Einde bliksemcarrière van Alejandro Castro Espín?

Volgens The New Yorker wordt de politieke positie van de zoon van Raúl Castro,  Alejandro Castro Espín, bedreigd door zijn mogelijke rol bij de akoestische aanvallen, die bij Amerikaanse en  Canadese diplomaten in Havana gezondheidsprobleem veroorzaakten. Alejandro was chef van de Commissie voor Defensie en Nationale Veiligheid. Die afdeling bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken werd in maart ontmanteld.

Alejandro Castro Espìn

Volgens de reportage in The New Yorker The Mystery of the Havana Syndrome waren er toen al geruchten over een gedwongen terugtreding van Castro Espín. Hij werd eerder aangeduid als een mogelijke opvolger van zijn vader. In januari 2018 bleek dat hij niet op de kandidatenlijst van de Nationale Assemblee stond, een voorwaarde om president te worden. In april werd zijn vader opgevolgd door Miguel Díaz-Canel als president van het land. Amerikaanse ambtenaren die hem leerden kennen vanwege zijn rol bij de totstandkoming van de diplomatiek betrekkingen tussen de VS en Cuba, deelden The New Yorker mee dat hij niet langer reageerde op hun mailtjes. Zij meldden ook dat Castro Espín in ‘isolement verkeert en nog zelden in het openbaar verschijnt’. Hij zou een soort huisarrest hebben gekregen, een zogeheten plan de piyama. Deze term wordt in Cuba gebruikt wanneer een politicus in ongenade is gevallen, niet langer nuttig is voor het  regime of een te grote populariteit dreigt te verwerven.

Akoestische aanval
Een bron bij het Ministerie laat weten ‘dat hij met ons werkte en het zou verschrikkelijk zijn als hij gestopt zou zijn vanwege de verandering van het beleid van de VS’. Een voormalige bekende van Fidel Castro suggereert aan The New Yorker een ernstiger reden: ‘Alexander zou ontslagen kunnen zijn omdat hij verantwoordelijk was voor de akoestische aanvallen op personeel van de Amerikaanse en Canadese ambassade in Havana. Hij zou daar op eigen initiatief opdracht toe hebben gegeven, zonder medeweten van zijn vader. Het is de enig mogelijke verklaring voor Raúl’s besluit om hem te straffen,’ zegt de bron.

President Obama verlaat het Paleis van de Revolutie; achter hem met rode das: Alejandro Espín.

Prominent
Met de mogelijke verdwijning van Castro Espín uit de kring van Cubaanse machtigen, verdwijnt een speler die een doorslaggevende rol heeft gespeeld bij enkele fundamentele kwesties op de internationale agenda van Raúl Castro. Toen Raúl Castro in april 2015 een ontmoeting had met de Amerikaanse president Barack Obama tijdens een historische bijeenkomst in Panama, maakte Castro Espín deel uit van de kleine groep die in de ruimte bleef waar de twee met elkaar spraken. Hij speelde een onzichtbare hofdrol tijdens de 18-maanden durende geheime onderhandelingen tussen beide landen en de aankondiging van de détente op 17 december 2014, toen zijn vader en Obama het begin van de dooi aankondigden. Onderdeel van de onderhandelingen was de vrijlating van de zogeheten Cuban Five, de Cubaanse spionnen die in de VS gevangen zaten. Hij was ook de eerste die in militair uniform, drie van deze spionnen veroordeeld tot lange gevangenisstraffen in de Verenigde Staten, bij terugkeer in Havana op het vliegveld begroette. Toen Raúl Castro paus Franciscus ontmoette in het Vaticaan, stond zijn zoon dicht bij hen.

Alejandro signeert een van zijn boeken.

Rusland
Daarnaast had Alejandro in 2017 een ontmoeting met de secretaris van de Russische Veiligheidsraad, Nikolai Pátrushev, om de samenwerking op het gebied van computer-beveiliging te bespreken. In 2014 heeft Castro Espín in Moskou een ‘memorandum van samenwerking’ voor de twee inlichtingendiensten van Rusland en Cuba ondertekend.

Bron
* Diario de Cuba, 12 november 2018

Link
* Adam Entous, The New Yorker, 9 november 2018: Exploding mojito’s, the first sonic attacks targeting diplomats in Cuba may have taken place thirty years ago.

Het netwerk dat de Castro’s weefden (deel 2)

Het schaakbord is sinds 2006 steeds aan veranderingen onderhevig, het jaar waarin Fidel Castro aftrad vanwege ziekte en Raúl Castro tot 2008 tijdelijk de macht overnam. De laatste introduceerde economische veranderingen gebaseerd op zijn ervaringen met ondernemerschap van het leger. Dat voegde nieuwe elementen toe aan de machtscirkels aan de top, maar er kwamen ook oude gezichten voor terug. Raúl Castro had sinds de affaire Ochoa zijn invloed al uitgebreid van het leger naar het Ministerie van Binnenlandse Zaken. De zuiveringen daar hadden geleid tot lege plaatsen die Raúl Castro opvulde met hoge legerfunctionarissen. Dat bood hem de kans om tussen 2006 en 2008 praktische het apparaat van steun aan zijn broer te vernietigen. Niet alleen verdween de zogeheten Grupo de Apoyo del Comandante en Jefe / Steungroep ter Ondersteuning van de Opperbevelhebber. Maar ook José Luis Rodríguez García, Minister van Economische Zaken en Planning, verdween van het toneel en werd vervangen door Marino Murillo Jorge, de zogenaamde Tsaar van de hervormingen, voorheen minister van Economie en Binnenlandse Handel.

