Kunstenaarsbond uitgesloten van debat over nieuwe grondwet

De officiële kunstenaarsbond Unión de Escritores y Artistas de Cuba, UNEAC, heeft gisteren laten weten niet deel te nemen aan het landelijk debat over de komende nieuwe grondwet. Zij roept de leden op zich aan te sluiten bij de debatten in de wijken en bedrijven. Volgens de Cubaanse autoriteiten hebben 7,3 miljoen mensen aan deze debatten deelgenomen die op 15 november worden afgesloten. In de afgelopen weken hebben leden van de UNEAC geprotesteerd tegen het feit dat de organisatie geen rol mag spelen in het debat over de nieuwe grondwet.

De UNEAC zegt in een verklaring: ‘In tegenstelling tot de volksraadplegingen van de afgelopen jaren, nemen de politieke en massaorganisaties die deel uitmaken van onze civil society, niet als zodanig deel aan dit proces’, aldus een communiqué van de leiding van de UNEAC op de website. In de voorbije weken hebben diverse leden van de UNEAC o.a. via hun Facebook geprotesteerd tegen de weigering deel te nemen aan de besprekingen over een nieuwe grondwet. Onder hen is de hoogleraar Economie, Esteban Morales. Hij schreef vorige week een brief aan de vice-minister van Cultuur, Fernando Rojas, waarin hij o.a. een tweet van de vice-minister bekritiseerde. Vice-minister Rojas zei ‘elke elitaire visie die ons probeert te scheiden van ons volk te verwerpen, evenals onverantwoorde criteria en manipulaties die proberen de vermeende schending van de mensenrechten in Cuba, met name die van intellectuelen, te framen.’  In de verklaring van de UNEAC wordt geconstateerd dat de critici die aandringen op debat binnen de bond ‘de autoriteit en het prestige van UNEAC in twijfel hebben getrokken.’ De bond zegt nooit ‘het debat te hebben ontweken, hoe complex het ook mag zijn’ en altijd ‘de cultuur verbonden aan een Revolutie die ruimte biedt voor authentieke artistieke creaties, te hebben verdedigd’. Ook verwerpt de bond ‘de gewetenloze wijze waarom media betaald door de vijand de debatten proberen te beïnvloeden’. De bond spreekt van ‘gezagsondermijnende projecten die proberen ons te verdelen’ en noemt dit ‘een globale koloniale vloedgolf’.

De voorzitter van de UNEAC, Miguel Barnet, is een getrouwe volgeling van het regime.

Kritiek
Esteban Morales noemt het ‘een gigantische politiek fout’ om de kunstenaarsbond UNEAC geen rol te laten spelen in het debat. De historica Gladys Marel García beschuldigt in een protestbrief president Díaz Canel en de leiding van de partij ervan Miguel Barnet (voorzitter van de UNEAC) opdracht te hebben gegeven te voorkomen dat de UNEAC aan het debat deelneeemt. ‘Hij die dit besluit neemt discrimineert ons en schendt de rechten van de collega’s van de schrijversbond’. Schrijver en journaliste Gisela Arandia Covarrubias schreef ook een brief waarin zij de gang van zaken bekritiseerde. Zij wijst erop dat de UNEAC als ngo ‘evenals andere groepen in de samenleving zoals docenten, artsen, juristen, boeren, arbeiders, wetenschappers, studenten, kleine ondernemers, kerken of huisvrouwen’ dezelfde rechten hebben. Arandia benadrukt dat het hier niet om ‘een voorrecht noch een privilege gaat, maar om het recht van deelname.’

Volksraaadpleging
Zodra de volksraadpleging op 15 november is afgerond, worden de voorstellen aangeboden aan de Nationale Commissie voor de Grondwetshervorming. Deze zal een nieuw document opstellen en aanbieden aan de Nationale Assemblee die daarover discussieert en haar goedkeuring zal verlenen. In februari zal dit document tijdens een volksraadpleging aan de Cubaanse burgers ter beoordeling worden voorgelegd.

Bronnen
* Persbureau EFE en de website 14Ymedio, 5 november 2018

Linken
* Commentaar van de site Diario de Cuba: Why are members of the UNEAC being left out of discussions on the new Constitution? 31 oktober 2018
* De Open Brief van Esteban Morales aan vice-minister Rojas, 30 oktober 2018

Diaz-Canel in Rusland en Noord-Korea

De Cubaanse president Díaz-Canel is zondag in Noord-Korea aangekomen. Eerder bezocht hij drie dagen lang Rusland waar Poetin hem ontving. Het was het eerste bezoek aan zijn Russische bondgenoot sinds zijn aantreden in april.

