Zesduizend ton tabak meer in 2016-2017

In tegenstelling tot de suikerrietoogst 2016 – 2017 (zie bericht van gisteren), wordt de tabaksoogst in Cuba succesvol met 30.000 ton tabak afgesloten, aldus een bericht van het staatsbedrijf Tabacuba. In 2015-2016 ging het om 24.000 ton tabak. Vooral de zone van Vueltabajo in de provincie Pinar del Río, was opnieuw succesvol; traditiegetrouw draagt Vueltabajo 70% van de productie van de nationale productie van het tabaksblad bij.

De belangrijkste regio voor de tabak is Vueltabajo in de provincie Pinar del Río

Ook in de oostelijke en centrale provincies worden positieve resultaten gemeld. Traditioneel zijn dit geen tabaksstreken maar de sigarenfabriek in Holguín kon rekenen op aanvoer van 8.000 ton tabak uit de regio.

Tabaksconglomeraat
Grupo Tabacuba omvat 96 sigarenfabrieken waar sigaren met de hand worden gemaakt. Van deze bedrijven richten 46 zich exclusief op de export, één fabriek waar machinaal sigaren voor de export worden geproduceerd en voor de lokale markt en vier fabrieken exclusief voor de nationale consumptie. Tabak is de vierde inkomstenbron van Cuba; in 2016 droeg de tabak 445 miljoen dollar bij aan het Intern Bruto Product. Het Spaans-Cubaanse bedrijf Habanos is verantwoordelijk voor de commercialisering. Ruim 200.000 Cubanen vinden werk in de tabak; op het hoogtepunt van de oogst zijn dat er 250.000.

Bron
* Persbureau EFE, 1 juni 2017

Groot tekort aan Cubaanse sigaren door tegenvallende oogst

Het bekendste exportproduct van Cuba maakt moeilijke tijden door. Doordat de oogst van tabak tegenvalt vanwege slecht weer, kost het de Cubanen grote moeite om de sigarenproductie op peil te houden. Verkopers van Cubaanse luxegoederen in Europa melden dat de aanvoer stokt, aldus Peter van Ammelrooy in De Volkskrant van vandaag.

Diego Maradona rookt een Cohiba-sigaar

De tabaksteelt in Cuba heeft te kampen gehad met overvloedige regenval, naast lange perioden van droogte op momenten dat die zich normaal nooit voordoen. Het tegendraadse weer wordt geweten aan El Niño. Dat is het onregelmatige natuurverschijnsel waarbij een grootschalige, sterke opwarming van het normaal koele zeewater in de oostelijke Grote Oceaan het wereldklimaat in de war schopt.

Tekort aan Cohiba Esplendidos
Tijdens een sigarenfestival in Pinar Del Rio constateerden verschillende experts dat de slechte oogsten vooral impact hebben op de grotere sigaarsoorten. ‘Er is momenteel een tekort aan Cohiba Esplendidos’, aldus hoofdredacteur David Savona van het tijdschrift Cigar Aficionado tegenover het persbureau Reuters. ‘Grote sigaren vergen grote tabaksbladeren. Je ziet minder grote sigaren.’  Dat het aanbod kleiner is, is volgens kenners niet per se een slechte zaak. De kwaliteit van de sigaren blijft in elk geval op peil. ‘Als je niet de juiste tabak hebt om Cohiba te maken moet je hem ook niet willen maken. De Cubanen begrijpen dat’, stelt een marketingmanager van 5th Avenue Products, die sigaren exporteert naar Duitsland, Oostenrijk en Polen.

Cohiba esplendido

Vraag juist gestegen
De tegenvallende tabaksoogst komt wel op een ongelegen moment. De vraag naar Cubaanse sigaren is vorig jaar sterk gestegen, zowel door de toegenomen afzet in opkomende landen als door de binnenlandse verkoop. Dat laatste is een gevolg van het stijgende aantal toeristen uit de Verenigde Staten en een besluit van de vorige Amerikaanse regering om de beperkingen te versoepelen op de hoeveelheid sigaren die toeristen naar huis mogen meenemen. De verkoop van Cubaanse sigaren steeg in 2016, met ruim 5 procent naar 445 miljoen dollar (418 miljoen euro).

