Ook bij de proef met mobiel internet die ETECSA afgelopen weekend deed, duikt de alomtegenwoordige zwarte markt in Cuba op. Hoewel de MB’s niet overdraagbaar waren van de ene naar de andere telefoon. Maar daar vond men wel een oplossing voor. ‘Ik ben 78 jaar oud en ik ken niemand op het internet. Waarom zou ik in MB’s geïnteresseerd zijn’, verduidelijkt Prudencio, de broer van Victoria, die een buurman zijn SIM-kaart leende om zijn 100 MB te consumeren in ruil voor ‘twee pakjes sigaretten en een broodje ‘. Het is net als met de boodschappen doen in de bodega (winkel voor de gerantsoeneerde artikelen, redactie) ‘als mensen de producten van de libreta of bonnenboekje die ze zelf niet opeten, doorverkopen,’ aldus Prudencio.
De stroom van kritiek is van dien aard geweest dat de officiële website Cubadebate alle gebruikers aanbeviel om niet te wanhopen, aangezien het experiment drie dagen lang zou duren. Maar deze tip werd belachelijk gemaakt en vergeleken met de zogeheten pollo por pescado-aanpak (kip voor vis) van de autoriteiten. Wanneer er geen vis beschikbaar is van de libreta wordt ter vervanging kip aangeboden.
Uploaden
Katia en Norberto, een echtpaar met twee kinderen in Villa Clara, haalden het maximale uit de proef. ‘Wij zijn de hele ochtend wakker gebleven en aangezien er vier mobiele telefoons in huis zijn, twee van ons en twee van mijn schoonfamilie, hadden we 400 MB te besteden,’ legt de vrouw uit. Voor jongeren maakt de toegang tot het web vanaf een mobiele telefoon een groot verschil. ‘Als de service uiteindelijk goed werkt, zal het ons leven veranderen, want nu moeten we naar een Wifi-zone gaan om contact te leggen,’ zegt Norberto. Op de binnenplaats van het huis hebben ze een kleine pottenbakkerswerkplaats, het familiebedrijf dat hen al tientallen jaren in leven houdt. ‘We kunnen nu video’s op het net zetten waarop we de artikelen die we verkopen in beeld kunnen brengen,’ zegt Katia. Tot nu toe, zeggen beiden, was het publiceren van audiovisueel materiaal op het web ‘bijna onmogelijk. We hebben geprobeerd om een video van 10 seconden van een haan bij zonsopgang op Facebook te zetten, maar dat lukte ons niet,’ luidt de klacht die door verschillende internetgebruikers herhaald wordt.

Kritiek van bezoekers op de website van ETECSA. ‘Wat een rotzooi; vanwege zo’ n testje kunnen we niet meer goed communiceren.’
Vampiers
Voor de nachtbrakers is het navigeren bij zonsopgang echter een vorm van vermaak. ‘Dit is internet voor vampiers. Zodra de zon opkomt wordt het internet van steen en werkt niet meer,’ grapt Iskander, een jonge bewoner van Havana, die zich toelegt op het programmeren van mobiele toepassingen en liever na 22.00 uur werkt. ‘Om ongeveer twee uur ’s morgens werd het goed en ik kon zelfs een app downloaden om uit te proberen,’ zegt hij. Afgelopen zaterdag, rond vier uur ’s ochtends, downloadde Iskander een gecodeerde chatapplicatie uit de Google Play Store. ‘Mensen hebben geen idee hoe kwetsbaar hun privé-informatie is als ze vanaf hun mobiele telefoon het internet opgaan,’ waarschuwt hij. De computerdeskundige raadt aan ‘zich voor te bereiden op wat komen gaat, want zelfs als de snelheid traag is en onderbroken wordt, kan de privacy bedreigd worden’. Hoewel ETECSA niet heeft uitgelegd waarom de dienst zo slecht werkte tijdens de drie testen, zegt Iskander dat ‘het duidelijk een probleem met de infrastructuur van ETECSA is’. Het bedrijf brengt dure tarieven in rekening voor gesprekken en sms-berichten en daar is veel kritiek op. ‘Ondanks al dat geld dat ze elke dag binnenkrijgen, hebben ze niet genoeg geïnvesteerd en zijn ze nu niet in staat om een verbinding aan te bieden die voldoet aan de internationale normen.’ De computerspecialist sluit niet uit dat ‘de bewakings- en controlemaatregelen van het netwerk door het regime ook de traagheid ervan verklaren.’
Controle
Anderen hopen juist met internet op hun mobiel de controle te omzeilen. Mariuska gebruikt al 2 jaar een Tinderaccount om contact te leggen met toeristen die naar Cuba komen en gezelschap willen. ‘Ik kan dat nu alleen doen bij de Wifipunten aan de Rampa of die dicht bij de hotels van Vedado liggen. Als ik internet op mijn telefoon heb kan ik de hele tijd en op elke plek klanten zoeken.’ Zij gelooft dat de toegang tot het mobiele internet een ramp voor de pooiers zal zijn ‘omdat het veel vrouwen in staat stelt als zelfstandige te opereren.’
Mogelijkheden
Maar de toegang tot internet is maar een deel van het probleem van de connectiviteit in Cuba. ‘Stel dat ETECSA er uiteindelijk in slaaagt een stabiele en kwaliteitsvolle service op de markt te brengen,’ zegt Leoni Cuadras die de economische aspecten van de nieuwe technologie bestudeert: ‘De mogelijkheden die we als internetgebruikers in Cuba hebben, zijn zeer beperkt. Online betalen, aankopen doen of genieten van een dienst als Netflix is onmogelijk omdat we geen creditkaarten hebben waarmee we deze diensten on line kunnen betalen’, zegt hij. Leoni wilde zelf afgelopen zaterdag of zondag geen tijd meer verliezen. ‘Ik heb een vriend in Spanje gevraagd om een creditkaart voor mij te betalen. Bij een volgende test van ETECSA ben ik dan beter voorbereid’.
Bron
* Zunilda Mata, website 14ymedio, 10 september 2018