De presidenten Putin en Díaz-Canel

Het bezoek komt op een moment dat Washington met nieuwe sancties tegen Havana dreigt. ‘De relaties tussen Rusland en Cuba (…) hadden van meet af aan een bijzonder karakter, een strategisch karakter’, zei Poetin bij de ontvangst van Díaz-Canel. ‘We zijn verbonden door vriendschap en wederzijdse steun’, benadrukte de Russische president. Rusland zal ‘al het mogelijke doen’ om de Russisch-Cubaanse relaties te versterken, had de woordvoerder van het Kremlin, Dmitri Peskov, donderdag al verzekerd. De Sovjet-Unie was jarenlang een militaire en economische bondgenoot van Cuba tegenover de Verenigde Staten. De val van de Sovjet-Unie sloeg een breuk, maar die trachten Moskou en Havana nu te dichten met een steeds meer uitgesproken toenadering.

Welkom voor Díaz-Canel in Pjongjang

‘Trojka van de tirannie’
Toen Díaz-Canel in april Raúl Castro opvolgde, zei Poetin dat hij bereid was ‘nauw samen te werken om het strategische partnerschap meer te versterken en meer constructief samen te werken in alle domeinen’. Díaz-Canel kwam donderdagavond in Moskou aan voor een bezoek van drie dagen. Washington gaf deze week te kennen dat het de sancties tegen Havana wil verharden. Het beschuldigde Cuba ervan samen met Venezuela en Nicaragua deel uit te maken van een ‘trojka van de tirannie’.

Bron
* Persbureau Belga o.a.

Link
* Leaders of Cuba and North Korea discuss relationship at Pyongyang meeting, Irish Examiner, 5 november 2018

‘Meerpartijenstelsel is instrument van het imperialisme’

Terwijl de Cubanen op straat en op sociale netwerken in het kader van de komende grondwetsherziening, discussiëren over de houdbaarheid van het eenpartijstelsel en de almacht van de Cubaanse Communistische Partij van Cuba (PCC), dringt het regime erop aan het machtsmonopolie van de partij juist in het licht van ‘imperialistische’ aanvallen, te handhaven. Dat was te lezen in de partijkrant Granma die vrijdag j.l. de 93e verjaardag van de oprichting van de PCC herdacht en een tekst van Fidel Castro over dit thema publiceerde. In de tekst wordt geciteerd uit de grondwet van 1976 waar de partij wordt omschreven als ‘de superieure leidende kracht van de samenleving en de Staat.’

‘Waarom is er in Cuba een eenheidspartij?’, aldus de voorpagina van de partijkrant Granma.

Citaat: ‘Het meerpartijenstelsel is bij uitstek het instrument van het imperialisme om samenlevingen verdeeld te houden, te verdelen in duizend stukken; het verandert de samenleving en maakt deze machteloos om problemen op te lossen en belangen te verdedigen,’ zei wijlen Fidel Castro in een toespraak die gisteren door de krant werd gepubliceerd. De dictator (1926-2016) stelde in de jaren ’90 dat ‘een derdewereldland het zich niet kan veroorloven verdeeld te zijn’ en verzekerde dat het zijn ‘diepste overtuiging’ was dat ‘het bestaan van één partij dé vorm van politieke organisatie is en moet zijn’ in Cuba. Zijn broer Raúl Castro, tot 2021 leider van de PCC, heeft in juli jongstleden duidelijk gemaakt dat in de nieuwe teksten van de grondwet waar vandaag het hele land over debatteert, weliswaar niet langer de term ‘communisme’ wordt gebruikt, maar dat ‘het onherroepelijke karakter van het socialisme’ en de ‘leidende rol’ van de Partij ongewijzigd blijven.

Fidelista
Artikel 5 van de nieuwe grondwet benadrukt dat de Partij ‘eenheidspartij, martiano**, fidelista en marxistisch-leninistisch’ zal zijn. De Partij vormt het machtscentrum op het eiland, waar de president van het land (Diaz-Canel) hiërarchisch onder de eerste secretaris van de PCC (Raúl Castro) op de politieke ladder staat. De polemiek wordt vooral gevoerd op sociale media. Tijdens de discussie in het Cubaanse parlement over de conceptteksten van de nieuwe grondwet in juli jl. maakte José Luis Toledo, voorzitter van een parlementaire commissie, al duidelijk dat deze discussie taboe is. Zijn tekst over dit aspect is nu ook via een video door de staatmedia verspreid. Citaat: ‘Er is een macht groter dan de Staat,  die leidend en superieur is, dat is de Partij. De Grondwet kan de Partij geen richtlijnen opleggen,’ aldus de voorzitter van de Parlementaire Commissie voor Constitutionele en Juridische Zaken, José Luis Toledo.