Verkopen aan toeristen
Dat de Amerikanen meer luxe goederen mogen meenemen van hun reis naar Cuba wordt elders in de wereld gevoeld. ‘Sigaren maken de helft uit van onze omzet. We kregen vorig jaar last van een haperende aanvoer en dat is dit jaar slechter geworden’, zegt Manuel Frölich, eigenaar van een winkel in Zürich. ‘We verkopen normaal ook Cubaanse koffie, maar we hebben er al twee jaar niet aan kunnen komen. De Cubanen hebben niet eens genoeg voor hun eigen thuismarkt, omdat er zoveel toeristen komen.’

Bron
* Peter van Ammelrooy in De Volkskrant van 4 maart 2017

Cuba exporteert voor het eerst in vijftig jaar naar VS

Cuba gaat steenkool exporteren naar de Verenigde Staten. Het is de eerste keer dat Cuba en de VS handel drijven na meer dan vijftig jaar.

De vriendschap tussen de VS en Cuba, verbeeld op een kistje sigaren (1902)

De eerste levering is gepland op 18 januari, twee dagen voordat Donald Trump aantreedt als president. Trump heeft aangekondigd dat hij de toenadering tussen de twee landen ‘opnieuw wil onderhandelen’. Er is nog steeds een handelsembargo vanuit de VS tegen Cuba. President Obama heeft een aantal regelingen getroffen waardoor een voorzichtig begin gemaakt kan worden met de handel tussen de twee landen.

Honing en koffie
Staatsexporteur Cubaexport hoopt op een snelle verdere normalisering van de relatie zodat ook andere producten als honing en koffie naar Amerika kunnen worden gebracht. Cuba exporteert jaarlijks ongeveer 80.000 ton steenkool en probeert om dit product ook te gaan exporteren naar andere westerse landen zoals Duitsland en Groot-Brittannië.

Bronnen
* NU.nl/Reuters, 6 januari 2016
Link
* The Guardian, 6 januari 2016: Artisanal charcoal: Cuba’s first legal export to US in more than 50 years

 

Obama wil Cubaanse erfenis veilig stellen

Nog drie maanden heeft Barack Obama om zijn historische Cuba-erfenis veilig te stellen. Het Amerikaanse Congres lijkt niet van zins de finale stap te zetten op de weg naar normalisering van de relaties tussen Cuba en de VS, namelijk de afschaffing van het Amerikaans embargo. Obama vaardigde daarom vrijdag jl. een presidentiële richtlijn uit om de al genomen maatregelen ‘te consolideren’ en te zorgen dat zij ‘niet omkeerbaar’ zijn voor de volgende bewoner van het Witte Huis. De Nederlandse media benadrukten vooral dat Amerikaanse burgers nu onbeperkt Cubaanse rum en sigaren mogen meenemen uit Cuba, maar er is meer en Obama’s richtlijnen gaan veel verder. Daarover schreef Silvia Ayuso vorige week vrijdag in de Spaanse krant El Pais. Haar uitvoerig artikel volgt hier.

Michelle en Barack Obama tijdens hun bezoek aan Cuba, 20 maart 2016

De nieuwe presidentiële politieke richtlijn, Directiva Presidencial de Política sobre la Normalización de Relaciones EE UU-Cuba, ‘omvat de volledige betrokkenheid van de regering rond het compromis met het volk en de regering van Cuba en is bedoeld om onze opening naar Cuba onomkeerbaar te maken,’ aldus de boodschap van het Witte Huis. Het zogeheten handboek zoals personen in het Witte Huis het al noemen, geeft een opsomming van alle stappen die zijn gezet sinds op 17 december 2014 het proces van normalisering werd aangekondigd. Ook worden de hoofddoelen van het normalisatieproces geformuleerd zoals een grotere interactie met de regering en het Cubaanse volk, expansie van de handel en het stimuleren van de economische hervormingen op het eiland plus een verheldering van de bevoegdheden en verantwoordelijkheden van elk uitvoerend orgaan binnen de Amerikaanse overheid.