Otto Rivero

Maar er verdwijnen ook andere spelers zoals Otto Rivero, voorman van de massale mobilisatiecampagne Batalla de Ideas / Ideeenstrijd. Rivero kon daarbij rekenen op volledige steun van Fidel Castro die alle middelen vrijmaakte voor deze campagne. Rivero werd echter beschuldigd van ‘gebrek aan loyaliteit’ en verdween van het politiek toneel, slachtoffer van de machtstrijd in het regeringsapparaat en de Cubaanse Communistische Partij , die daarmee aan het licht kwam.

Alejandro Castro Espín begroet president Obama tijdens zijn bezoek aan Cuba in maart 2016

Economische veranderingen
Van de veranderingen die door Raúl Castro zijn doorgevoerd, waren velen gericht op de ontwikkeling van een ander economisch model. Het stond diametraal tegenover het economisch model van zijn broer en sloot aan bij economische experimenten van de strijdkrachten, gecentreerd in de GAESA-groep onder leiding van Alejandro Castro Espín die tevoren chef was van Departement 50 van het Ministerie van Binnenlandse Zaken (MININT), belast met corruptiezaken en economische delicten. Het was zowel een strategische als riskante positie die hem in de gelegenheid stelde alle vertrouwelijke dossiers over de belangrijke spelers in politiek en economie in Cuba te kunnen raadplegen.

Echte macht
Tegen deze achtergrond kunnen we ook de benoeming tot Minister van Defensie van divisiegeneraal Julio Casas Regueiro zien. Die ging gepaard met een verdere onderwerping van staatsinstellingen en een hoofdrol voor het huidige Departement van Defensie en Nationale Veiligheid met een vertegenwoordiger in elk ministerie die boven de minister staat. Dat is een controlestructuur die niet bestond tijdens de regering van Fidel Castro en die vanaf 2011 steeds zichtbaarder wordt als de eerste stappen naar normalisatie van de betrekkingen met de Verenigde Staten gezet worden. Bedenk dat Alejandro Castro Espín in november 2012 in een interview in Rusia Today al de vrijheid neemt te spreken over de mogelijkheid van een dialoog met de Verenigde Staten. In zijn eigen woorden, een dialoog ‘die er zal komen’. Het is ook een interview waarin hij, met verwijzing naar de Verenigde Staten,  een machtsschema lijkt te beschrijven dat zich al in Cuba aan het vormen was: ‘Besluiten komen van ver, van de mensen die uiteindelijk de echte macht in de VS bezitten. Dat wil zeggen, de politieke klasse en de klasse van de ondernemers zijn degenen die werkelijk de capaciteit tot beslissen hebben, uitgaande van hun economische macht,’ zegt Castro Espín.

Bron
* Publicatie van onderzoeksjournalist Ulises Fernández. Op de website Cubanet, 2 januari 2018

Link
* Zie ook op deze Cubaweblog, 6 maart 2017: Hoe Fidel’s kroonprins Otto Rivero in ongenade viel, 6 maart 2017

Het netwerk dat de Castro’s weefden (deel 1)

Zowel binnen als buiten Cuba is de rol van de hoofdrolspelers in het politiek krachtenveld vaak een raadsel ondanks het feit dat de grondwet deze helder heeft geformuleerd. Er is dikwijls sprake van invloedssferen waar bepaalde personen een machtige rol spelen die vanwege het gebrek aan transparantie onzichtbaar blijven. Wat blijft zijn de geruchten, roddel en achterklap over de aanwezigheid van een significant aantal leden uit de familiekring van Raúl Castro in de belangrijkste ondernemingen, overheidsinstellingen en  organismen van het centraal bestuur van de Staat, zonder dat er sprake is van controleerbare feiten. 

De journalist Ulises Fernández (Cubanet) probeerde de kluwen van dit netwerk te ontrafelen. Hij legt daarbij het accent op de rol van Raúl Castro die aanstaande donderdag 19 april terugtreedt als president.

 Raúl Castro (links) en de commandanten Ramiro Valdés (midden) en Guillermo García (rechts). Achterste rij van rechts naar links: Raúl Guillermo Rodríguez Castro (kleinzoon van Raúl Castro) en Alejandro Castro Espín (zoon van Raúl Castro).
Raúl Guillermo Rodríguez Castro is de zoon van Raúl’s dochter Deborah Castro Espín en Luis Alberto Rodríguez. Het stel is inmiddels gescheiden.

Raúl Castro was weliswaar de spil waar alles omdraaide en om wie de andere politieke spelers in meerdere of mindere mate invloed hadden op de macht, de besluitvorming en uitvoering. Maar misschien is de machtsverdeling wel veel gecompliceerder. Ondanks de gebrekkige informatie van de kant van de instellingen in Cuba bestaat er een pyramide van de macht met aan de top de huidige president Raúl Castro als het Cubaanse oppergezag. Onder aan de pyramide zien we de mensen die geen mogelijkheid hebben deze structuur te doorbreken, dat wil zeggen de Cubanen aan de basis die niet zijn georganiseerd.