Onredelijk
Op Facebook, het sociale netwerk dat het meest gebruikt wordt door de Cubanen, verschenen commentaren voor en tegen en presenteerden zich groepen, speciaal opgericht om de grondwetsherziening te bespreken. Op 24 februari 2019 na een drie maanden durende volksraadpleging, zal hierover een stemming plaatsvinden. Voor sommige leden van de groep Reforma Constitucional de la República de Cuba was de interventie van Toledo ‘de minst redelijke die we hebben gehoord tijdens de discussie over de totstandkoming van het conceptontwerp en ‘volledig in strijd met Artikel 1, waarin staat dat Cuba een socialistische rechtstaat is’. (…) ‘ Als de Grondwet de Partj geen richtlijnen kan opleggen, de partij die de hoogst leidende kracht in de samenleving is, dan vraag ik me af wat het doel van de Grondwet is,’ zegt bezoeker Hansel Bonilla op Facebook. Een andere ‘tegenstrijdigheid’ waar internetgebruikers op wijzen, is dat minder dan de helft van de Cubaanse bevolking lid is van de partij en de macht aldus in handen van een minderheid is. ‘Dat is in strijd is met het socialistisch uitgangspunt van de deelname van het volk aan de regering’.

Verkoop van ontwerpteksten grondwet.

Corruptie
‘Mensen hebben het recht om te zeggen wat ze denken van de Grondwet. Dat is het doel van de raadpleging maar voor hen die leefden in de periode (vóór het  Castro-regime) van partijpolitisering en corruptie, is terugkeer naar een dergelijk model ondenkbaar,’ aldus Manuel Rodríguez, een gepensioneerde op de website van het officiële persbureau Prensa Latina. De student Gabriela González zegt op dezelfde site dat ‘de ontwikkeling van het land, het welzijn van zijn inwoners en de rust van zijn burgers niet de kinderen van het meerpartijenstelsel zijn.’

Bron
* Persbureau EFE, 18 augustus 2018

Link
* Youtube 3 minuten: De uitspraken van de voorzitter van de Parlementaire Commissie voor Constitutionele en Juridische Zaken, José Luis Toledo.

Noot
** Martiano: gebaseerd op de ideeën van de onafhankelijkheidsstrijder José Martí.

Oproep Castro op nationale feestdag tot meer spaarzin

Partijsecretaris Raúl Castro heeft vandaag het woord gevoerd bij de officiële herdenking in Santiago de Cuba van de 65^ste verjaardag van de aanval op de Moncadakazerne in 1953, door Cuba beschouwd als het begin van de Revolutie.

Beeld van Moncadakazerne hedenmorgen

Castro riep op tot meer spaarzaamheid en bekritiseerde het ‘neoliberale offensief’ van de VS in Latijns-Amerika. Hij benadrukte zijn ‘onverbrekelijke solidariteit’ met president Maduro van Venezuela en president Ortega van Nicaragua en drong aan op vrijlating van de voormalige president Lula van Brazilië. Radio en televisie zonden de plechtigheid rechtstreeks uit, die begon om 5 uur in de ochtend. Ruim 10.000 inwoners van Santiago en genodigden waren aanwezig.

Vanochtend in Santiago: Raúl Castro en Díaz Canel.

Linken
* Op de website Cubadebate is onder aan de pagina een link te vinden met de twee uur durende plechtigheid.
* Persbureau AFP: Cuba’s Castro hits out at US sanctions on left-wing LatAm gov’ts, 26 juli 2018

Cuba schrapt ‘communisme’ in wetsontwerp grondwet

In het wetsontwerp voor een nieuwe Cubaanse grondwet wordt niet langer gesproken over ‘communisme’. In de nieuwe tekst wordt alleen gesproken over ‘socialisme’ en wordt de doelstelling ‘vooruitgang in de richting van een communistische samenleving’ uit de huidige grondwet van 1976 geschrapt. Strikt formeel neemt het regime hiermee afscheid van het communisme. Ook wordt in het kader van de gecontroleerde liberalisering van het economisch model de erkenning van privé-eigendom in de nieuwe grondwet opgenomen. Zaterdag, zondag en maandag kwam het Cubaans parlement bijeen om nieuwe ontwerpteksten te bediscussiëren. Uiteindelijk werden alle teksten unaniem goedgekeurd. Later spreekt de Cubaanse bevolking zich uit via een volksraaadpleging.

