Jaarboek HRW: geen verbeteringen in Cuba

De niet gouvernementele organisatie Human Rights Watch (HRW) constateert in het gisteren verschenen jaarboek dat er in Cuba geen ‘verbeteringen’ op het gebied van de mensenrechten hebben plaatsgevonden sinds de Cubaanse president Raúl Castro en zijn Amerikaanse collega Barack Obama in december 2014 normalisering van de relaties aankondigden. Cubaanse burgers die het regime bekritiseren blijven onderworpen aan criminele processen, aldus het rapport.

Politie verhindert activiteit van de Damas de Blanco, december 2015

‘Enkele politieke gevangenen zijn vrijgelaten, maar verder is er niets veranderd. De situatie rond de vrijheidsrechten blijft onverminderd hetzelfde,’ aldus Daniel Wilkinson, onderdirecteur van HRW voor Laijns-Amerika. Volgens Wilkinson is nu ‘de internationale druk en aandacht’ gericht op de regering van het eiland, meer dan nodig opdat het eiland verandert in een democratie. Cuba is, aldus HRW, ‘het enige land in de regio waar repressie tegenover de oppositie politiek beleid is’.

Embargo
‘Het embargobeleid van de VS tegenover Cuba is een volledige mislukking geworden en men heeft niets gedaan om de Cubanen te helpen. Het heeft slechts geleid tot isolement van het eiland, voorzag de Cubaanse regering van een excuus voor de problemen en van een voorwendsel voor politieke repressie,’ vervolgt Wilkinson. Hij benadrukt dat het economische embargo van Cuba nu moet worden opgeheven, wat afhankelijk is van het Congres in de VS.

Arrestaties en intimidatie
In het verslag over 2015 wordt gesignaleerd dat het Castro-regime ‘doorgaat met arbitraire aanhoudingen en met intimidatie van personen die gebruik willen maken van hun fundamentele rechten.’ Het zijn maatregelen die ‘regelmatig gebruikt worden om personen die willen deelnemen aan vreedzame marsen of bijeenkomsten over politieke zaken te hinderen,’ zoals dat herhaaldelijk gebeurt met de mensenrechtengroep Damas de Blanco, een van de meest actieve samenwerkingsverbanden binnen de Cubaanse oppositie. Het overkwam ook, aldus HRW, een groep van 90 personen die manifesteerde tijdens een vreedzame mars enkele dagen voordat de Amerikaanse ambassade in Havana in juli 2015 officieel werd geopend.

Vrije meningsuiting
‘Cubanen die de regering kritiseren blijven onderworpen aan criminele processen. Zij kunnen niet rekenen op een gegarandeerd eerlijk proces en in de praktijk zijn de rechtbanken onderworpen aan de Uitvoerende en Wetgevende machten, waardoor onafhankelijke betekenisvolle rechtspraak onmogelijk is,’ aldus het jaarverslag. Veel van de gedetineerden ‘worden geslagen, gestompt en moeten uren en dagen in isolement doorbrengen.’ In het hoofdstuk gewijd aan de vrijheid van meningsuiting, benadrukt de HRW de opening van publieke ruimten voor wifi, maar stelt ook vast dat ‘de prijs van de verbinding van 2 dollar per uur duur is, in een land waar het gemiddeld maandsalaris 20 dollar bedraagt.’

Migratie
Ondanks de veranderende migratiewetgeving, maakt de regering misbruik van haar macht ‘om het recht op het maken van een reis te beperken met een verwijzing naar de verdediging van de nationale veiligheid.’ (…) ‘Dat zijn middelen die de regering toepast ‘om het reizen van dissidenten te verbieden’ ondanks de gewijzigde migratiewetten van 14 januari 2013. HRW bekritiseert ook de omstandigheden in de gevangenissen van het land waar mensen ‘opgestapeld’ zitten en waar de gevangenen ‘geen toegang hebben tot legale middelen om de herziening van hun zaak te bepleiten.’

Kritische Cubanen bepleiten het recht op een vrije vakbond en verandering

Vakbonden
Het rapport constateert dat ondanks de herziening van de Arbeidswet in 2014, Cuba voortgaat met het schenden van de VN-conventies over de vrijheid van vereniging, collectief onderhandelen, bescherming van salarissen, het uitbetalen van salarissen en een verbod op gedwongen arbeid. Hoewel de formatie van onafhankelijke vakbonden bij wet technisch mogelijk is, staat Cuba in de praktijk enkel de confederatie van door de staat gecontroleerde vakbonden Central de Trabajadores de Cuba (CTC) toe.

Raad van de Mensenrechten
Tenslotte bekritiseert het rapport het feit dat Cuba een regionale zetel kreeg in de Raad van de Mensenrechten van de VN ondanks ‘zijn problematische achtergrond op het gebied van de mensenrechten’ en ‘consequente pogingen van het land belangrijke werkzaamheden van dit VN-organisatie te blokkeren.’

* Download Engelstalige versie van het Jaarboek 2016 Human Rights Watch