Ware en informele hiërarchie
Wanneer het gaat om politieke spelers onderscheiden wij personen die een rol spelen in de officiële media en zij die daar buiten vallen. Een goed voorbeeld is de wijze waarop de staatsmedia tot nu toe berichtten over Alejandro Espín Castro, zoon van Raúl Castro. Hij is de laatste jaren gestegen op de pyramide van de macht en bevindt zich nu in het centrum ervan. Tot 2005 werd hij nauwelijks in de officiële media  genoemd behalve op de website Cubadebate waar hij analyses en commentaren publiceerde. Hij werd dan omschreven als ‘professor in de Politieke Wetenschappen en sociaal onderzoeker’ en ook wel als ‘ingenieur’ of  ‘docent in Internationale Betrekkingen en onderzoeker van thema’s betreffende Nationale Verdediging en Veiligheid’.

Kolonel Alejandro Castro Espín, zoon van Raúl Castro

Na 2015 verandert dat en wordt hij op officiële blogs en websites van de regering zoals Cuba Información.tv, gepresenteerd als ‘zoon van Raúl Castro en Vilma Espín’ en wordt gezegd dat hij op regeringsniveau meewerkt aan de complexe missie van de verdere ontwikkeling van ‘de Cubaanse Revolutie te midden van een scherpe internationale crisis’. Op 11 april 2015 wordt in een officiële mededeling van het Ministerie van Binnenlandse Zaken (MINREX) gemeld dat Alejandro Castro Espín kanselier Bruno Rodríguez Parrilla vergezelde bij de VIIe Top van de Amerika’s als ‘lid van de Commissie van Nationale Verdediging en Veiligheid’. Slechts zes maanden later noemt dit ministerie hem voor de eerste keer ‘adviseur voor Nationale Veiligheidszaken’. Dat gebeurde op 29 september 2015 in een persbericht over de ontmoeting van Barack Obama en Raúl Castro in New York.  Sommigen waren verrast door de verschijning van Alejandro Castro bij de gesprekken tussen de regeringen van Cuba en de VS. Vanwege zijn abrupte verschijning op het wereldtoneel maar ook vanwege het effect op de Cubaanse Minister van Buitenlandse Zaken, Bruno Rodriguez die blijkbaar een ‘adviseur’ nodig had op het gebied van nationale veiligheid. Maar de toevoeging van een adviseur uit het leger uit de kring van Raúl Castro is in de Cubaanse top geen uitzondering. Bronnen bij Buitenlandse Zaken zeggen dat dit adviseurschap aanvankelijk was toebedacht aan de pas overleden generaal Guillermo Rodríguez del Pozo, verwant met Raúl Castro want hij was de vader van Luis Alberto Rodríguez López-Callejas en daardoor grootvader van vaderskant van Raúl Guillermo Rodríguez Castro. Deze laatste is de man die voortdurend aan Raúl’s zijde opduikt en benoemd werd tot chef van de Dirección General de Seguridad, de persoonlijke veiligheidsdienst van de huidige president.

Bruno Rodríguez bij de Verenigde Naties

Tot de grond afbreken
Een van de eerste besluiten die Raúl Castro nam, toen hij officieel zijn zieke broer verving, was de ontmanteling van de machtsstructuren die hij erfde. In maart 2009 ontzet Raúl Castro alle potentiële opvolgers – vaak ook door Fidel geschoold en getraind – uit de macht, onder wie vicepresident Carlos Lage Dávila, maar ook kanselier Felipe Pérez Roque die onmiddellijk wordt vervangen door Bruno Rodríguez Parrilla, afkomstig uit een familie die vanaf het begin van de revolutie dichtbij de Castro’s stond. De huidige Cubaanse kanselier is een zoon van José María Rodríguez (die diverse functies had o.a. als directeur van het Bureau van Industrieel Eigendom), neef van Carlos Rafael Rodriguez (vicepresident van de Staatsraad en Raad van Ministers tot 1977) en neef van Dania Rodriguez Garcia- Buchaca, echtgenote van de overleden generaal  Julio Casas Regueiro, die door Raúl Castro als zijn opvolger werd aangewezen bij het Ministerie van de Revolutionaire Strijdkrachten (FAR). De rol van Casas Regueiro als voornaamste architect van de Ondernemersgroep van de Strijdkrachten / Grupo Empresarial de las FAR, GAESA was fundamenteel. Hij was vanaf 1981 de mentor voor economische zaken van generaal Luis Alberto Rodriguez Lopez-Callejas, toen nog schoonzoon van Raúl, en nu hoofd van GAESA en leider van het Vijfde Departement van de FAR (Economisch) en lid van  het Centraal Comité van de Cubaanse Communistische Partij (PCC). Luis Alberto was getrouwd met de dochter van Raúl Castro, Deborah.

Luis Alberto Rodriguez Lopez Callejas

Complex
Dit schema wordt nog complexer als er lijnen worden getrokken tussen deze meer zichtbare personen en de anderen die hun werk praktisch op de achtergrond uitvoeren, zoals in het geval van Guillermo Rodriguez Lopez-Callejas, broer van Luis Alberto, directeur van een groot aantal off-shore bedrijven, waarvan er enkele betrokken zijn bij de onthullingen van de Panama Papers.  Deze bedrijven zijn ook betrokken bij de overhevelen van vooral brandstof van het Venezolaanse staatsoliebedrijf PDVSA tussen Venezuela en Cuba.

Bron
* Publikatie van onderzoeksjournalist Ulises Fernández op de website Cubanet, 2 januari 2018

Castro’s zoon Alejandro zal geen president worden

Met de publikatie woensdag in de partijkrant Granma van de lijst met kandidaten voor de Nationale Vergadering is een ding duidelijk; de naam van de zoon van de huidige president Raúl Castro, Alejandro Castro Espín, staat er niet en dat betekent dat hij niet via legale weg tot president van de Republiek kan worden verkozen.