Miguel Díaz-Canel en Raúl Castro, president en voormalig president van Cuba, afgelopen woensdag in Havana. Op de voorgrond vice-voorzitter van de Ministerraad, Ramiro Valdés.

In de huidige Grondwet van 1976, gebaseerd naar beeld en gelijkenis van het voormalig socialistische blok, wordt in artikel 5 nog als doelstelling ‘de vooruitgang in de richting van een communistische samenleving’ vermeld. Met de huidige grondwetsherziening verdwijnt dat concept. Het is een verandering van grote historische betekenis, die de overheid presenteert als slechts een aanpassing van de taal aan de nieuwe fase van de revolutionaire continuïteit. ‘Het betekent niet dat we afstand doen van onze ideeën, maar eerder dat we in onze visie streven naar een socialistisch, soeverein, onafhankelijk, welvarend en duurzaam land,’ zegt de voorzitter van de Nationale Vergadering, Esteban Lazo, op vrijdag. Ideologisch zal Cuba zich dan losmaken van het communistisch gedachtengoed in de grondwet, maar anderzijds blijft de Cubaanse Communistische Partij het hoogste bestuursorgaan van het land. Volgens de partijkrant Granma bevestigt het ontwerp grondwet ‘het socialistische karakter van de revolutie en de leidende rol van de partij’ en de ‘onherroepelijkheid van het politieke en economische model’.

Homohuwelijk
Het ontwerp van de nieuwe Cubaanse grondwet opent de deur om het homohuwelijk op het eiland te legaliseren. Volgens Homero Acosta, secretaris van de Staatsraad, definieert artikel 68 het huwelijk als een verbond ‘tussen twee personen (…) en zegt niet van welk geslacht’. De huidige grondwet van 1976 erkent alleen een huwelijk tussen man en vrouw. De legalisatie van het homohuwelijk is een steeds dringender eis van de LGBTI-gemeenschap in Cuba. Mariela Castro, dochter van Raúl Castro en directeur van het Centro Nacional de Educación CENESEX, is daarvan de vaandeldrager. Evangelische groepen hebben de afgelopen dagen op het eiland gedemonstreerd tegen de mogelijke legalisatie van het homohuwelijk.

Tijdperk Fidel Castro en Karl Marx is deel van de historie

Markt en kapitaal
In 2011 begon de Cubaanse regering met de actualisering van het economisch model en de afzwakking van de communistische leer. Tijdens het zesde partijcongres werden ook de Richtlijnen van de Economische en Sociale Politiek geformuleerd. In 313 hoofdstukken kreeg de wens van Raúl Castro vorm tot veranderingen die moesten leiden tot dynamisering van de zwakke Cubaanse economie door meer ruimte te bieden aan zelfstandig ondernemerschap en het land open te stellen voor buitenlandse investeringen. Dit Raulisme betekende een verschuiving naar meer pragmatisme ten opzichte van de lijn die Fidel Castro decennialang had opgelegd met een grote terughoudendheid tot de de markt en het vastklampen aan marxistisch-leninistische concepten tot hij zich in 2006 wegens ziekte terugtrok.

Continuiteit
Cuba gaat het post-Castrotijdperk in onder het motto ‘continuïteit’, geleid door president Miguel Díaz-Canel (58 jaar), geboren na de revolutie van 1959 aan wie Raúl Castro (87) in april zijn functie als voorzitter van de Staatsraad overdroeg na hem jarenlang als trouwe opvolger op deze rol te hebben voorbereid. Díaz-Canel stelde een Raad van Ministers samen met veel getrouwen van zijn voorganger. De Nationale Assemblee keurde dit nieuwe kabinet zaterdag jl. goed; 20 van de 34 ministers vervulden deze functie ook al onder Raúl Castro. Deze blijft tot 2021 secretaris-generaal van de Cubaanse Communistische Partij, de hoogste autoriteit op het eiland.

Minister Alejandro Gil

Nieuwe ministers
De belangrijkste nieuwe ontwikkeling rond het kabinet is de benoeming van een andere minister van Financiën, Alejandro Gil, die tot nu toe viceminister was. Sinds Raúl Castro in 2008 het roer overnam, is deze begonnen met een sobere aanpassing van het socialistisch systeem aan de markt en het aantrekken van buitenlandse investeringen. Díaz-Canel zal deze tendensen moeten versnellen en proberen een einde te maken aan de eeuwigdurende tekorten en groeipercentages die bijna nihil zijn. Gil wordt verantwoordelijk voor de gecompliceerde cocktail van enerzijds staatsbemoeiing en anderzijds economische liberalisering. Gil behoort tot de nieuwe generatie van Cubaanse bureaucraten en vervangt Ricardo Cabrisas (81), die een van de vier vicevoorzitters van de Raad van Ministers wordt. Ramiro Valdés (86) is een andere vicevoorzitter die ook tot de historische leiders behoort. Díaz-Canel stond bekend als een technocraat met een open-mind. Sinds twee jaar is zijn benadering rigoureus en conservatief en benadrukt hij dat zijn doelstelling niets anders is dan ‘continuïteit’, vandaag de dag het toverwoord voor de status quo in Cuba.