Presidentiële Richtlijn
Hoewel een presidentiële richtlijn een uitvoerend karakter heeft en daarom niet aan het Congres hoeft te worden voorgelegd ter goedkeuring, geeft deze richtlijn een groter gewicht aan presidentiële beslissingen. Een presidentiële richtlijn kan geheim zijn zoals president George W. Bush in januari 2004 deed met de laatst uitgevaardigde richtlijn over Cuba toen hij Transitie naar de democratie in Cuba / Transición a la Democracia en Cuba uitvaardigde. Een richtlijn kan ook beschouwd worden als een marsroute voor komende administraties en institutionaliseert feitelijk de beleidswijzigingen die de regering van Obama sinds december 2014 doorvoerde. De richtlijn van de president komt twee maanden nadat het Congres de benoeming van de eerste ambassadeur in Havana sinds een halve eeuw bekendmaakte. De benoeming van Jeffrey DeLaurentis moet door de Senaat worden geratificeerd. De Republikeinse kandidaat voor het presidentschap Donald Trump zei afgelopen week dat hij ‘de concessies’ van Obama aan Cuba wil terugdraaien terwijl Hillary Clinton de opening richting Cuba juist wil voortzetten. De volgende president kan een nieuwe richtlijn uitbrengen, maar dat is een gecompliceerd en lang proces. Er wordt gerekend op het gezond verstand van de komende president, zoals de adviseur voor de Nationale Veiligheid, Susan Rice, zegt.

Obama tijdens zijn wandeling door Havana

Want hoewel beloofd in de verkiezingscampagne, is het onwaarschijnlijk dat de nieuwe bewoner van het Witte Huis zulke lucratieve en populaire besluiten als het herstel van de directe commerciële vluchten naar Cuba of de flexibilisering van de commerciële relaties, zal terugdraaien. ‘We weten al een halve eeuw dat de politiek van isolement niet werkt, maar nu moeten Amerikanen en Cubanen ook samen het woord bij de daad voegen,’ aldus James Williams, voorzitter van Engage Cuba, een organisatie die de opheffing van het embargo bevordert. Obama erkent dat er nog steeds ‘zeer reële tegenstellingen bestaan’ tussen Washington en Havana ‘vooral over zaken als democratie en mensenrechten’. Hij is er echter van overtuigd dat ‘de interactie de beste manier is om deze verschillen te overbruggen en voortgang te boeken in naam van onze belangen en waarden.’

Een nieuwe slag voor het embargo
De Amerikaanse regering kondigde afgelopen vrijdag een nieuw pakket van maatregelen aan dat de interactie met Cuba moet vergemakkelijken ondanks het ‘verouderde’ embargo. De sectoren die daarvan zullen profiteren zijn: het wetenschappelijk onderzoek, vooral de medische sector die in Cuba een voorbeeldfunctie heeft en waar de VS belangstelling voor hebben, en de handel. De nieuwe beleidslijnen gaan vandaag in.

Wetenschappelijke uitwisseling
De nieuwe regelingen voorzien in de mogelijkheid dat ‘van oorsprong Cubaanse medicijnen in de VS kunnen worden geïmporteerd, verkocht en gedistribueerd.’ Amerikaanse staatsburgers die bij deze transacties zijn betrokken kunnen een bankrekening in Cuba openen en onderhouden. Amerikanen krijgen ook toestemming om deel te nemen aan wetenschappelijk medisch onderzoek, ook met commerciële doeleinden, samen met Cubaanse burgers. Cubanen kunnen ook profiteren van beurzen, subsidies en prijzen winnen op het terrein van onderzoek. Dat geldt ook voor godsdienstige activiteiten.

Een impuls voor de handel en de Cubaanse economie
De VS heffen de betalingsbeperkingen die gelden voor Cuba voor de verkoop van pesticiden en landbouwtrekkers (die moesten tot nu toe vooraf en cash worden betaald) op. Amerikanen kunnen toestemming krijgen voor dienstverlening op het gebied van ‘ontwikkeling, reparatie, onderhoud en verbetering van de Cubaanse infrastructuur’ als die ‘direct ten goede komt aan het Cubaanse volk.’ Het nieuwe beleid maakt ook een einde aan de beperkingen op de invoer door Amerikaanse staatsburgers op Cubaanse producten als de befaamde Cubaanse sigaren en rum. Tot nu mochten Cubaanse producten ter waarde van maximaal 400 dollar worden ingevoerd.

Internationale handel
Niet enkel voor Cuba maar ook voor landen die al langer handel drijven met Cuba, is de opheffing van een andere sanctie van belang die de handel met Cuba al jarenlang frustreert: elk willekeurig schip beladen met vracht dat Cuba aandeed, werd gedurende 180 dagen de toegang tot de VS verboden. Die regel is vanaf heden opgeheven behalve wanneer sprake is van ‘terroristische motieven.’