Kolonel Alejandro Castro Espín, enig zoon van Raúl Castro, en feitelijk de sterke man op het Cubaans Ministerie van Binnenlandse Zaken.

Castro Espín (52) werd door sommige Cubakenners en leden van de oppositie wel genoemd als opvolger van zijn vader Raúl Castro. Deze zal op 19 april zijn functie als president van de Staatsraad neerleggen. Hij blijft voorzitter van de Cubaanse Communistische Partij PCC. De lijst die in Granma werd gepubliceerd zal op 11 maart aanstaande in stemming worden gebracht; er kunnen echter geen namen aan worden toegevoegd of worden geschrapt. Volgens de Cubaanse kieswet (artikel 10) is een verkiezing als lid van de Staatraad (en dus ook president) enkel mogelijk wanneer de kandidaat eerder is verkozen als lid van de Nationale Vergadering van de Poder Popular.

Diaz Canel (met blauwe helm) is de meest waarschijnlijke opvolger van Raúl Castro als president.

Macht
Castro Espín zal desondanks als hooggeplaatste kolonel in het Ministerie van Binnenlandse Zaken over veel macht beschikken. De enige zoon van Raúl Castro wordt gezien als een vertegenwoordiger van de harde lijn, die het beleid van zijn vader zou willen continueren. Volgens sommige waarnemers zou de huidige Eerste Vicepresident Díaz Canel een soort ‘marionetpresident’ worden in handen van Castro Espin omdat Canel de belangen van de familieclan niet bedreigt. De dochter van Raúl Castro, de seksuologe Mariela Castro Espín, staat wel vermeld op de lijst van kandidaten van het Cubaans parlement. Het Cubaans parlement telt 605 leden. De helft van hen is verkozen bij vorig jaar gehouden nationale verkiezingen, de andere helft wordt voorgedragen door de communistische massaorganisaties.

Bron
* 14ymedio, 25 januari 2018

Link
* De lijst met kandidaten in Granma, 24 januari 2018

Botsing in Havana over politieke gevangenen

Nerveus en verstrikt in de apparatuur hebben de Cubanen hun president gisteren gezien tijdens de persconferentie, die hij samen met Barack Obama gaf. Daaraan vooraf ging een 2-uur durende ontmoeting tussen beide leiders achter gesloten deuren. Voor de Cubanen was het de eerste keer dat zij een persconferentie van Raúl Castro konden meemaken waarbij ook journalisten aanwezig waren uit niet-bevriende landen met de Cuba.

Barack Obama en Castro maakten de balans op van anderhalf jaar samenwerking sinds in juli vorig jaar de diplomatieke relaties tussen beide landen waren hersteld. Beiden belichten die periode vanuit hun eigen achtergrond maar beklemtoonden dat zij op deze weg wilden doorgaan. Raúl Castro herhaalde dat de ‘Amerikaanse blokkade’ het belangrijkste obstakel is voor de ontwikkeling van zijn land. De ontmoeting tussen Castro en Obama was maandag ‘open en vrijmoedig’, aldus Obama. Volgens Castro zijn de verschillen tussen Cuba en de Verenigde Staten van blijvende aard, maar moet beschaafd samenleven mogelijk zijn. Ook de mensenrechten, die volgens de VS bij de Castro’s niet in goede handen zijn, kwamen aan bod, zei de Amerikaanse president. Castro op zijn beurt had ook stevige kritiek op de Amerikaanse omgang met de mensenrechten. Hij sprak van een ‘dubbele standaard’.

Politieke gevangenen
Na afloop van het onderhoud tussen Obama en de Cubaanse president, vroeg een verslaggever Castro naar het lot van politieke gevangenen. Castro, die bijna nooit verslaggevers te woord staat, ontstak daarop in woede. ‘Geef me onmiddellijk een lijst van die politieke gevangenen en als die bestaat zullen ze voor de morgenstond worden vrijgelaten’, zei de president. Volgens Cuba zit er niemand om politieke redenen achter de tralies. De VS zeggen dat er wel degelijk politieke gevangenen in Cuba zijn en dat het land al over een lijst beschikt (zie lijst hieronder).

Opvallende gasten

Bij het binnenkomen gisteren in het Paleis van de Revolutie schudde Obama de hand van enkele prominente Cubanen. Onder hen (met bril), Raúl Castro’s schoonzoon Alejandro Castro die een belangrijke functie heeft in de Cubaanse geheime dienst en door sommigen wordt gezien als een mogelijke opvolger van de president. Ook begroette Obama Gustavo Machin (met snor), een medewerker van de Cubaanse geheime dienst die in 2002 werd uitgewezen uit de VS. Hij wordt verdacht van betrokkenheid bij het dodelijke auto-ongeluk van de Cubaanse oppositieleider Oswaldo Payá.

Programma
* Vandaag spreekt president Obama in het Teatro Alicia Alonso in Havana. Deze toespraak wordt rechtstreeks door de Cubaanse televisie en radio uitgezonden. Daarna zal hij in het Latijns-Amerika Stadion een honkbalwedstrijd tussen een Cubaanse en Amerikaanse ploeg bijwonen. De toeschouwers van de wedstrijd zijn geselecteerd uit leden van de communistische partij en de jeugdorganisatie UJC. Desondanks wordt hen op dit moment mondeling te verstaan gegeven niet te juichen als president Obama het stadion binnenkomt. Vandaag vindt ook de ontmoeting plaats tussen Obama en de politieke oppositie in Cuba. In het persbericht dat het Cubaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken elke dag verspreidt, is deze activiteit weggelaten.