De voorstellen tot wijziging van de grondwet werden unaniem aangenomen.

Unaniem
In zijn team zullen zwaargewichten zoals de bondskanselier en meesterbrein van de betrekkingen met de Verenigde Staten, Bruno Rodríguez (60), Leopoldo Cintra (77), afkomstig uit de inner circle van Raúl Castro en Minister van de Strijdkrachten, viceadmiraal Julio César Gandarilla (75) verantwoordelijk voor het machtige Ministerie van Binnenlandse Zaken, aan zijn zijde staan. Handel en Buitenlandse Investeringen en Toerisme, twee portefeuilles die van bijzonder belang zijn omdat Cuba dringend kapitaal moet aantrekken, blijven in handen van Rodrigo Malmierca en Manuel Marrero. De gemiddelde leeftijd van dit kabinet is 60 jaar. Het bestaat uit 26 mannen en acht vrouwen.

Bron
* El Pais, 21 juli 2018

Linken
* Persbureau Reuters, 21 juli 2018: Cuba Aims to Build Socialism, Not Communism, in Draft Constitution
* Carmen Sesin, NBC Nieuws, 23 juli 2018: With significant constitutional changes, Cuba’s leaders aim for their system’s survival
* Website 14ymedio: Reform the Essence of the Constitution, Not the Letter. Boris González, lid van de oppositiegroep MUAD, bekritiseert het gebrek aan een publiek debat in Cuba over de hervorming van de grondwet. Het gaat er, aldus González, niet om de letter van de wet te wijzigen maar vooral de essentie van de grondwet te veranderen.

Cuba erkent privébezit in nieuwe grondwet

De Cubaanse regering is van plan privébezit opnieuw te erkennen. Dat is één van de voorgestelde grondwetswijzigingen die zaterdag bekend werden gemaakt, melden Cubaanse staatsmedia. Nadat Fidel Castro in 1959 aan de macht was gekomen in het communistische land werd privébezit zo veel mogelijk beperkt. In de nieuwe grondwet zou ook erkenning van de vrije markt worden opgenomen. Volgens de staatsmedia blijven de Cubaanse planeconomie en staatsondernemingen wel leidend.

Het tweede congres van de PCC in 1980 met de afbeeldingen van Marx, Engels, Lenin, José Martí, Maceo, Gómez, Mella, Camilo Cienfuegos en Che Guevara.

De socialistische republiek wil naast de president ook een premier gaan aanstellen. Zo wil het land de functies van staatshoofd en regeringsleider scheiden. De grondwetswijziging houdt de politieke macht van de communistische partij wel intact.

Entrepreneurs en investeerders
Hoewel de regering grip houdt op de economie van Cuba erkent de nieuwe grondwet wel een vorm van vrije markt en privébezit voor de bevolking. Hoe dit precies is vastgelegd is nog niet duidelijk, maar persbureau Reuters schrijft ‘juridische bescherming voor Cuba’s prille entrepreneurs en buitenlandse investeerders’ te verwachten. Ook is Cuba een wijziging in het juridisch stelsel van plan, dat uitgaat van de onschuld totdat het tegendeel is bewezen. Verder wordt waarschijnlijk een verbod op discriminatie op basis van geslacht, etniciteit en beperkingen in de nieuwe wet opgenomen. LHBTI-activisten hopen dat daarmee ook het homohuwelijk wordt gelegaliseerd.

Referendum
Voor de grondwetswijziging in werking treedt moet de bevolking deze nog goedkeuren in een referendum. Aan het hoofd van de commissie voor de grondwetswijziging staat Raúl Castro (87), oud-president en de broer van oud-president Fidel Castro.

Bronnen
* NOS, NRC, 15 juli 2018

Link
* Website Cubadebate met de hoofdzaken van de nieuwe grondwet in het Spaans, 14 juli 2018

Centraal Comité: Veel praten zonder iets te zeggen

‘Er is veel journalistieke behendigheid nodig om een bepaald thema aan de orde te stellen maar er toch geen informatie over te geven. Ik moest daar vandaag aan denken, toen ik in de nationale media de ‘berichtgeving’ las en zag over de Voltallige Zitting van het VIIe Centraal Comité en het voorontwerp voor een grondwetswijziging. Aldus de conclusie van Fernando Ravsberg op zijn website Cartas desde Cuba.’

