Een voormalige politiedetective Diaz herinnert zich de zaak van een 20-jarige Marielvluchteling, die in 1981 een taxichauffeur doodde, een tweede door het hoofd schoot en beroofde en een vriend door de ogen schoot tijdens een meningsverschil. Diaz herinnert hem als een van de meest gewelddadig rovers waar hij de laatste 25 jaar mee te maken had. Hij is nu 54 en getrouwd. Na 20 jaar gevangenisstraf werd hij op borgtocht vrijgelaten en woont in Illinois, Florida. Het is onduidelijk of hij zal worden teruggestuurd. Hij beantwoordt geen verzoeken om commentaar. Als het aan Diaz ligt, keert hij snel terug naar Cuba. ‘Hij was kwaadaardig en hij was slecht. Hij moet terug’.

Bron
* Frances Roblesjan in de New York Times, 14 januari 2017: Marielitos’ Face Long-Delayed Reckoning: Expulsion to Cuba

Linken
* Wikipedia: Mariel boatlift
* Miami Herald: How Fidel Castro and the Mariel boatlift changed lives and changed Miami, 26 november 2016

Plaats een reactie