Lijst van politieke gevangenen

Actuele namenlijst

Bronnen
* AD, Diario de Cuba en 14ymedio

Link
* Delen van de ontmoeting met de pers gisteren, 26 minuten

Castro’s zoon Alejandro over ‘de essentie van het imperialisme’

Sinds de aankondiging op 17 december vorig jaar door de presidenten Raúl Castro en Barack Obama over de verbetering van de relaties tussen Cuba en de VS, is in Cuba zelf de aandacht voor de ideologische strijd met de noorderbuur oftewel het Imperium, aangescherpt. Vorige maand waarschuwde Raúl Castro voor de steun van de VS om ‘via economische, politieke en communicatie’ een kunstmatige oppositie in Cuba te creëren. Het officiële dagblad Juventud Rebelde stelde begin februari een ‘ideologisch offensief tegen de politiek van de VS voor’ om zo ‘de ware civil-society in Cuba te mobiliseren en een antwoord te vinden op de nieuwe confrontaties vanuit de VS’.

Bilboard met aankondiging negende congres communistische jeugdbeweging UJC

Het komende congres van de communistische jeugdbeweging UJC moet ook bijdragen aan dit ideologische offensief, maar zelfs de staatsmedia kunnen niet verhullen dat de meeste Cubaanse jongeren niet warm of koud worden van deze gebeurtenis en vooraanstaande communistische leiders klagen over het ‘verlies van het historisch bewustzijn’ onder de jeugd. Die spreekt met weinig waardering over de militanten van de UJC en  spreekt onder elkaar over de militontos (tonto = dwaas).

Abel Prieto (links) en de zoon van Raúl Castro, Alejandro Castro Espín)

De presentatie van het nieuwe boek van de zoon van Raúl Castro past in deze ideologische strijd. Kolonel Alejandro Castro Espin schreef Estados Unidos: El precio del poder? VS: de prijs van de macht. De ex-minister van Cultuur, Abel Prieto en tegenwoordig adviseur van Raúl Castro, voerde het woord. Hij hield zijn gehoor voor dat Espín’s boek een ‘zeer compleet en indrukwekkend onderzoek bevatte’, vanuit een ‘analytische en niet propagandistische visie’ dat ‘onmisbaar is voor de gehele Cubaanse volk.’ Hij voegde er nog aan toe dat het hier ging om ‘een essentiële tekst, van onschatbare waarde.’ Bij de presentatie waren de vijf Cubaanse spionnen die door de VS werden vrijgelaten, aanwezig. Abel Prieto: ‘Wie dit materiaal leest zal meer argumenten hebben om radicaal anti-imperialistisch te zijn.‘ De auteur beschrijft ‘de wreedheid zonder grens die ten grondslag ligt aan het Yankee-expansionisme, het gebrek aan ethiek, en het systematische gebruik zonder enige gêne van de leugen.’

Nieuwe generaties
Castro Espín voegde er nog aan toe dat zijn boek, uitgegeven door Editorial Capitán San Luis, ‘een historische continuïteit laat zien die is geactualiseerd tot op wat erop dit moment gebeurt’. Hij wees er op dat het Imperium weliswaar ‘dodelijk gewond is’ maar op zoek is naar ‘nieuwe meer geraffineerde vormen van subversie’, speciaal toegespitst op ‘het misbruik’ van nieuwe technologieën. Hij zei te hopen dat zijn boek bijdraagt aan begrip ‘bij jongere generaties voor de essentie van de imperialistische macht.’

Linken
* Deze Cubaweblog over de presentatie van Alejandro’s eerste boek, 27 oktober 2012
* Meer over de inhoud van de presentatie van Alejandro Castro Espin

Weer een Castro in de toekomst?

Staat er een jongere Castro in de coulissen om de gebroeders Fidel en Raúl op te volgen? Maken Raúl’s dochter Mariela of zijn zoon Alejandro een kans. Volgens publicist Alberto Montaner vertoont de familie Castro dynastieke trekken. De liberale Montanter noemt Alejandro Castro Espin als de mogelijk nieuwe Cubaanse leider. Hij schreef op 11 november een column op zijn weblog die hier volgt.

Generaal Raúl Castro bereidt voorzichtig zijn opvolging in Cuba voor. Zich bewust van zijn leeftijd en van de wens om de privileges van zijn en Fidel’s familie voor de toekomst te garanderen, bereidt hij zijn zoon Alejandro Castro Espin voor als zijn opvolger. Alejandro (48) is kolonel binnen het gevreesde Ministerie van Binnenlandse Zaken en belast met de coördinatie van Cuba’s inlichtingendienst en veiligheidsapparaat. Hij verkeert voortdurend aan de zijde van zijn vader en deelt bevelen uit aan ministers en andere hooggeplaatsten in de Cubaanse regering. Hoewel hij een lage rang heeft, worden zijn opdrachten geïnterpreteerd en gehoorzaamd door vooraanstaande leden van overheid en regering, alsof ze door generaal Raúl Castro zelf worden gegeven.