Beeld van de zitting van het Centraal Comité, geleid door Raúl Castro.

‘Over de toekomst van de natie wordt ons meegedeeld dat we al over een voorontwerp beschikken, dat we socialisten zullen blijven en … verder niets. Geen woord over de voorgestelde wijzigingen, laat staan over de thema’s die in de Commissie voor een grondwetswijziging aan de orde zijn gesteld. Het is de oude strategie van de makers van het communicatiebeleid in Cuba om alle ruimte te geven aan speculatie, geruchten, tegen de regering gerichte campagnes en onzekerheid onder de Cubanen, die hopen op veranderingen die oplossingen zullen bieden.

Campagne
In juni werd bekend dat Fernando Ravsberg zijn accreditatie als buitenlands journalist werkzaam in Cuba, dreigt te verliezen. Ravsberg is geboren in Uruguay en al bijna 30 jaar werkzaam in Havana. Hij is ook hoofdredacteur van de website Cartas desde Cuba, waarin hij de traagheid van de veranderingen, de bureaucratie, perscensuur en corruptie bekritiseert. Recent eiste hij een onafhankelijk onderzoek naar de vliegramp bij Havana die aan 112 personen het leven kostte. Ravsberg sympathiseert met de Cubaanse revolutie. In een reactie op zijn website Cartas desde Cuba, laat bezoeker Carlos weten dat Ravsberg met dit laatste commentaar (‘dat waar is’) de ‘Verdedigers van het Geloof’ een argument in handen geeft om ‘het bevel het land te verlaten te ondertekenen, wat ik zelf niet zou willen.’

Bron
* Fernando Ravsberg, website Cartas desde Cuba, 4 juli 2018

Link
* Cubadebate (Spaanstalig) met 10 vragen en antwoorden over de grondwetswijzging.

Mercedes López Acea naar partijsecretariaat

Lázara Mercedes López Acea, tot nu toe eerste secretaris van de Communistische Partij van Cuba (PCC) in Havana, is belast met het secretariaat van het Centraal Comité, meldt de officiële pers van het eiland. Lázara Mercedes López Acea heeft negen jaar leiding gegeven aan de partijorganisatie in de hoofdstad. Tweede partijsecretaris José Ramón Machado Ventura, omschreef haar arbeid als ‘voortreffelijk’.

Mercedes López Acea tijdens de viering van de Eerste Mei 2018

López Acea, 54, een bosbouwwerktuigkundige, zal volgens de officiële mededeling belast blijven met ‘het ondersteunen van de fundamentele taken voor de ontwikkeling van de hoofdstad’. López Acea was vanaf 2013 vicevoorzitter van de Staatsraad tot april van dit jaar toen Miguel Diaz-Canel het voorzitterschap van de Staatsraad en de Raad van Ministers overnam van Raúl Castro. Zij trad toen terug en krijgt nu een taak dichtbij generaal Raúl Castro, die in ieder geval tot 2021, wanneer het 8e partijcongres plaatsvindt, eerste partijsecretaris blijft.

Aan het hoofd van de PCC in Havana is Luis Antonio Torres Iríbar (53) benoemd; hij was de laatste 5 jaar partijsecretaris in Holguin.

Bron
* Diario de Cuba, 26 juni 2018

Cuba wijzigt grondwet

Toen in 1976 de Cubaanse Grondwet werd goedgekeurd, was de Sovjet-Unie nog het vlaggenschip van het wereldcommunisme. Cubanen konden geen eigen zaak beginnen, hun huizen niet verhuren aan buitenlanders en geen werknemers in dienst nemen. Homoseksuelen verstopten zich. De Grondwet van 1976 wilde de solidariteit tussen de socialistische landen bevorderen en veroordeelde het imperialisme uitdrukkelijk. In de afgelopen tien jaar is in weerwil van deze Grondwet een ander land ontstaan: de deuren werd opengezet voor beginnend particulier initiatief, er ontstond een onroerend goedmarkt, terwijl duizenden mensen trots zijn op hun dubbele staatsburgerschap – dat de Grondwet verbiedt – en de positie van de homoseksuele gemeenschap is volop in beweging.