Bron
* Silvia Ayuso in El Pais, 14 oktober 2016

Bijlagen
* Engelstalige tekst van de presidentiele richtlijn, 14 oktober 2016
* De website van de ambassade van de VS in Havana met de Spaanstalige tekst, 14 oktober 2016
* 54 Years Later, We’re Marking a New Day in America’s relationship with Cuba door ambassadeur Susan Rice, adviseur Nationale Veiligheid

Davidoff wil terug naar Cuba

De prestigieuze producent van kwaliteitssigaren Oettinger Davidoff wil na het herstel van de diplomatieke betrekkingen tussen de VS en Cuba, mogelijk naar Cuba terugkeren. ‘Wij zouden zeer gelukkig zijn met een terugkeer naar Cuba en ik geloof dat de Cubanen dat ook zouden willen,’ aldus de huidige president-directeur van het bedrijf Hans-Kristian Hoejsgaard.

In 1967 werd Davidoff benaderd door het Cubaanse staatsbedrijf Cubatabaco met het verzoek een eigen serie sigaren te produceren voor de winkels van Cubatabaco. De sigaren werden gemaakt in de nieuwe opgezette fabriek El Laguito in Havana, waar ook de persoonlijke Cohibasigaren van Fidel Castro’s werden gemaakt. Davidoff trok zich in 1989 terug van de Cubaanse markt na problemen en discussies over de kwaliteit van de daar geproduceerde sigaren. Men zou nu willen terugkeren wanneer de volledige controle over de productieketen van de sigaren gegarandeerd wordt. De leiding van het bedrijf is er zich bewust van dat dit proces nog wel 5 tot 10 jaar kan duren

Fidel Castro voor hij in 1985 met roken stopte om gezondheidsredenen

Recordproductie
Oettinger Davidoff produceerde in 2014 44 miljoen sigaren van hoge kwaliteit. Het bedrijf behaalde daarmee een productie die 13,1% hoger lag dan een jaar eerder. Ook het aantal werknemers bij Davidoff is gegroeid, namelijk met 4,9% werknemers tot 3.672 vooral vanwege de bouw van nieuwe fabrieken in de Dominicaanse Republiek en Honduras. De nu in Zwitserland gevestigde firma behaalde positieve resultaten in de VS en Europa en ook in Azië steeg de verkoop van sigaren. In China werd het bedrijf geconfronteerd met strengere normen in het kader van de strijd tegen de corruptie.

Bron
* 14ymedio, 18 juni 2015

Obama en zijn Cuba-huiswerk

De nieuwe relatie tussen Cuba en de VS is nog geen feit. Volgende maand beginnen de gesprekken tussen beide landen over het herstel van de diplomatieke betrekkingen en de benoeming van een ambassadeur. Volgens de website Politico is de strategie van het Witte Huis gericht op de vorming van een nieuw Cubabeleid, dat gesteund wordt door de zakenwereld, mensenrechtenorganisaties, wetgevers en Cubanen zelf. Op die manier wil Obama het anti-Castro blok in het Congres verslaan. President Raúl Castro heeft gisteren in een gesprek met persbureau AP laten weten ‘alle maatregelen van de VS te verwelkomen’.

Foto: Obama spreekt telefonisch met Castro
Obama’s aankondiging betekende een sterke wijziging van de Amerikaanse politiek tegenover Cuba. Kern is het herstel van de diplomatieke betrekkingen en daarvoor heeft de Minister van Buitenlandse Zaken, Kerry, opdracht gekregen gesprekken met de Cubaanse autoriteiten te beginnen over normalisering en de opening van een ambassade in Havana. De beleidswijziging betekent ook een verdere versoepeling van de reisbeperkingen, vergroting van de mogelijkheden om deviezen over te maken, uitbreiding van commerciële transacties en export uit de VS en van sigaren voor persoonlijk gebruik. (zie noot 3 onderaan deze pagina) Ook wordt de status van Cuba als ‘sponsor van terrorisme’ herzien.