Onverzoenlijk als zijn oom
Alejandro is een krachtige en invloedrijke persoonlijkheid. Zijn ervaring omvat een opdracht in Angola in de jaren tachtig toen Cubaanse troepen met Sovjetwapens en adviseurs, naar Afrika werden gestuurd om de bevrijdingsbeweging daar te steunen. Hoewel hij niet in de eerste linies vocht, verloor hij aan één oog het gezichtsvermogen vanwege een ongeluk in Luanda. Zij die hem kennen beschrijven hem als weinig flexibel en arrogant. Hij gedraagt zich zoals zijn oom Fidel, onverzoenlijk, commanderend en kritisch tegen over de VS. In 2009 publiceerde hij een boek El imperio del terror (Imperium van terreur) waarin de misdaden van de VS wereldwijd werden beschreven.

Alejandro en zijn zus Mariela bij de ter aarde bestelling van hun moeder, Vilma Espin, in Havana op 18 juni 2007

Generaalsrang
Voor hij een positie als opvolger kan bereiken, moeten er met Alejandro nog wel enkele dingen gebeuren. In de eerste plaats moet hij tot generaal verheven worden. Bronnen op het eiland zeggen dat Raúl van plan is hem volgend jaar te promoveren. Op de tweede plaats moet Alejandro deel uit maken van het Politburo van de Cubaanse Communistische Partij. Deze kleine groep, gecontroleerd door militairen, moet het plan steunen om Alejandro als opvolger aan te wijzen. Gezien de nauwe banden tussen de senior-officieren in het leger en Raúl, is het waarschijnlijk dat zij de wens van Raúl zullen inwilligen en Alejandro zullen steun,

Kansen Díaz-Canel
Buitenlandse analisten hebben gewezen op recente wijzigingen in Cuba en vooral op de benoeming van Miguel Díaz-Canel als vicepresident van de Staatsraad waardoor hij rechtstreeks Raúl zou kunnen opvolgen. Maar als het er op aankomt zal niet de Staatsraad maar het Politburo beslissen over de opvolging. Díaz-Canel heeft trouwens geen militaire rang, beschikt niet over dynastieke banden met de Castrofamilie, noch over bijzondere geloofsbrieven voor deze functie. Het is onwaarschijnlijk dat senior-officieren in het leger bereid zijn de toekomst van de revolutie in handen van Díaz-Canel te leggen. Het is triest voor de Cubanen, maar de Castro-dynastie kan voortduren en Alejandro Castro zou de volgende regerende Castro kunnen zijn.

Link
* El Blog de Montaner, 11 november 2013

Zoon Raúl Castro presenteert boek over VS

Alejandro Castro Espín presenteert vandaag in Moskou een boek over de Amerikaanse buitenlandse politiek, getiteld Imperio del Terror / Imperium van Terreur. Het boek is, aldus de auteur, het resultaat van 10 jaar diepgravende analyse van de buitenlandse politiek van de Verenigde Staten en dat van het machtsevenwicht op de aarde’. 

Alejandro Castro Espin

Alejandro Castro, zoon van generaal  Raúl Castro, presenteert het boek in Moskou voor een gezelschap diplomaten van beide landen en enkele leden van de Doema. De tekst analyseert de historische gebeurtenissen die een rol hebben gespeeld bij de ontwikkeling van de Amerikaanse grondwet. Alejando Espín concludeert dat de belangrijkste strategische aspiratie van de VS in het derde milennium de behartiging van de belangen van de Amerikaanse supermacht in verschillende delen van de wereld, is.’ Alejandro Espín (47) is onderzoeker op het gebied van internationale relaties, nationale veiligheid en defensie en heeft diverse publicaties aan deze thema’s gewijd.

Bron
* RT- Spaanstalige website in Rusland

Drie dagen rouw in Cuba voor Kim Jong-il

De Cubaanse regering heeft drie dagen nationale rouw afgekondigd vanwege de dood van de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-il. Via de Cubaanse televisie werd bekend gemaakt dat de Cubaanse vlag halfstok zal hangen aan openbare gebouwen en bij militaire installaties. De rouw is vandaag begonnen en duurt tot 22 december. Ook de regeringen van Venezuela en Nicaragua hebben hun condoleances overgebracht aan de leiders van Noord- Korea. In november 2010 vond in Havana nog een ontmoeting plaats tussen Cubaanse en Noord-Koreaanse leiders; toen bezocht de opperbevelhebber van het Noord-Koreaanse leger, vice-maarschalk Ri Yong-ho, Cuba en sprak hij met Raúl Castro.

Vader Kim Jong Il en zijn zoon Kim Jong-un

Cubaanse dynastie?
Mensenrechtenactivist Elizardo Sánchez zei maandag te hopen dat zich in zijn land ‘geen dynastiek schema’ zou ontwikkelen zoals in Noord-Korea ‘met zonen, neven en nichten.’ Kim Jong-il volgde in 1994 zijn vader Kim Il Sung op.

Zoon Kim Jong-un en zoon Alejandro Castro

Angsten
De blogger Yoani Sánchez schreef gisteren een tekst getiteld Mijn Angsten waarin zij verwijst naar de rol van Raúl Castro’s zoon Alejandro.
‘Maandag zagen we de beelden van duizenden mensen die op straat huilden over de dood van Kim Jong-il alsof het perfect gedresseerde kinderen waren, Hoewel ons tropisch experiment er nooit in geslaagd is ons aan te passen zoals zij, hebben we iets uit het Koreaans model gekopieerd. In dit opzicht is de genealogie meer bepalend geweest dan de stembus, en de erfenis van het bloed heeft ons – in 53 jaar – twee presidenten gegeven met dezelfde naam. De kroonprins daar heet Kim Jong-un; misschien deelt men ons spoedig mee dat de onze Alejandro Castro Espín heet. De gedachte daaraan doet me al beven, zoals ik ook moest beven toen ik gisteren als die lange rijen meisjes zag die een bal precies op dezelfde millieseconde in de lucht wierpen.’