Raúl Castro als afgevaardigde

In 1992 en 2000 vonden al herzieningen van de Grondwet plaats. Volgens Julio Antonio Fernández Estrada is de huidge Grondwet historisch. ‘Het is de enige op het Westelijk Halfrond, die nog is overgebleven uit het tijdperk van het ‘reëel bestaand socialisme’. Hij is jurist en hoogleraar aan de Universiteit van Havana. ‘De wet is 40 jaar oud….en spreekt nog over zaken die niet meer bestaan op deze wereld, zoals de vorming van de burger in de geest van het communisme.’ Fernández Estrada zou willen dat de huidige hervorming ook nieuwe mechanismes invoert zoals de vorming van een Constitutioneel Hof waar de burger terecht kan om wetten en regelgeving van de overheid te toetsen aan de Grondwet. Hij zou ook nieuwe wetten willen over godsdienstvrijheid en het recht op informatie en pers. ‘Het zou een belangrijk politiek debat kunnen worden met grote gevolgen voor de samenleving. Het gaat om de vraag: In wat voor soort samenleving wil je leven?’

Raúl Castro betreedt (2 mei 2018) het parlement

Actualisering
De debatten in de Nationale Assemblee gingen afgelopen weekend veel minder ver dan Fernández zou willen, toen de Cubaanse regering en de afgevaardigden van de Nationale Assemblee zich bogen over wijziging en actualisering van de Grondwet. Zaterdag kwam het zogenaamde parlement bijeen om een begin te maken met de discussie over de hervorming van de Grondwet. Toen werd ook een commissie gevormd bestaande uit 34 parlementariers, ‘belast met de opstelling en indiening van de ontwerpgrondwet van de Republiek,’ en geleid door Raúl Castro zelf. De vergadering ging unaniem akkoord met de oprichting van deze commissie, geleid door de leider van de  Cubaanse Communistische Partij.

Bijzondere zitting
De Caribische staat Cuba zal zijn meer dan 40 jaar oude communistische grondwet hervormen. Raúl Castro (86) gaf in april de fakkel door aan opvolger Miguel Diaz-Canel (58) na twaalf jaar aan de macht te zijn geweest. De oud-president is al lang voorstander van een grondwetshervorming. De huidige tekst kwam tot stand in 1976, midden in de Koude Oorlog, onder impuls van de twee jaar geleden overleden revolutionaire leider Fidel Castro.

Markteconomische hervormingen
Verwacht wordt dat de nieuwe grondwet enkele markteconomische hervormingen van de voorbije jaren grondwettelijk zal verankeren, zoals de erkenning van privé-eigendom. Mogelijk komt er ook een beperking van de ambtstermijn van de hoogste gezagsdragers. Ook wordt gestreefd naar meer ruimte voor personen met een dubbelde nationaliteit. De huidige Grondwet erkent slechts de Cubaanse, maar veel burgers beschikken ook over een Spaanse of Amerikaanse nationaliteit. De afgelopen weken heeft de afgevaardigde Mariela Castro, dochter van Raúl Castro en directeur van het Centro de Educación Sexual (CENESEX), gezegd de huwelijkswetgeving te willen herzien door de invoering van het homohuwelijk. In de huidige Grondwet worden slechts huwelijkse verbintenissen erkend tussen man en vrouw. Verdergaande politieke hervormingen worden niet verwacht. Onder leiding van Raúl Castro evolueerde het economische model van Cuba voorzichtig en zocht het land toenadering tot de voormalige aartsvijand, de VS. Maar Castro sloot altijd een hervorming van het een partijsysteem uit. Ook zal de rol van landbouwcoöperaties worden benadrukt omdat deze voorzien in 92% van het voedsel dat Cuba produceert. Over deze en andere zaken zijn afgelopen weekend geen definitieve besluiten genomen. Ze maken deel uit van het debat over de grondwetsherziening waar de nieuwbenoemde commissie leiding aan moet geven.

Oppositie
’Cuba moet zijn grondwet veranderen omdat onze samenleving de afgelopen jaren radicaal is veranderd, omdat die samenleving transnationaal is geworden, omdat eigendomsvormen gediversifieerd zijn, omdat er nieuwe sociale actoren zijn geboren’, zegt politicoloog Lenier González, een van de leiders van de gematigde opposiegroepering Cuba Posible. Dit standpunt wordt gedeeld door Cuba-deskundigen die in het buitenland wonen. ‘De nieuwe grondwet zou die verandering op de een of andere manier moeten weerspiegelen’, zegt de Cubaanse historicus Rafael Rojas, die in Mexico woont. Maar radicale veranderingen bleven buiten de discussie. Raúl Castro was duidelijk en Díaz-Canel ratificeerde zaterdag jl. dat de hervorming van de Grondwet van 1976 geen verandering van het politiek systeem inhoudt, dat het ‘onherroepelijke’ karakter van het socialisme in Cuba en de controle van de Cubaanse Communistische Partij over de andere staatsinstellingen gehandhaafd blijft. Zijn aanwezigheid en die van Machado Ventura in de grondwetscommissie staan daar borg voor.