Obama en zijn topofficials hebben de afgelopen twee dagen al honderden telefoongesprekken gevoerd om steun te verwerven voor het nieuwe beleid met Cuba. Die aanpak bewijst dat het Witte Huis alles inzet in het gevecht met de anti-Castro lobby. Uit opiniepeilingen blijkt dat een meerderheid van de Amerikanen voorstander is van herstel van de diplomatieke betrekkingen en een versoepeling van het tientallen jaren oude embargo. Maar de critici van het Castro-regime blijven een machtige groep op Capitol Hill, vooral onder de Republikeinen, die volgende maand de meerderheid hebben in het Congres. (zie ook: Obama libre: ‘Het is een slecht jaar voor Obama, maar de president sluit sterk af’)

Dwarsbomen Republikeinen
‘We hebben veel mensen nodig om dit werk te doen en het is zwaar werk,’ zegt een official van het Witte Huis, die de strategie uitlegt. De Republikeinen bedenken nu al plannen om de uitvoerende taken van de president te dwarsbomen bijvoorbeeld door fondsen te blokkeren die de opening van een ambassade in Havana moeten verhinderen en de benoeming van een ambassadeur voorkomen. Zij zullen weigeren in te stemmen met de opheffing van het embargo. Democraten in het Congres zijn gesprekken begonnen over minder vergaande wetgeving voor het geval de opheffing van het embargo in één keer een te vergaande stap blijkt, aldus een medewerker van een van de leiders van de Democraten in de Senaat.

Lleana Ros Lehtinen (tweede van links) , een van de geharnaste tegenstanders van toenadering tot Cuba en de Castro’s, tijdens de toespraak van Obama

Gesprekken
Obama sprak donderdag jl. zelf met senator Pat Leahy (Democraat) en senator Jeff Flake (Republikein) die nog kortgeleden in Cuba waren en die leidend zijn bij de discussie over de opheffing van het embargo. Vice-president Joe Biden, de stafchef van het Witte Huis Denis McDonough en kabinetssecretarissen hielden vergelijkbare gesprekken met wetsdeskundigen. Samantha Power, de VS-ambassadeur bij de VN, spreekt over deze kwestie met mensenrechtengroepen. Jeff DeLaurentis, die als hoofd van de huidige Amerikaanse missie in Havana de hoogste VS-diplomaat in de Cariben is, sprak woensdag met Cubanen. De onderministers van Handel, Financiën en Landbouw, hebben reisagenten, toerisme-experts, telecommunicatiefirma’s, bedrijven uit Silicon Valley en financiële instellingen uitgenodigd voor gesprekken.

Brede campagne
De Amerikaanse administratie voert na elke presidentiële bekendmaking een vergelijkbare operatie uit, maar de campagne achter de koerswijziging rond Cuba is veel breder en omvat de politieke staf van het Witte Huis, veiligheidsadviseurs tot en met vertegenwoordigers van de Amerikaanse zakenwereld en officials van het Ministerie van Justitie. Democraten verwachten niet dat Republikeinen het herstel van de diplomatiek betrekkingen zullen verhinderen, voor een deel omdat de infrastructuur en het personeel al aanwezig zijn in Havana. En beoogd ambassadeur DeLaurentis, die eigenlijk al functioneert als een soort ambassadeur, zou ook nog enige tijd als zaakgelastigde kunnen functioneren. Daarvoor is niet de toestemming van de Senaat nodig. (Zie ook Politico: The first Latino president?)

Argumenten
‘Denk niet dat we spreken over de landing van de eerste astronaut op de maan,’ zegt een official van de Obama-administratie. Het Witte Huis heeft de argumenten al gereed om de opvattingen van een van zijn belangrijkste critici te weerleggen. Het gaat om senator Marco Rubio (Florida) die zegt dat de benoeming van een ambassadeur de legitimiteit van de Castro-dictatuur versterkt en hij wil zo’n benoeming voorkomen. Woordvoerder Josh Earnest is niet gevoelig voor dit argument omdat Rubio destijds instemde met de benoeming van een ambassadeur in Peking. Destijds zei Rubio ter ondersteuning van zijn stemverklaring: ‘Onze ambassade, de Amerikaanse ambassade, moet binnen de Chinese gemeenschap beschouwd worden als een bondgenoot van hen die binnen China zich vrij willen uiten en vrij hun godsdienst belijden.’ Earnest citeerde de senator uit Florida en voegde er aan toe: ‘Wij denken volledig identiek over de nieuwe Amerikaanse ambassade in Cuba’. De woordvoerder van Rubio wilde niet reageren voor Politico.

Obama’s critici verwijten hem dat hij met zijn beleid de overlevingskansen van de dictator vergroot.