Antonio Castro en zijn moeder, tevens vrouw van Fidel Castro. Collage van Guama: 'Verrek, die Koreaan is me voor!''

Zoon van Raúl?
Sánchez verwijst naar kolonel Alejandro Castro Espin (1965), de enige zoon van Raúl Castro die op dit moment een belangrijke rol zou vervullen als adviseur van zijn vader bij economische en politieke zaken. De humorist Guama (zie links) denkt meer aan de zoon van Fidel Castro, bijvoorbeeld Antonio Soto Castro, hier met zijn moeder Dalia Soto.

Link
* Tekst van Yoani Sánchez in het Engels
* Bericht televisiejournaal, 33 seconden

Juan Juan Almeida: ‘Raúl is een slechte karikatuur van zijn broer Fidel’

Juan Juan Almeida kwam in 2010 als balling in Miami aan. Hij is de zoon van de vorig jaar overleden Comandante historico Juan Almeida Bosque, voormalig vicepresident van Cuba. Juan Juan groeide op in het gezin van Raúl Castro; hij maakte lange tijd deel uit van de Cubaanse nomenklatura tot hij zich openlijk verzette. In een interview met het Spaanse magazine Época gaat Juan Juan o.a. in op de verschillen tussen Fidel en Raúl en geeft hij zijn oordeel over de ingezette hervormingen. Als kleine jongen zat Juan Juan vaak op de knieën van Raúl Castro en hij herinnert zich hoe  trots deze was op zijn glimmend uniform. Dat veranderde allemaal toen Juan Juan besloot zijn stem te verheffen tegen de repressie waar hij getuige van was en hij een persoon werd die vooral bestreden moest worden. Na drie jaar strijd en verschillende momenten van gevangenisstraf, kreeg Almeida toestemming om Cuba te verlaten, ondermeer vanwege een ernstige ziekte.

Juan Juan Almeida als kind met zijn 'oom Raúl'

‘Fidel denkt enkel aan de macht en aan het vestigen van zijn naam in de wereldgeschiedenis,’ zegt de dissident in de familie Castro, die niet de hoop verliest dat zijn eiland ooit vrij zal worden.

Hoe was uw relatie met de familie destijds toen u opgroeide in het gezin van Raúl Castro?
‘Ja, ik ken hen goed, woonde jarenlang bij hen in huis en was deel van het gezin. Mijn ouders hadden vier kinderen: drie meisjes en een jongen, net als het huwelijk van Vilma Espín en Raúl Castro. Alejandro Castro Espín was mijn eerste beste vriend. Toen mijn ouders gingen scheiden, was ik 5 jaar en men besloot dat ik bij mijn vriendje Alejandro zou gaan wonen. Zijn ouders werden mijn tante Vilma en oom Raúl. Ik stelde velen teleur toen ik mijn militaire carrière afbrak en dingen zei die men volgens hen nog niet eens zou mogen denken. Breken met een toekomst die al was uitgestippeld, leverde me duizenden problemen op.’

Denkt u dat Raúl zijn zoon Alejandro voorbereidt op een belangrijke taak als opvolger waardoor de dictatuur van de Castro’s zal voortbestaan?
‘Alejandro Castro Espín (foto rechts) kan rekenen op troon en scepter. Hij is voorbereid een belangrijke rol te spelen en op dit moment begeleidt hij zijn vader Raúl. Hij coördineert in opdracht van zijn vader alle activiteiten van ministeries of functionarissen van de staat. Hij heeft een speciale charme waarmee hij je als kind al bedroog, maar op een verleidelijke bescheiden manier. Raúl is de machtigste man in het land en gezien zijn opvliegend en gepassioneerd gedrag, is hij ook de meest gevreesde. Zijn favoriete straffen, die ik ook zelf onderging, zijn het stuk hout en het systematisch negeren. Beide vormen van terreur zijn heel doelmatig om je te isoleren, te kleineren en je alle ruimte af te nemen om van repliek te dienen.’

Zijn er verschillen in karakter tussen de beide Castro’s?
‘Zoals alle broers zijn er verschillen en zij zijn geen uitzondering, hoewel ze zelf graag denken een uitzondering te zijn. Fidel Castro is een psychopaat, hij denkt God te zijn en Raúl is slechts een slechte karikatuur van zijn broer. Fidel heeft een superieure houding tegenover zijn broer en Raúl accepteert die onderdanigheid. Fidel moet gehoord worden, toegejuicht, gerespecteerd en gevreesd. Voor Raúl is het gezin een belangrijk instituut, dat hij meer met de ijzeren vuist dan met liefde bestiert en waar het alledaagse ‘ik hou van je’ enkel betekent dat je ‘een gehoorzaam kind bent en dan zal ik lof toezwaaien.’ Toen mijn land de militaire eretekenen van het Warschaupact overnam, werd de toenmalige Comandante Raúl tot de rang van maarschalk verheven. Deze vergulde sterren maakten zijn droom waar. Hij is de man die een bewonderaar is van de sfeer van Sovjetmaarschalken. Ik heb vaak gezien hoe hij glom van trots vanwege dat schitterende nieuwe uniform. En als je iets gedaan wilde hebben, hoefde je hem slechts verlegen te vragen: ‘Oom Raúl, bent u maarschalk?’ Hij schaterde het uit, maakte een boze grimas, zette je op zijn knie en vervulde je wens. Maar steeds was er de alomtegenwoordigheid van zijn broer; Fidel Castro denkt slechts aan de macht en heeft slechts één bedoeling, namelijk een naam verwerven in de geschiedenis. Niemand kan hem treffen behalve de natuur, orkanen, bliksemflitsen of tsunami’s. Raúl kent de wereldlijke geneugten en lacht vaak, zeker als hij zelf een grap maakt. Het is een man die de prijs en de waarde van het geld kent; hij is pragmatisch, georganiseerd en omkoopbaar.’