Bronnen
* Associated Press en Reuters, 29 mei 2018
Link
* Havana Times, 4 juni 2018: Will there be Significant Constitutional Reform in Cuba?

 

Alle tendensen zijn in Staatsraad present

De wisseling van de generaties, waar Raúl Castro de afgelopen jaren zo graag naar verwees, wordt vooral gesymboliseerd door zijn 57-jarige opvolger Miguel Díaz-Canel als voorzitter van de Staatsraad. De Staatsraad zelf werd slechts gedeeltelijk verjongd met 13 dertien nieuwe gezichten en 18 vertegenwoordigers die bleven. 77,8 procent van de leden van de Staatsraad zijn geboren na de overwinning van de Revolutie in 1959. Soledad Álvarez, medewerker van het Spaanse persbureau EFE, analyseerde de overige resultaten.

Díaz-Canel en Raúl Castro

Het hoogste regeringsorgaan in Cuba is iets jonger dan in zijn vorige samenstelling; de gemiddelde leeftijd van de kandidaten is 54 jaar, drie jaar jonger dan die van 2013. Maar naast deze cijfers valt ook op hoe enkele ‘historische leiders’ en vertegenwoordigers van de zogenaamde ‘oude garde’ het hebben overleefd ondanks het feit dat generaal Castro zijn belofte is nagekomen om zich terug te trekken en zijn broeder in de strijd José Ramón Machado Ventura ook de Staatsraad verlaat. Maar noch Castro, noch Machado zullen volledig verdwijnen; beide blijven tot 2021 de Eerste en Tweede secretaris van de Cubaanse Communistische Partij. Dit doet vermoeden dat de eerste fase van het post-Castrisme zal worden geleid met Díaz-Canel aan het hoofd van de regering, maar onder supervisie van de enige in Cuba toegestane partij die, zoals vastgelegd in de Cubaanse grondwet de ‘superieure leidende kracht van de samenleving en de staat’ is.

Verschillende tendensen
Hoewel Cuba een éénpartijstaat is, is de macht niet absoluut monolithisch en zijn er verschillende tendensen, ook in de Staatsraad. De oude garde, de strijdkrachten, de nieuwe leiders opgekomen in de periode van het raulisme, de jeugd, het vakbondswerk, de cultuur, de gezondheidszorg, het onderwijs en zelfs de wetenschap en de sport zijn er aanwezig. Een andere veteraan, de minister van de Strijdkrachten en generaal van het legerkorps, Leopoldo Cintra Frías (76), behoudt zijn zetel in de Staatsraad als vertegenwoordiger van een van de invloedrijkste machtsgroepen in een land waar het leger belangrijke sectoren van de economie controleert.

Recente gezichten
Daarnaast zijn er recentere gezichten die de afgelopen jaren aan politiek gewicht hebben gewonnen, zoals de Minister van Buitenlandse Zaken, Bruno Rodriguez, een trouwe leerling van Raúl Castro; de Minister van Volksgezondheid, Roberto Morales, die tot een van de vicevoorzitters van de Staatsraad is gekozen; Ulises Guilarte, de belangrijkste vakbondsleider van het land, of Suselys Morfa, leider van de Cubaanse communistische jeugdbeweging. Marino Murillo de ‘tsaar’ van de economische hervormingen en een veel belovende raulist, werd niet bevorderd. De nummer twee van het land, eerste vicevoorzitter van de Staatsraad, is de vrij onbekende Salvador Valdés. Hij behoort niet tot de ‘historische leiders’, maar kan wel worden beschouwd als een trouwe leider van de oude garde. Hij heeft een grijs profiel hoewel hij onder Fidel Castro tot 1999 Minister van Arbeid was en daarna secretaris van de staatsvakbeweging Cubaanse Arbeiderscentrale (CTC).

Bron
* Soledad Álvarez, persbureau EFE- DocAnálisis, 19 april 2018
Linken
* Partijkrant Granma met de namen van de 31 leden van de nieuwgekozen Staatsraaad /Miembros del Consejo de Estado electos en la IX Legislatura de la Asamblea Nacional del Poder Popular, 20 april 2018.
* De website 14ymedio publiceerde een video-reactie (3 minuten) van haar directeur Yoani Sánchez over de verkiezing van Díaz-Canel.