Niet geraadpleegd
De enige groep die niet geraadpleegd werd door Obama’s administratie is de U.S.-Cuba Democracy PAC, een groepering die een harde lijn voorstaat tegenover de regering van Cuba. (Zie ook Politico: The Democrats’ risky Cuba bet). Volgens Mauricio Claver-Carone, uitvoerend directeur van deze organisatie, wijst dit erop dat de autoriteiten ‘niet geïnteresseerd zijn in de opvatting van Cubaans-Amerikaanse wetgevers en elk ander in de Cubaans-Amerikaanse gemeenschap. De administratie concentreert zich op leden van het Congres zoals de Republikein Leahy en Jim McGovern (Democraat) die ‘de pagina kunnen omslaan en dan weer verder gaan met het volgende item,’ aldus Claver-Carone. ‘Voor de Cubaans-Amerikaanse leden en onze gezinnen gaat het om echte kwesties. Zij willen niet horen wat de gekozen vertegenwoordigers van deze mensen te zeggen hebben’.

Noot 1:
Gouverneur Chris Christie van New Jersey heeft president Obama gevraagd te bevorderen dat een vrouw die werd veroordeeld wegens het doden van een politie-agent in New Jersey en die in de jaren tachtig in Havana opdook, zal worden uitgeleverd aan de VS. De vrouw, Janne Chesimard, was leider van het Black Liberation Army en in 1973 veroordeeld wegens moord. Zij was de eerste vrouw op de lijst van ‘Meest gezochte terroristen’ van de FBI . Chesimard, die zich nu Assata Shakur noemt , ontsnapte in 1979 uit een gevangenis in New Jersey. Zie ook deze Cubaweblog van 8 juli 2013.

Noot 2 : 
Persbureau AP sprak gisteren met de Cubaanse president Raúl Castro en deze benadrukte dat hij ‘het hele pakket’ aan voorgestelde maatregelen om de banden tussen de Verenigde Staten en Cuba te herstellen, zal verwelkomen. Ook doet het land pogingen de private economie te versterken, zo meldt persbureau AP. Dat betekent onder meer dat de Amerikanen Cuba gaan helpen bij het verbeteren van de digitale infrastructuur en dat er mogelijk een opheffing komt van de exportlimiet voor private ondernemingen. ‘We verwelkomen de beslissing van president Obama om de grootste veranderingen door te voeren in de relatie met Cuba in 54 jaar,’ zei Castro volgens AP.

Noot 3
De ontdooide verhoudingen tussen Amerika en Cuba hebben ook gevolgen voor het bekendste product van dat eiland: de sigaar. Een gesprek met NPO-correspondent in Midden-Amerika, Edwin Timmer.

Cuba exporteert meer sigaren

De Cubaanse export van sigaren is vorig jaar met 6% gestegen en bedroeg 416 miljoen dollar. Die stijging vond plaats ondanks de crisis in Europa, aldus een functionaris tijdens de opening van het 15^e Festival van Havana gewijd aan de Cubaanse sigaar. Nieuwe markten zijn inmiddels aangeboord en China is op dit moment de derde importeur van Cubaanse sigaren, na Spanje en Frankrijk.

Een detail van een doos Montecristo, uitgestald tijdens het 15e Festival van Havana, gisteren geopend in de Cubaanse hoofdstad

De economische crisis verzwakte wel de handel met het zuiden van Europa en vooral met Spanje, maar die achteruitgang werd gecompenseerd door verhoogde verkopen aan nieuwe markten in Azië en de Pacific. Ook de handel in sigaren met Noord-Europese landen steeg. In vier jaar verdubbelden de verkopen met China. China is nu de derde markt op de wereld voor Cubaanse sigaren, na Spanje en Frankrijk. Het Cubaanse staatsbedrijf Habanos S.A., dat sigaren exporteert naar 150 landen, bekritiseerde de gevolgen van het Amerikaans embargo tegen Cuba waardoor een markt van 220 miljoen dollar wordt misgelopen. Het prestigieuze festival biedt dit jaar voor de eerste keer een kookevent waarbij Tabak en Gastronomie samengaan. Drie Kroatische koks presenteren donderdag een schotel bereid in tabaksbladeren. Tot de genodigden behoren  Boris Becker, de Amerikaanse basketballers Gary Payton en Marcus Liberty en de Vlaamse televisiepresentatrice Goedele Liekens.

Bronnen
* EFE, El Nuevo Herald en Agence France