Aankomst van Juan Juan in Miami in augustus 2010; zijn vrouw en dochter waren daar al

Raúl zei dat Cuba moet veranderen of ten onder zal gaan. Denkt u dat hij een opener mentaliteit heeft dan Fidel en dat hij het socialistisch systeem van Cuba wil veranderen?
‘Ik herinner me een geniale uitspraak van Giuseppe Tomasi di Lampedusa in zijn boek El Gatopardo: ‘Verander alles opdat niets verandert.’ Dat is de beste manier om de illusie en het denken te koloniseren. Fidel is een manipulator, Raúl Castro, zijn uitvoerder, is degene die jaren achtereen aan de knoppen van de macht zat. De tijd heeft het laatste woord. Op dit moment geloof ik, dat Raúl tijd koopt en ondertussen een Cubaans systeem opbouwt (niet Russisch, niet Chinees, niet Vietnamees) waar enkele vrijheden hun plek krijgen tot het definitieve moment van een verandering door de Cubanen zelf, met veel steun van vrienden en anderen die nog geen vriend zijn.’

Zal die verandering van Raúl komen als Fidel overlijdt of zal hij de confrontatie met zijn broer aangaan?
‘De veranderingen in Cuba begonnen al enige tijd terug, je ziet ze op de straten, leest erover in de kranten en op internet. Misschien zijn ze niet zo omvangrijk als we zouden willen en hoopten; maar we moeten niet in zo’n begrafenisstemming blijven hangen. Als Fidel overlijdt, zullen er veranderingen zijn; als hij niet overlijdt, zullen er ook veranderingen zijn. Dat zal ook met Raúl gebeuren; de wereld draait door en wij zijn aan het aftellen.’

Bij het laatste congres van de PCC in april van dit jaar, trok Raúl alle macht naar zich toe en benoemde als tweede partijsecretaris Machado Ventura. Ook de minister van Economische Zaken, Marino Murillo, profileert zich als een van de sterke mannen van het regime. Wat kunt u me over hen vertellen? Komt er een Castro-dynastie? Hoe komt er een einde aan de dictatuur?

President Raúl Castro en vice-president José Ramon Machado Ventura op 1 mei 2010

‘Het sprookje over de arend en de slang, schetst de persoonlijkheid van Machado Ventura, die geen arend is, maar een slang. Minister Marino Alberto Murillo is militair en econoom. Hij kwam in 2009 in de schijnwerpers te staan, toen Raúl hem benoemde tot minister van Planning en Economie. In een recente toespraak legde hij er de nadruk op dat het Cubaans economisch stelsel niet zonder een proces van adequate loondienstsystematieken kan. Perestrojka zonder glasnost. Ik vind het niet erg serieus. De echte macht in mijn land ligt niet in handen van de sluwe Machado Ventura, noch in die van Marino Murillo; ze ligt in de handen van de familie Castro. Om een einde te maken aan de dictatuur, moeten we onze manier van werken veranderen, de Cubanen leren dat individualisme geen slecht woord is en het woord Wij veranderen in Ik, zonder in extremen te vervallen. Wij moeten er naar streven dat de burgers hun rechten kennen en zich kunnen verdedigen.’

 Hoe worden de hervormingen van Raúl zichtbaar?
‘De hervormingen van Raúl hebben geleid tot een versterking van raciale discriminatie**;  de nieuwe leider met de witte guayabera is openlijk racist. De jeugd volgt, maar mist elke richting, de ontevredenheid groeit en men kijkt meer dan ooit naar de oceaan als oplossing. Mijn land vervalt van slecht in slechter; de corruptie groeit en concentreert zich bij Raúl en zijn trouwe volgelingen. Als men dat hervormingen noemt, dan zijn die een feit geworden.’

Bron
 * La Gaceta, 21 augustus 2011

** Vorige maand riep de voorzitter van het Cubaanse parlement, Ricardo Alarcón, op ‘het racisme volledig uit te roeien.’ Hij zei dat dit thema een belangrijke rol zal spelen op de conferentie die de Cubaanse Communistische Partij voor januari 2012 heeft voorzien. Alarcón zei verder dat dit betekende: harder werken aan een eerlijker vertegenwoordiging van (jonge) zwarten en vrouwen in kaderfuncties. Cuba telt 11,2 miljoen inwoners waarvan ongeveer 35% wordt omschreven als zwart of mezties. De discussie over het racisme in de Cubaanse samenleving is de afgelopen maanden versterkt ondanks eerdere uitspraken dat met de revolutie van 1959 ook het racisme verdwenen zou zijn. De zwarte academicus en vooraanstaand parijlid Esteban Morales benadrukt dat de voorgenomen ontslagen van een miljoen arbeiders in de staatsbedrijven vooral zwarten en mulatten zal treffen.